Tarihte Bugün

6 EYLÜL
06/09/1422 : II. Murat, İstanbul kuşatmasını sona erdirdi.
06/09/1930 : Arjantin'in radikal Başkan Hipolito İrigoyen askeri darbeyle devrildi.
06/09/1938 : Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu kuruldu.
06/09/1939 : Erzurum'a ilk tren girdi.
06/09/1939 : Nazi Almanyası tüm Yahudi vatandaşların Sarı Yahudi yıldızı taşımasını zorunlu kıldı.
06/09/1945 : Memurlar Kooperatifinde yolsuzluk. 32 bin şeker karnesi kayboldu.
06/09/1946 : İzmir'de çıkan İleri gazetesi yöneticileri tutuklandı.
06/09/1955 : Atatürk'ün Selanik'te doğduğu evin bombalandığı yolundaki haber gerekçe gösterilerek başlatılan ve iki gün süren İstanbul ve İzmir'deki gösteriler, Rumlara yönelik bir tahrip ve yağma hareketine dönüştü. İstanbul ve İzmir'de sıkıyönetim ilan edildi.
06/09/1958 : Başbakan Adnan Menderes, muhalefeti eleştirdi; "İdam sehpalarında can verenlerden ders alsalar ya," dedi.
06/09/1960 : Türk Milli Güreş Takımı, Roma Olimpiyatları'nda serbest güreşte 4 altın, 2 gümüş madalya aldı.
06/09/1961 : Kısa adı Eminsu olan Emekli İnkılap Subayları Derneği süresiz kapatıldı.
06/09/1962 : Iğdır'da deprem: 5 bin ev yıkıldı, 25 bin kişi evsiz kaldı.
06/09/1966 : Yıldız Savaşları dizisi, NBC'de gösterilmeye başlandı.
06/09/1975 : Diyarbakır, Lice'de deprem: 2385 kişi öldü.
06/09/1977 : Adana Yumurtalık'tan dış ülkelere ilk petrol sevkıyatı başladı.
06/09/1980 : Adana'da Sabancı işletmelerindeki 8 bin işçi direnişe başladı.
06/09/1980 : Sovyetler Birliği, Güney Kore Havayolları'na ait Boeing 747 uçağını düşürdü, 249 kişi öldü.
06/09/1980 : Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Genel Başkanı Bülent Ecevit işçilere hitaben; "Tribünlerden sahaya ininiz" dedi.
06/09/1986 : İstanbul'daki Neva Şalom Sinagogu'na düzenlenen terörist saldırıda 21 Musevi öldü, 4 kişi yaralandı.
06/09/1987 : Cumhuriyet tarihinin 3. referandumunda, 1982 Anayasası ile eski siyasetçilere konulan yasak oya sunuldu. YSK, sonuçları yüzde 50.16 ''evet'', yüzde 49.84 ''hayır'' olarak, yasağın kaldırılması yönünde açıkladı.
06/09/1988 : Irak hükümeti Celal Talabani güçleri dışındaki Kürtler için af ilan ettiğini açıkladı.
06/09/1988 : Gazeteci Mehmet Ali Birand hakkında "İşte Apo, işte PKK " dizisi nedeniyle dava açıldı. Milliyet gazetesinin 17 Haziran tarihli nüshası dizi nedeniyle yasaklanmıştı.
06/09/2004 : İskenderun Körfezi'nde 4 yılı aşkın süredir bekletilen ''MV Ulla'' adlı gemi, taşıdığı 2 bin 200 ton ''toksik atık'' yüküyle battı.
06/09/2005 : Mersin'in Erdemli ilçesine bağlı Ayaş beldesinde (Elausa Sebaste) kazı çalışması yapan Roma La Sapienza Üniversitesi ekibi, M.S. I. yüzyılda Romalılarca yaptırıldığı sanılan, bölgenin en büyük tapınağını buldu.

 

7 EYLÜL
07/09/1812 : Moskova'ya yürüyen Fransa İmparatoru Napoleon Bonaparte Rus Çarlık ordularını şehrin 70 mil batısındaki Borodino'da yendi.
07/09/1822 : Portekiz sömürgesi Brezilya bağımsızlığına kavuştu.
07/09/1923 : İkdam, Akşam, İleri, Tercümanı Hakikat, Tevhidi Efkar, Tanin, Vatan ve Vakit gazeteleri, dizgici grevi nedeniyle çıkamayınca, ortaklaşa ''Müşterek''gazetesini yayımlamaya başladılar. Müşterek gazete 2 hafta çıktı.
07/09/1936 : İstanbul ve Ankara radyo şirketleri, satın alınarak devletleştirildi.
07/09/1936 : Kara Harp Okulu, İstanbul'dan Ankara'ya taşındı.
07/09/1938 : Hatay Devleti Anayasası kabul edildi. Başbakan Abdurrahman Melek, "Programımızın ruhu ve esası Kemalizm rejimi ve bütün icabatıdır" dedi.
07/09/1943 : İkinci Dünya savaşında İtalya Müttefiklere teslim oldu.
07/09/1946 : Türkiye'de ilk büyük devalüasyon yapıldı. 1.83 TL olan ABD Doları'nın fiyatı, yüzde 54 artırılarak 2.83 TL'ye çıkarıldı.
07/09/1956 : BM, Köleliğin, Köle Ticaretinin ve Köleliğe Benzer Kurum ve Uygulamaların Kaldırılması Ek Sözleşmesi kabul edildi.
07/09/1958 : Ana muhalefet lideri, Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı İsmet İnönü, "Sehpalar kurulursa nasıl işleyeceğini kimse bilemez" dedi. Demeç, Başbakan Adnan Menderes'in, "idam sehpalarında can verenlerden ders alsalar ya" açıklamasına yanıttı.
07/09/1969 : İstanbul Rabak Fabrikası işçileri greve çıktı.
07/09/1977 : İstanbul'da tüp gaz kuyrukları oluştu. Tüp gaz, peşin parayla sıra numarası alınarak satılıyor.
07/09/1979 : İstanbul Sıkıyönetim Komutanlığı, Dostlar Tiyatrosu'nun Brecht Kabare oyununu 'da yasaklandı.
07/09/1982 : Diyarbakır Cezaevi'nde PKK davası sanığı Kemal Pir ölüm orucunda öldü.
07/09/1982 : Esenboğa katliamı sanığı Levon Ekmekçiyan tek celsede ölüm cezasına çarptırıldı.
07/09/1985 : Kuşadası yakınlarındaki yangın söndürme çalışmalarında 14 er yanarak öldü.
07/09/1986 : Şili'de Pinochet suikasta uğradı, 5 koruması öldü.
07/09/1989 : Açlık grevindeki tutukluların taleplerini destekleyen İstanbullu bir grup kadın siyah elbiselerle yürümüşlerdi. Yürüyüşte tutuklanan 11 Siyahlı kadın de tahliye edildi.
07/09/1989 : Manisalı çiftçiler iktidarın tarım politikasını protesto için yürüdü.
07/09/1991 : Kültür Bakanlığı, ses sanatçısı Rahmi Saltuk'un Hoy Nare isimli kasetinin toplatılması için savcılığa başvurdu.
07/09/2005 : Türk sinemasının yakışıklı jönlerinden Efkan Efekan, akciğer kanseri tedavisi gördüğü hastanede 70 yaşında öldü.

 

8 EYLÜL
08/09/1529 : Kanuni Sultan Süleyman Budapeşte'yi fethetti.
08/09/1609 : Mimar Sedefkar Mehmed Ağa, I. Ahmed'in isteği üzerine, Sultanahmed Külliyesi'nin inşasına başladı. Külliye, 8 yıl sonra tamamlandı ve kullanıma sunuldu.
08/09/1862 : Osmanlı Devleti ile Büyük Avrupa devletleri arasında İstanbul Protokolü imzalandı.
08/09/1930 : İzmir'de 5000 işçi grevde.
08/09/1931 : Bulgaristan'da yayımlanan ''Yüzellilikler''in gazetesi ''Açık Söz'' kapatıldı.
08/09/1939 : İkinci Dünya savaşının başlamasıyla ihtiyat erlerin talim terbiye için çağırılması kararı çıktı. Avrupa'da okuyan Türkiyeli öğrenciler de geri çağrıldı.
08/09/1941 : Ho Şi Minh Vietnam Bağımsızlık Örgütü'nü kurdu.
08/09/1943 : Nazi Mahkemesi'nin mahkum ettiği Çek edebiyatının başarılı ismi, gazeteci Julius Fuçik idam edildi.
08/09/1946 : Bulgaristan'da referandum sonucu monarşi sona erdi.
08/09/1951 : 48 BM üyesi ve Japonya arasında resmi barış anlaşması imzalandı.
08/09/1952 : Ernest Hemingway'in ''İhtiyar Adam ve Deniz'' adlı romanı basıldı.
08/09/1954 : SEATO (Güney Asya Paktı) kuruldu.
08/09/1966 : Gazeteci İlhami Soysal, kaçırıldı ve feci bir şekilde dövüldü.
08/09/1968 : Balkan Atletizm Yarışmaları'nda maraton dalında İsmail Akçay birinci, Hüseyin Aktaş ikinci oldu.
08/09/1971 : İstanbul'da seyisler greve başladı.
08/09/1971 : Polisin silah kullanma yetkisi genişletildi.
08/09/1974 : Amerika Birleşik devletleri Başkanı eski başkan Richard Nixon'u Watergate olayındaki sorumluluğundan dolayı affetti.
08/09/1977 : İkinci Milliyetçi Cephe hükümeti ''Ekonomik İstikrar Önlemleri Paketi''ni açıkladı.
08/09/1979 : Kara panterleri desteklemekle suçlanıp, sürekli izlenen Amerikalı aktris Jean Seberg intihar etti.
08/09/1980 : Cumhuriyet Halk Partisi'nin 32 sol kanat milletvekili genel merkezi sağcılıkla suçlayan bir muhtıra yayımladı.
08/09/1989 : Bakırköy Özgürlük Meydanı'nda "Serbest Konuşma Kürsüsü" açıldı. Ancak "Serbest Konuşma Kürsüsü", Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Yasası'na muhalefetten gözaltına alındı. "Sanık" kürsü daha sonra belediyeye iade edildi.
08/09/2004 : Kastamonu'nun Küre ilçesinde Etibank'a ait bakır madeninde, tünel çalışmaları sırasında kaynak yapılırken gaz sıkışması sonucu çıkan yangında 19 işçi öldü, 19 işçi yaralandı.

 

9 EYLÜL
09/09/1886 : Bern uluslararası kopya hakları (Copyrights) konvansiyonu toplandı.
09/09/1921 : Sakarya Savaşı'nda Mustafa Kemal Paşa, bazı komutanlarla ''düşmanın mukavemetinin kırıldığı'' Polatlı'nın kuzeyindeki Zafertepe'ye gelerek, Yunanlıların durumunu inceledi.
09/09/1922 : İzmir'in Kurtuluşu
09/09/1922 : 30 Ağustos Zaferi'nin kazanılmasının ardından Yunan ordularını önüne katan Türk orduları İzmir'e girdi.
09/09/1923 : Halk Fırkası Tüzüğü onaylandı. Böylece CHP'nin kuruluşu gerçekleştirildi.
09/09/1932 : İspanya Katalonya bölgesinin özerkliğini tanıdı.
09/09/1933 : İzmir Enternasyonal Fuarı'nın çekirdeğini oluşturan ''9 Eylül Panayırı''nın ilki, Genelkurmay Başkanı Mareşal Fevzi Çakmak tarafından açıldı.
09/09/1948 : Kuzey Kore, Başkan Kim İl Sung liderliğinde bağımsızlığını ilan etti.
09/09/1953 : Millet gazetesi başyazarı Nurettin Ardıçoğlu 3 sene 2 ay, yazı işleri müdürü Hüsnü Söylemezoğlu 2 sene 1 ay hapse mahkum oldu.
09/09/1953 : Dışişleri Bakanı Fuat Köprülü Hürriyet gazetesinde kendisine hakaret edildiği iddiasıyla Sedat Simavi'yi dava etti.
09/09/1954 : Cezayir'de deprem: 1000 kişi öldü.
09/09/1955 : Hükümet, 6-7 Eylül olaylarında zarar gören kişi ve kuruluşlara yardım kararı aldı.
09/09/1968 : İşçiler, İstanbul'da Kavel Kablo Fabrikasını işgal etti. İşgal bir gün sürdü.
09/09/1971 : Boğaziçi Üniversitesi kurulmasına ilişkin kanun kabul edildi.
09/09/1972 : İstanbul Sıkıyönetim Komutanlığı 278 kitabı toplattı.
09/09/1973 : İstanbul Ayvansaray'da Cıvata Fabrikası'nda çalışan 215 işçi açlık grevine başladı.
09/09/1974 : Keban Baraj ve Hidroelektrik Santrali açıldı.
09/09/1974 : 11. Antalya Film Şenliği'nde, Altın Portakal Ödülü'nü Lütfü Ömer Akat'ın ''Düğün'' filmi aldı.
09/09/1982 : Türkiye'nin Bulgaristan, Burgaz Başkonsolosluğu İdari Ateşesi Bora Süelkan silahlı saldırı sonucu öldü.
09/09/1985 : Türk Hava Yolları'nın Frankfurt-İstanbul seferini yapan uçağını yangın söndürme cihazıyla kaçırmaya çalışan Yusuf Örer'in yargılaması sonuçlandı: 8 yıl 4 ay hapis.
09/09/1991 : Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu yeniden faaliyete geçti.
09/09/1993 : Türkiye'de Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA) kuruldu.
09/09/1993 : ATV yayın hayatına başladı.
09/09/1993 : İsrail ve Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) birbirlerini tanımayı kabul etti.
09/09/1995 : Türkiye Güzeli Yeşim Palandüz, Dünya Güzeli seçildi. Palandüz'den önce, Keriman Halis 1932'de Dünya Güzeli seçilmişti.
09/09/2004 : Akçakoca açıklarında doğal gaz bulundu.

 

10 EYLÜL
10/09/1855 : Türkiye'de ilk telgraf haberleşmesi başladı.
10/09/1920 : Türkiye Komünist Partisi (TKP) Bakü'de kuruldu.
10/09/1934 : Sovyetler Birliği, Milletler Cemiyeti'ne kabul edildi.
10/09/1940 : Bakanlar Kurulu, Tan, Tasvir-i Efkar ve Haber gazetelerini yedişer gün kapattı.
10/09/1942 : İngiliz Kraliyet hava Kuvvetleri Almanya'nın Düsseldorf şehrine 100 bin bomba attı.
10/09/1943 : Alman askerleri Roma'yı işgal etti.
10/09/1943 : İstanbul Kapalıçarşı'da günü yangın çıktı; 200'den fazla dükkan yandı.
10/09/1962 : Milli Birlik Komitesi 55 toprak ağasını Doğu Anadolu'dan sürmüştü. Meclis, toprak ağalarının köylerine dönüşünü yasalaştırdı.
10/09/1965 : Türkiye Hindistan'ın Pakistan'dan çekilmesini istedi ve Pakistan'a silah gönderdi.
10/09/1968 : Başbakan Süleyman Demirel, "İmam-Hatip okulları taassuba karşı açılmış aydınlık pencerelerdir" dedi.
10/09/1970 : Amerika Birleşik Devletleri'nin Türkiye'de haşhaş ekimini yasaklama önerisi Meclis'te reddedildi.
10/09/1977 : Oleyis Sendikası Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu'ndan (Türk-İş) ayrılarak Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu'na (DİSK) katıldı.
10/09/1979 : Türkiye İşçi Partisi Adana eski il başkanı Avukat Ceyhun Can öldürüldü.
10/09/1981 : Picasso'nun Guernica tablosu 40 yıl sonra Amerika Birleşik Devletleri'nden İspanya'ya döndü.
10/09/1987 : Macaristan'ın sınırı açmasıyla, binlerce Doğu Alman vatandaşı ülkelerinden ayrılmaya başladı.
10/09/1987 : Türkiye Büyük Millet Meclisi, 1 Kasım günü erken genel seçim yapılması kararı aldı. Türkiye 104 seçim bölgesine ayrıldı. En çok milletvekilini İstanbul (45), en az milletvekilini Bilecik (2) ve Hakkari (2) çıkartacak.

 

11 EYLÜL
11/09/1526 : Macaristan'da Budin fethedildi.
11/09/1853 : Elektrikli telgraf ilk kez kullanıldı.
11/09/1855 : Osmanlı orduları, müttefikleriyle beraber Sivastopol'a girdi.
11/09/1919 : CHP'nin temelini oluşturan Anadolu ve Rumeli Müdafaai Hukuk Cemiyeti, Sivas Kongresi'nin son günü kuruldu.
11/09/1923 : Halk Fırkası Genel Başkanlığı'na Mustafa Kemal Paşa seçildi.
11/09/1923 : Bursa Sanayi Sergisi açıldı.
11/09/1926 : Ankara otomatik telefon işletmesine açıldı.
11/09/1941 : Van Gölü ve çevresinde deprem: 194 kişi öldü, 36 köy tamamen yıkıldı.
11/09/1944 : Türkiye, Mihver devletlerinden gelebilecek sığınmacılara karşı sınırlarını kapattı.
11/09/1954 : Ankara'da ''Kıbrıs Türktür Komitesi'' kuruldu.
11/09/1957 : Ankara'da sağanak yağış sele yol açtı; 133 kişi öldü.
11/09/1972 : Kısa adı FİJ olan Uluslararası Gazeteciler Federasyonu 11. Kongresi'ni İstanbul'da yaptı. Kongrede tutuklu gazetecilerin serbest bırakılması istendi. Basınla ilgili baskıların kalkması talep edildi.
11/09/1973 : Amerika Birleşik Devletleri destekli askeri cuntanın yönetime el koymasına direnen Şili Cumhurbaşkanı Salvador Allande 1973'de öldürüldü.
11/09/1980 : Şili'de yapılan referandumda, General Augusto Pinochet'nin görev süresi 8 yıl uzatıldı.
11/09/1986 : 12 Eylül askeri darbesi sonrası, Süleyman Demirel ilk kez 1986'da Bafra'da halka konuştu.
11/09/1989 : Türkiye Büyük Millet Meclisi başkanlığına Anavatan Partisi (ANAP) Erzincan Milletvekili Yıldırım Akbulut seçildi.
11/09/1990 : Bakırköy Kadın Sığınma Evi açıldı.
11/09/1993 : Sosyal Demokrat Halkçı Parti (SHP) 4. Olağan Kurultay'ında Murat Karayalçın genel başkan seçildi.
11/09/1994 : Devrimci-Sol örgütünün firari lideri Dursun Karataş, Fransa'da yakalandı.
11/09/1994 : İstanbul devlet Güvenlik Mahkemesi, Cumhuriyet gazetesini kapattı. Gazetenin terörle mücadele yasasına aykırı yayın yaptığı ileri sürüldü.
11/09/1996 : Eski Devlet Bakanı Ayvaz Gökdemir'in Avrupalı üç kadın parlamentere "fahişe" demesiyle ilgili yargılama sonuçlandı. Gökdemir 500 milyon lira tazminat ödemeye mahkum oldu.
11/09/1996 : Türkiye internet omurgası Turnet açıldı.
11/09/2001 : New York'un ''İkiz Kule'' gökdelenlerine yolcu uçaklarıyla terörist saldırı düzenlendi. Savunma Bakanlığına ait Pentagon'un da terör saldırısına uğradığı facia yaşandı.
11/09/2004 : Mısır İskenderiye Patriği Petros, Ortodoks Hristiyanlığın kutsal bölgesi Aynoraz yakınlarında helikopter kazasında öldü. Olay yerinde 9 kişinin cesedi bulundu.

 

12 EYLÜL
12/09/1624 : Dünyanın ilk denizaltısı Londra'da test edildi.
12/09/1937 : Dersim isyanının lideri Seyit Rıza teslim oldu. Seyit Rıza yargılama sonucu 15 Kasım'da idam edildi.
12/09/1953 : Sovyetler Birliği'nde Nikita Kruşçev Komünist Partisi 1. sekreterliğine seçildi.
12/09/1956 : 6-7 Eylül Olayları davası başladı.
12/09/1959 : Sovyetler Birliği, Luna II roketini aya fırlattı.
12/09/1963 : Türkiye ile Avrupa Ekonomik Topluluğu arasında Ortaklık Antlaşması imzalandı.
12/09/1969 : Türkiye İşçi Partisi, Adıyaman'da bir toprak ağası ve Alevi dedesi olan Sabri Tanrıverdi'yi aday gösterdi. Tanrıverdi'nin adaylığı parti içinde rahatsızlık yarattı.
12/09/1970 : Filistinli gerillalar, Amerika Birleşik Devletleri, İsviçre, İngiltere ve Almanya'ya ait dört uçağı kaçırdılar. Gerillalar uçaklardan üçünü Ürdün çölünde havaya uçurdular; yolcuları rehin aldılar.
12/09/1975 : Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Komisyonu Kıbrıs konusunda Türkiye aleyhine karar verdi.
12/09/1977 : 32. Uluslararası Halk Oyunları Yarışması Fransa'nın Dijon kentinde yapıldı. Türkiye 48 ülke arasında birinci oldu.
12/09/1980 : Ordu yönetime el koydu. Parlamento feshedildi, siyasi faaliyetler durduruldu, tüm yurtta sıkıyönetim ve sokağa çıkma yasağı ilan edildi.
12/09/1987 : Metris Askeri Cezaevi yönetimi tutuklu ve mahkumların isteklerini kabul etti; 63 siyasi tutuklu 30 gündür sürdürdükleri açlık grevine son verdi.
12/09/1993 : Nurhan Süleymanoğlu Avrupa Boks Şampiyonası'nda altın madalya kazandı. Bu, Türkiye'nin boksta aldığı ilk altın madalya.
12/09/1996 : Türkiye, 2 bin 500 Iraklı Kürt'ün ülkeye girmesine izin verdi.
12/09/1997 : "Susurluk davası" sanığı İbrahim Şahin ile 2 özel tim mensubu ve "köstebek davası" sanığı Bülent Orakoğlu tahliye edildi.
12/09/2006 : Diyarbakır'da meydana gelen patlamada 7'si çocuk 10 kişi öldü, 16 kişi yaralandı.

 

13 EYLÜL
13/09/1788 : New York Birleşik Devletler'in federal başkenti oldu.
13/09/1919 : Sivas'ta İradei Milliye gazetesi yayınlanmaya başlandı.
13/09/1920 : Mustafa Kemal'in ''Halkçılık Programı'' TBMM'ye sunuldu.
13/09/1921 : Sakarya Meydan Savaşı kazanıldı.
13/09/1921 : Sakarya Meydan Savaşında yaralanan Mustafa Kemal Paşa'ya Gazi unvanı verildi.
13/09/1923 : İspanya'da General Primo de Rivera 1923'de bir darbeyle yönetime el koydu.
13/09/1925 : Şark İstiklal Mahkemesi'nde yargılanan gazeteciler Mustafa Kemal Paşa'dan af istediler. Mustafa Kemal Paşa'nın mektubu üzerine beraat ettiler.
13/09/1950 : Milli Eğitim Bakanlığı valiliklere gönderdiği bir genelgeyle öğretmenlerin parti işleriyle uğraşmasını yasakladı.
13/09/1953 : Türk-Alman Milli Atletizm Şampiyonasında Türk atletleri 3 birincilik aldı.
13/09/1964 : Birleşmiş Milletler Barış Gücü kuşatma altındaki Kıbrıs, Erenköy'e yiyecek ve battaniye ulaştırdı.
13/09/1965 : Beatles ''Yesterday''i yayınladı. Beatles, ilk Grammy ödülünü, 1964 yılında en iyi grup dalında aldı.
13/09/1968 : Arnavutluk, Varşova Paktı'ndan ayrıldı.
13/09/1970 : Yazar, araştırmacı Refik Ahmet Sevengil, 67 yaşında öldü.
13/09/1977 : İkinci Milliyetçi Cephe hükümeti 8 Eylül 1977'de istikrar önlemleri paketiyle birlikte zamları da açıklamıştı. Uluslararası Para Fonu, IMF 13 Eylül'de önlemleri yetersiz bulduğunu açıkladı.
13/09/1980 : Süleyman Demirel ile Bülent Ecevit Gelibolu'daki Hamzaköy askeri tesislerinde, Necmettin Erbakan İzmir Uzunada'da "güvence" altına alındı. Alparslan Türkeş'e teslim ol çağrısı yapıldı.
13/09/1980 : Milli Güvenlik Konseyi Başkanı Kenan Evren, Devlet Başkanlığını üstlendi.
13/09/1987 : Demokratik Sol Parti (DSP) Genel Başkanı Rahşan Ecevit görevinden ayrıldı. Yerine, oy birliğiyle Bülent Ecevit seçildi.
13/09/1993 : Sosyalist İktidar Partisi (SİP) kuruldu.
13/09/1993 : Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) lideri Yaser Arafat ve İsrail Başbakanı Yitzak Rabin bazı konularda anlaşmaya vardılar. Buna göre, İsrail Gazze ve Jeriko'dan çekilecek, Filistinliler Gazze, Jeriko ve Batı Şeria'nın bir bölümünde kendilerini yönetme hakkına sahip olacak.
13/09/1993 : İspanya'da yapılan Uluslararası Asturia Film Festivali sonuçlandı. Memduh Ün, "Zıkkımın Kökü" filmiyle en iyi yönetmen ödülünü aldı.
13/09/1997 : Polonya'da yapılan Dünya Grekoromen Güreş Şampiyonası'nda Şeref Eroğlu ile Ercan Yıldız altın madalya kazandı.
13/09/1998 : Halkçı Parti'nin kurucu Genel Başkanı Necdet Calp, Ankara'da öldü.
13/09/2000 : Milli Gençlik Vakfı şubeleri yurt genelinde kapatılmaya başlandı.
13/09/490 : Yunanlılar, Marathon Savaşı'nda Darius komutasındaki Persleri yendi.

 

14 EYLÜL
14/09/1812 : Fransa İmparatoru Napolyon, ordularının başında büyük bir yangının sürdüğü Moskova'ya girdi.
14/09/1829 : Ruslar ile Edirne Antlaşması imzalandı.
14/09/1867 : Karl Marx'ın yazdığı Kapital'in ilk cildi yayımlandı.
14/09/1867 : Amerika Birleşik devletleri Başkanı William McKnley New York'ta fuar açarken bir anarşist tarafından vuruldu. 12 saat sonra yerine Theodore Roosevelt geçti.
14/09/1930 : Son Posta gazetesi sorumlu müdürü Selim Ragıp Bey (Emeç) tutuklandı.
14/09/1933 : Türkiye ile Yunanistan Dostluk Antlaşması imzaladı.
14/09/1936 : Mlli Eğitim Bakanlığı, ilkokullarda okutulacak "alfabe" kitabını kabul etti. Alfabe'nin yazarları: Murat Özgün ve İlhan Gökçe.
14/09/1944 : Radyo istasyonlarının kurulması ve genişletilmesi yasası çıktı.
14/09/1954 : Fransa, Profesör Tevfik Remzi Kazancıgil'e Legion d' Honneur nişanı verdi.
14/09/1956 : Akis dergisi toplatıldı.
14/09/1960 : Irak, İran, Kuveyt, Suudi Arabistan ve Venezüella,OPEC'i kurdu.
14/09/1963 : Ömür boyu hapse mahkum eski Demokrat Parti Milletvekili Zeki Erataman tedavi gördüğü hastaneden kaçtı. Daha sonra Erataman'ın Yunanistan'a iltica ettiği açıklandı.
14/09/1969 : Balkan Boks Şampiyonası'nda Seyfi Tatar ile Celal Sandal şampiyon oldu.
14/09/1970 : Filistinli gerillalar Ürdün'ün ikinci büyük şehri İrbid'i kontrol altına aldılar.
14/09/1971 : Bilim ve Sosyalizm yayınları sahibi Süleyman Ege Lenin'in "Devlet ve İhtilal" kitabı nedeniyle 7,5 yıla mahkum oldu.
14/09/1972 : Aşık Mahsuni başbakana hakaret ettiği iddiasıyla yargılandı.
14/09/1974 : Sinema oyuncusu ve yönetmeni Yılmaz Güney, Adana'nın Yumurtalık ilçesi yargıcı Sefa Mutlu'yu öldürdü.
14/09/1980 : Sıkıyönetim komutanlıklarınca Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) ve Milliyetçi İşçi Sendikaları Konfederasyonu (MİSK) yöneticilerinin teslim olması istendi.
14/09/1980 : Milliyetçi Hareket Partisi Genel Başkanı Alparslan Türkeş teslim oldu ve Uzunada'ya gönderildi.
14/09/1986 : Bülent Ecevit "Demokratik Sol Parti (DSP) ile Sosyal Demokrat Halkçı Parti (SHP) birleşirse eşimle birlikte çeker gideriz" dedi.
14/09/1996 : Abdi İpekçi cinayetinin sanıklarından Oral Çelik, tutuklu bulunduğu İsviçre'den kendi isteği ile Türkiye'ye getirildi.
14/09/1997 : Van'da gerilim hattına takılan askeri helikopterin düşmesi sonucu 10 asker öldü.
14/09/1999 : YÖK Rektörler Komitesi, üniversite yerleşkelerinde, açık ya da kapalı alanlarda türbanı yasaklayan ortak karar aldı. Kimlik kartındaki fotoğraf, derslikler, laboratuvarlar, sosyal tesis ve spor alanlarında da türban yasağı konuldu.

 

15 EYLÜL
15/09/1910: Osmanlı Sosyalist Fırkası kuruldu.
15/09/1916: Savaşta ilk tank, İngiliz birlikleri tarafından, Birinci Dünya Savaşı sırasında, Fransa'nın Somme yöresinde kullanıldı.
15/09/1917: Başbakan Aleksandr Kerenskiy, Rusya'da cumhuriyet ilan etti.
15/09/1923: Lozan Antlaşması uyarınca Edirne'ye bağlı Karaağaç istasyonu Yunanlılardan teslim alındı.
15/09/1923: Türkiye'de ilk yüzme yarışı, Galatasaray Kulübünce İstanbul-Büyükada'da düzenlendi.
15/09/1928: İskoç bakteriyolog Alexander Fleming, pek çok zararlı bakteriyi yok edebilen ''küf''ü bularak, ''penicillium notatum'' adını verdi.
15/09/1929: Müstakil Ressamlar ve Heykeltıraşlar Birliğinin ilk sergisi Ankara'da açıldı.
15/09/1930: Almanya seçimlerinde Naziler sosyalistlerden sonra ikinci büyük parti durumuna geldi.
15/09/1931: Mahatma Gandhi, Londra'da yapılan toplantıda Hindistan'a bağımsızlık verilmesini istedi.
15/09/1944: 2. Dünya savaşı sırasında, Britanya savaşının en önemli günüde Kraliyet Hava Kuvvetleri 185 Alman uçağını düşürdüler.
15/09/1949: Seçimleri kazanan Konrad Adenauer, Federal Almanya'nın ilk şansölyesi oldu.
15/09/1955: Türk Parasının Kıymetini Koruma hakkındaki kararname yürürlüğe girdi.
15/09/1961: Yassıada Mahkemesi, kapatılan DP'nin 15 üyesi hakkında ölüm, 32 üyesi hakkında müebbet hapis cezası verildiğini açıkladı.
15/09/1961: 27 Mayıs 1960 askeri darbesi sonrası kurulan Yassıada Yüksek Adalet Divanı kararları açıklandı: Aralarında eski cumhurbaşkanı Celal Bayar'ın da bulunduğu 15 idam, 31 ömür boyu hapis, 408 kişiye çeşitli hapis cezaları, 133 beraat. Son oturuma intihara teşebbüs eden eski başbakan Adnan Menderes katılmadı.
15/09/1966: Maratoncu İsmail Akçay Balkan şampiyonu, Hüseyin Aktaş ikincisi oldu.
15/09/1971: Greenpeace (Yeşilbarış) çevre örgütü kuruldu.
15/09/1971: İdam istemiyle yargılanan Salman Kaya 1971'de tahliye edildi.
15/09/1975: Beyrut'ta Hıristiyan ve Müslümanlar arasında iç savaş başladı.
15/09/1980: 12 Eylül Askeri darbesini izleyen günlerde, grev ve lokavtlar kaldırıldı; işçiler işbaşı yaptı, belediye başkanları görevlerinden alınmaya başladı, yerlerine çoğunlukla subaylar atandı, Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK), Milliyetçi İşçi Sendikaları Konfederasyonu (MİSK) ve Hak-İş'in bankalardaki paraları bloke edildi, sendika yöneticileri ile işyeri temsilcileri teslim olmaya başladı.
15/09/1982: İsrail, Beyrut'u işgal etti.
15/09/1983: Milliyet gazetesi yazarlarından Metin Toker ve yazı işleri müdürü Doğan Heper 3'er ay hapis cezasına çarptırıldılar. Heper'in cezası paraya çevrildi.
15/09/1986: Başbakanlık Başdanışmanı Adnan Kahveci "rüşvet pazarında 1 trilyon lira dönüyor" dedi.
15/09/1997: Gazeteci Metin Göktepe'nin öldürme iddiasıyla yargılanan 9 polisten 4'ü tahliye edildi.
15/09/2000: Bask Yurdu ve Özgürlüğü Örgütü, ETA lideri Ignacio Gracia Arregui Fransa'da yakalandı.
15/09/2002: Manisa Etnografya ve Arkeoloji Müzesi soyuldu. Soygunda, Helenistik döneme ait ''Marsyas'' ve Roma dönemine ait ''Eros'' heykelleri çalındı.

 

16 EYLÜL
16/09/1889 : II. Abdülhamid'in dostluk amacıyla Japonya'ya gönderdiği Ertuğrul Firkateyni, dönüş yolunda, Funakora kıyılarında fırtınaya tutuldu; gemi kayalara çarparak parçalandı. 540 denizci öldü, 6 subay ve 63 er kurtuldu.
16/09/1909 : Türkiye'deki ilk dişçilik okulu, Kadırga'daki Menemenli Mustafa Paşa Konağı'nda, ''Darülfünun-ı Osmanlı Tıp Fakültesi Aczacı ve Dişçi Kabile ve Hastabakıcı Mektebi'' adıyla açıldı.
16/09/1924 : Gürcistan Sovyet Cumhuriyeti'ndeki ayaklanma sert biçimde bastırıldı.
16/09/1935 : Kayseri Bez Fabrikası, Başbakan İsmet İnönü tarafından açıldı.
16/09/1935 : Türk Milli Güreş Takımı Balkan Şampiyonu oldu.
16/09/1938 : Bulgaristan'daki Türk okullarında öğretimin Türk harfleriyle yapılmasına karar verildi.
16/09/1946 : Prof. Ali Fuat Başgil İnsan Haklarını Müdafaa Cemiyeti'ni kurma çalışmalarına başladı.
16/09/1948 : Türk Sahne Sanatkarları Derneği 1948'de kuruldu.
16/09/1949 : Yunanistan'da iç savaş sona erdi.
16/09/1950 : Türkiye'nin, Kuzey Atlantik Antlaşması Teşkilatına (NATO) girme başvurusu reddedildi.
16/09/1953 : Maliye Bakanı Hasan Polatkan yabancı sermayeyi Türkiye'ye yatırıma davet etti.
16/09/1953 : İlk sinemaskop film gösterimi New York'ta yapıldı.
16/09/1953 : İlk sinemaskop film gösterimi New York'da yapıldı.
16/09/1955 : Sıkıyönetim Komutanlığı, 1955'de İzmir'de Sabah Postası gazetesini kapattı. Gazetenin sorumlu yazı işleri müdürü ve başyazarı Orhan Rahmi Gökçe tutuklandı.
16/09/1959 : Charles De Gaulle Cezayir'in kendi politik geleceğini yapacağı bir referandumla belirlemesini istedi.
16/09/1961 : Menderes hükümeti Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu ve Maliye Bakanı Hasan Polatkan İmralı adasında idam edildiler.
16/09/1963 : 1963'ün son altı ayında, Türkiye'de yaşayan 12 bin Yunan uyrukludan 7200'ü Türkiye'den ayrıldı."İkamet, Ticaret ve Seyrisefain Sözleşmesi" 1964'de yürürlükten kaldırıldı. 30 Ekim 1930 tarihli bu sözleşme Türkiye'de yaşayan Yunan uyruklulara bazı ayrıcalıklar tanıyordu.
16/09/1963 : Ahmet Ben Bella Cezayir'in ilk devlet başkanı oldu.
16/09/1966 : Turgut Özakman'ın "Duvarların Ötesi" adlı oyunu sosyalizm propagandası yaptığı gerekçesiyle yasaklandı.
16/09/1967 : "Doğu Mitingleri"nin ilki Diyarbakır'da yapıldı. Türkiye İşçi Partisi Doğu mitinglerini düzenledi ve destekledi. Cumhuriyet sonrasında ilk kez kitle gösterilerinde Kürt etnik varlığı dillendirilmiş oldu.
16/09/1969 : THY'ye ait ''Seç'' uçağı, akıl hastası Sadi Toker tarafından oyuncak tabancayla Sofya'ya kaçırıldı.Türkiye'ye iade edilen Toker, tedavi gördüğü Bakırköy Akıl Hastanesine kaldırıldı.
16/09/1976 : Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) üyesi işçiler genel greve gittiler. İşçiler, Milliyetçi Cephe hükümetinin çekilmesini istediler, Devlet Güvenlik Mahkemeleri'ni protesto için genel yas ilan ettiler.
16/09/1978 : İran'da deprem: Bir dakika süren depremde 20.000 kişinin öldüğü açıklandı.
16/09/1987 : Ozon tabakasındaki delik tehlikeli olmaya başladı. Kanada, Montreal'de 70'den fazla ülke bir araya geldi. Toplantıda, Kloroflorokarbon gazının kullanımının 1999'a kadar yarıya indirilmesi anlaşması imzalandı.
16/09/1992 : Erdal İnönü Sosyalist Enternasyonal'in başkan yardımcılığına seçildi.
16/09/1993 : Demokrasi Partisi (DEP) Genel Başkanı Yaşar Kaya, "devletin ve milletin bölünmez bütünlüğü aleyhine propaganda" yaptığı gerekçesiyle tutuklandı.
16/09/1993 : İskenderiye Film Festivali'nde ödül alanlar belli oldu. Serap Aksoy, " En İyi Kadın", Yavuz Özkan, "En İyi Senaryo Yazarı" ödülünü aldı.
16/09/1997 : İstanbul Aksaray'daki emniyet müdürlüğü binasına ikinci kez uzaktan lav roketi ile saldırı düzenlendi.
16/09/2002 : Bakü-Ceyhan boru hattının temeli Cumhurbaşkanı Sezer, Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev ve Gürcistan Devlet Başkanı Şevardnadze tarafından atıldı.

 

17 EYLÜL
17/09/934 : Türkiye Cemiyet-i Akvam yani Milletler Cemiyeti üyeliğine kabul edildi.
17/09/1787 : ABD Anayasası kabul edildi.
17/09/1908 : Havacı Orwill Wright ve beraber uçtuğu arkadaşı Thomas E. Selfridge, uçak kazası geçirdi. Kazada ölen Selfridge, uçak kazasında yaşamını yitiren ilk insan oldu.
17/09/1934 : Türkiye, Cemiyeti Akvam (Milletler Cemiyeti) üyeliğine kabul edildi.
17/09/1941 : İngiliz ve Sovyet işgali altındaki İran'da Şah Rıza tahtan indirildi, yerine oğlu Muhammed Rıza Pehlevi geçti.
17/09/1943 : Türkçülük akımının başlıca organı olan Büyük Doğu dergisi yayımlanmaya başladı.
17/09/1948 : Stern örgütü, Birleşmiş Milletler Filistin Arabulucusu Kolt Folke Bernadotte'yi Kudüs'te öldürdü.
17/09/1952 : Vatan gazetesi başyazarı Ahmet Emin Yalman, başyazısında, serbest kura geçilmesini önerdi. Yalman'a göre böylece döviz karaborsası engellenebilecek.
17/09/1956 : Avukat Celal Tekiner'in "Haksızlığa İsyan" adlı şiir kitabı toplatıldı.
17/09/1960 : Profesör Dr. Tarık Zafer Tunaya Devrim Ocakları başkanı oldu.
17/09/1961 : Londra'da nükleer silah karşıtı gösteri yapıldı; 850 kişi tutuklandı.
17/09/1961 : Eski başbakan Adnan Menderes İmralı adasında idam edildi. Adnan Menderes, Hasan Polatkan ve Fatin Rüştü Zorlu'nun cenazeleri 1990'da İstanbul'a nakledildi ve devlet töreniyle Topkapı'da yaptırılan anıtmezara defnedildi.
17/09/1967 : Kayseri'de yapılan Kayserispor-Sivasspor arasında oynanan futbol maçında olaylar çıktı; 40 ölü, çok sayıda yaralı.
17/09/1968 : Mihri Belli 5 yıl hapse mahkum oldu. Mihri Belli komünizm propagandası yapmaktan yargılanıyordu.
17/09/1980 : Türkiye'de gözaltı süresi 15 günden 30 güne çıkarıldı.
17/09/1982 : 15 Eylül'de İsrail ordusunun Ariel Şaron komutasında Lübnan'ı işgalinin ardından 16 Eylül'de Sabra ve Şatilla Filistin mülteci kampları İsrail askerlerince kuşatıldı. İsrail ordusu ve Lübnanlı Hıristiyan Falanjist milislerin işbirliğiyle 40 saat süren katliam 17 Eylül'de sona erdi. Uluslararası Kızıl Haç Komitesi'nin tespitlerine göre 2750 sivil erkek kadın ve çocuk öldürüldü. Katliam sonrası kampa giren ilk İsrailli gazeteci Amnon Kapeliouk'a göre ölü sayısı 3 binden fazlaydı. Kimi Filistin kaynaklarına göre öldürülenlerin sayısı 7 bini geçiyordu. İsrail ordusuna göreyse ölü sayısı 300 dolayındaydı.
17/09/1988 : Sol görüşlü 18 mahkum 118 metre tünel kazarak Kırşehir E Tipi Cezaevi'nden kaçtı.
17/09/1989 : Mardin, Silopi'de 6 köylü PKK militanı oldukları iddiasıyla öldürüldü.
17/09/1991 : Cumhurbaşkanı Turgut Özal Sabah gazetesine 5 milyar liralık tazminat davası açtı. Sabah gazetesi Özal'ın 1983 seçimlerini kazandıktan sonra Amerika Birleşik Devletleri Başkanı George Bush'a şükran mektubu yolladığını yazmıştı.
17/09/1994 : Dünya Gençler Boks Şampiyonası'nda Mustafa Genç ve Ercüment Aslan altın madalya kazandılar.
17/09/1996 : Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Bill Clinton, Kuveyt'e 3500 asker gönderdi. Bill Clinton, Irak'ı saldırgan davranışlarına son vermesi konusunda uyardı.

 

18 EYLÜL
18/09/1790 : Yergöğü Mütarekesi. 1787’de başlayan Osmanlı-Rus savaşları sırasında Avusturya ile Yergöğü’de yapılan savaşta Avusturya’nın yenilmesiyle sonuçlanmıştır.
18/09/1851 : Amerikan gazetesi New York Times yayımlanmaya başlandı.
18/09/1890 : Ertuğrul fırkateyni, Japon sularında şiddetli bir fırtınada battı; 540 denizci öldü.
18/09/1908 : Şark Demir Yolları'nda grev başladı.
18/09/1921 : Sakarya Meydan Savaşı'nın kazanılmasının ardından Ankara'ya dönen Mustafa Kemal, coşkuyla karşılandı.
18/09/1923 : Hindistan Ulusal Kongresi 1923'de sivil itaatsizlik kampanyası başlattı.
18/09/1924 : Mustafa Kemal Paşa medreselerin açılmasını isteyen hocalara hitaben "Mektep istemiyorsunuz Halbuki millet onu istiyor. Bırakınız artık bu zavallı millet, bu memleket evladı yetişsin Medreseler açılmayacaktır; millete mektep lazımdır" dedi.
18/09/1934 : Sovyetler Birliği, Milletler Cemiyeti'ne girdi.
18/09/1937 : Nyon Antlaşması 1937'de Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde kabul edildi. Nyon Antlaşması Akdeniz'de korsanlık faaliyetlerine karşı ortak önlemleri içeriyordu.
18/09/1950 : Sabiha ve Zekeriya Sertel'e pasaport verildi; Serteller 1950'de Roma'ya gittiler.
18/09/1956 : Efes'te 1926'dan beri sürdürülen arkeolojik kazılarda, ''Prytaneion'' adı verilen bölümde, dünyaca ünlü Artemis heykeli gün ışığına çıkarıldı.
18/09/1960 : Milli Birlik Komitesi'nin eski iktidar üyelerinin Yassıada'da yargılanmalarına karar vermişti. Kurulan araştırma komisyonları çalışması 1960'de sona erdi. Eski iktidara atfedilecek suçlar Anayasa'yı ihlal, vatana ihanet, 28 Nisan olayları, İsmet İnönü'ye hazırlanan suikastlar, yolsuzluklar ve döviz kaçakçılığı olarak belirlendi.
18/09/1961 : Yassıada mahkumları Kayseri Cezaevi'ne nakledildi.
18/09/1962 : Kıbrıs'ta Rauf Denktaş'a suikast girişiminde bulunuldu.
18/09/1970 : 8 aydır tutuklu öğrenci liderleri Deniz Gezmiş ve Cihan Alptekin 1970'de tahliye edildiler.
18/09/1971 : Türkiye Güzeli Filiz Vural Avrupa Güzeli seçildi.
18/09/1974 : Cumhuriyet Halk partisi-Milli Selamet Partisi koalisyonu bozuldu. Bülent Ecevit 1974'de başbakanlıktan istifa etti.
18/09/1978 : Türkiye'de ATAŞ rafinerisinde grev başladı.
18/09/1978 : Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Jimmy Carter öncülüğünde, Mısır Devlet Başkanı Enver Sedat ve İsrail Başbakanı Menahem Begin barış anlaşması imzaladılar.
18/09/1979 : Adana'da öğretmen lojmanları basıldı; 6 öğretmen öldürüldü.
18/09/1980 : Milli Güvenlik Konseyi üyeleri ant içti. Üyelerin adları şöyle: Milli Güvenlik Konseyi ve Genel Kurmay Başkanı Kenan Evren, Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral Nejat Tümer, Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Nurettin Ersin, Hava Kuvvetleri Komutanı Tahsin Şahinkaya, Jandarma Genel Komutanı Orgeneral Sedat Celasun.
18/09/1981 : Fransa'da idam cezası kaldırıldı.
18/09/1984 : Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Genel Başkanı Abdullah Baştürk serbest bırakıldı.
18/09/1988 : Irak hükümetinin baskılarından kaçan Kürtler Türkiye'ye sığınmışlardı, Kuzey Irak'tan sığınan Kürtlere Türkçe öğretileceği açıklandı.
18/09/1993 : Hamza Yerlikaya Dünya Grekoromen Güreş Şampiyonası'nda 26 yıl aradan sonra Türkiye'ye altın madalya kazandırdı.
18/09/1997 : 89 Ülke kara mayınlarının yasaklanması antlaşmasını onayladı. Amerika Birleşik Devletleri metne imza atmayı reddetti.
18/09/2000 : İsrail hükümeti, Filistin ile sürdürdüğü barış görüşmelerini durdurduğunu açıkladı.
18/09/2005 : Afganistan'da 1969'dan bu yana ilk parlamento seçimleri yapıldı.

 

19 EYLÜL
19/09/1575 : Padişah III. Murat'ın görevlendirdiği Müneccimbaşı Takiyüddin Efendi'nin öncülüğünde kurulan İstanbul Rasathanesi, açıldı. Rasathane, devrin Şeyhülislamı tarafından 1580'de yıktırıldı. Araştırmacılar, rasathanenin Galatasaray Lisesi civarında kurulduğunu tahmin ediyorlar.
19/09/1893 : Yeni Zelanda kolonisi, kadınlara oy hakkı tanıyan ilk ulus oldu. Bu atılımın öncüsü, 1866'da ''kadın hareketi''ni başlatan Kate Sheppard idi.
19/09/1921 : TBMM, Mustafa Kemal Paşa'ya, ''Mareşal'' rütbesiyle ''Gazi'' unvanı verdi.
19/09/1927 : Nikaraqua'da ayaklanmacıların lideri Augusto Sandino hükümet kuvvetlerine karşı taaaruza geçti.
19/09/1935 : Almanya'da Yahudilerin kamu sektöründe çalışmasını yasaklandı.
19/09/1944 : Finlandiya ile Sovyetler Birliği ateşkes imzaladı.
19/09/1951 : Kuzey Atlantik Paktı Konseyi, Türkiye ve Yunanistan'a NATO'ya katılma çağrısı yaptı.
19/09/1955 : Sıkıyönetim Komutanlığı, Ankara'da Ulus gazetesini süresiz, İstanbul'da Hergün, Hürriyet ve Tercüman gazetelerini 15 gün süreyle kapattı.
19/09/1955 : Arjantin cumhurbaşkanı Juan Peron askeri bir darbeyle devrildi ve Paraguay'a sürüldü.
19/09/1962 : İlhan İskender Sanat Armağanı'nı Behzat Budak ve Yıldız Kenter aldı.
19/09/1967 : 50 gündür süren Singer fabrikası işçilerinin grevi yasal olmadığı gerekçesiyle, mahkeme kararıyla kaldırıldı.
19/09/1970 : Türk Hava Yolları'nın "Antalya" isimli uçağı Isparta yakınlarında düştü: 154 kişi öldü.
19/09/1970 : Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarı Turgut Özal Devlet Planlama Teşkilatı'nın yeni binasına mescit istedi.
19/09/1979 : Silahlı kişiler İstanbul'da Hergün gazetesini taradı: 1 kişi öldü, 2 kişi yaralandı.
19/09/1980 : Avrupa Parlamentosu Türkiye - Avrupa Ekonomik Topluluğu ilişkilerini askıya alma önerisini reddetti.
19/09/1980 : Bir yüzbaşıyı öldürme iddiasıyla yargılanan Sedar Soyergin sıkıyönetim mahkemesinde tek duruşmada idama mahkum edildi,
19/09/1981 : Yahya Demirel Türk vatandaşlığından çıkarıldı.
19/09/1982 : İsveç'te seçimleri Sosyal Demokratlar kazandı; Olof Palme başbakan oldu.
19/09/1985 : Meksika'nın başkenti Meksiko'da meydana gelen 8.1 büyüklüğündeki depremde 35 binden fazla kişi öldü.
19/09/1987 : 10. Akdeniz Oyunları'nda Serbest Güreş Milli Takımı 6 altın, 1 gümüş madalya kazandı. Böylece, Türkiye, takım halinde şampiyon oldu.

 

20 EYLÜL
20/09/622 : Hazreti Muhammed ile Hazreti Ebu Bekir, Medine'ye ulaştı.
20/09/1519 : Portekizli kaşif Magellan, 270 kişi ve 5 gemiyle İspanya'dan yola çıktı.
20/09/1922 : Fransız ve İtalyan kuvvetleri Çanakkale'den çekildi.
20/09/1928 : İtalya'da Yüksek Faşist Konsey en yüksek yasama organı oldu.
20/09/1933 : Başbakan İsmet İnönü ve Dışişleri Bakanı Tevfik Rüştü Aras'ın, Sofya'yı ziyaretinde, 1929 Tarafsızlık Antlaşması'nın süresi uzatıldı.
20/09/1937 : İkinci Türk Tarih Kurultayı, Dolmabahçe Sarayı'nda toplandı.
20/09/1937 : Dolmabahçe Sarayı Veliahd Dairesi'nde, Atatürk'ün de isteğiyle, Türkiye'nin ilk resim ve heykel müzesi açıldı.
20/09/1946 : Fransa'da Cannes Film Festivali başladı.
20/09/1946 : Türkiye'de Basın Kanunu Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde kabul edildi.
20/09/1951 : Türkiye’nin NATO’ya katılması kabul edildi.
20/09/1961 : Devlet ve Hükümet Başkanı Orgeneral Cemal Gürsel "Seçimi yapamazsak milli felaket o zaman olur " dedi.
20/09/1970 : Amasya Cezaevi'nde mahkumlar ayaklandı.
20/09/1971 : Mersin Ataş rafinerisinde grev.
20/09/1974 : Honduras'da kasırga: 10.000 kişi öldü.
20/09/1980 : Askeri yönetimce Başbakanlığa emekli Amiral Bülent Ulusu atandı. Aynı gün, aranan Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Genel Sekreteri Fehmi Işıklar yakalandı.
20/09/1981 : İran 149 solcu militanı idam ettiğini açıkladı.
20/09/1984 : Beyrut'ta Amerikan elçiliğine giren patlayıcı yüklü kamyonla intihar saldırısı yapıldı; 40 kişi öldü.
20/09/1987 : İstanbul'da 12 Eylül 1980 askeri darbesi sonrası ilk işçi mitingi İşçiler deri işverenlerinin aldığı lokavt kararını protesto ettiler.
20/09/1988 : Naim Süleymanoğlu, Seul Olimpiyat oyunlarında halter dalında 6 dünya rekoru kırdı.
20/09/1991 : PKK Mardin Vali Konağı'na roketatar attı; ölen ya da yaralanan olmadı.
20/09/1994 : Bakü'de petrol anlaşması imzalandı. İngiliz BP, Amerikan Amaco, Penzol, Rus Lukoil ve TPAO, bir konsorsiyum oluşturdu.
20/09/1995 : Deniz Baykal, Necdet Menzir'in görevden alınma isteğini reddeden Başbakan Tansu Çiller'le yürüttüğü Doğru Yol Partisi (DYP) - Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) koalisyon hükümetini bozdu. Tansu Çiller hükümetin istifasını Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'e verdi.
20/09/2002 : İsrail askerleri, Filistin Devlet Başkanı Yaser Arafatın karargahındaki üç binayı havaya uçurdu.

 

21 EYLÜL
21/09/1792 : Devrimci Fransa'da Yasama Meclisi krallığı kaldırdı.
21/09/1903 : İlk kovboy filmi Kit Carson'un prömiyeri ABD'de yapıldı.
21/09/1924 : Mustafa Kemal Paşa, "Halk, köylüler bana her yerde iş programını şu iki kelime ile ihtar ettiler; Yol, mektep" dedi.
21/09/1932 : Himayei Etfal Cemiyetince düzenlenen ''Alaturka Güreş'' müsabakaları Taksim Stadyumu'nda yapıldı.
21/09/1938 : İlk TV haber programı, BBC'de yayınlandı.
21/09/1943 : İnönü Ansiklopedisi'nin ilk fasikülü yayımlandı.
21/09/1943 : Lübnan, Fransa'dan bağımsızlığını kazandı.
21/09/1947 : Zonguldak Kozlu kömür ocaklarındaki grizu patlamasında 48 işçi öldü.
21/09/1958 : Başbakan Adnan Menderes, Cumhuriyet Halk Partisi'nin parti olmadığını, İsmet İnönü'nün siyaseti bırakması gerektiğini, basının istediğini yazamayacağını söyledi. Menderes, "Bize yumruk atan İsmet Paşa'yı alır layık olduğu muameleyi yaparız" dedi.
21/09/1960 : 27 Mayıs günü, "Milli Birlik ve Hürriyet Bayramı" olarak kabul edildi.
21/09/1962 : Kadınlar, artan kadın kaçırma olaylarını protesto yürüyüşü yaptılar. Pankartlardan birinde, "Başkaları ayla, biz ayılarla uğraşıyoruz" yazıyordu.
21/09/1964 : Malta İngiltere'den bağımsızlığını kazandı.
21/09/1976 : Polis, Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) Genel Merkezini aradı, Genel Sekreter Mehmet Karaca tutuklandı. Genel Başkan Kemal Türkler ve 4 yönetici hakkında gıyabi tutuklama kararı çıkarıldı.
21/09/1977 : Türk Lirası devalüe edildi; dolar 19,25 lira, mark 8,27 lira oldu. Bu, Milliyetçi Cephe hükümetinin bir yılda yaptığı üçüncü devalüasyon oldu.
21/09/1980 : Orgeneral Haydar Saltık, Devlet Başkanı Genel Sekreteri oldu. Aynı gün Başbakan Bülend Ulusu, hükümetini açıkladı.
21/09/1989 : Sinema yönetmeni ve yapımcı Ertem Eğilmez öldü.
21/09/1991 : Doğru Yol Partisi Genel Başkanı Süleyman Demirel seçim kampanyası gezilerinde ilçelere il olma sözü vermeyi sürdürüyor. Demirel Bandıma'yı 80. il yapacaklarını söyledi.
21/09/1995 : Jandarma Buca Cezaevi isyanını bastırmak için silah kullandı. Jandarma kurşunuyla 2 tutuklu öldü. Ayrıca, 15 er, 41 tutuklu yaralandı.
21/09/2000 : Gazeteci-yazar Ahmet Taner Kışlalı suikastındaaraca bombayı yerleştirdiği belirtilen Rüştü Aytufan, Sapanca'da yakalandı.

 

22 EYLÜL
22/09/1792 : Fransa'da cumhuriyet ilan edildi.
22/09/1903 : İtalo Marconi, kornet (cornet) dondurma külahının patentini aldı.
22/09/1908 : Bulgaristan, Osmanlı'dan bağımsızlığını ilan etti.
22/09/1919 : Türkiye İşçi ve Çiftçi Sosyalist Fırkası kuruldu.
22/09/1924 : Mustafa Kemal Paşa, "Hayatta en hakiki mürşit ilimdir" dedi.
22/09/1939 : Dikili ve çevresinde deprem:100'den fazla ölü. Dikili ve Karaburun tamamen yıkıldı.
22/09/1939 : Cannes Film Festivali’nin başlamasına karar verildi.
22/09/1940 : Bakanlar Kurulu, İstanbul'da çıkan Le Journal d' Orient gazetesini yedi gün süreyle kapattı. Gazetenin resmi dış politikaya aykırı yayın yaptığı ileri sürüldü.
22/09/1943 : Ankara Fen Fakültesi kuruldu.
22/09/1949 : Sovyetler Birliği ilk atom bombasını patlattı.
22/09/1950 : Yeni Baştan gazetesinin kurucusu ve yazarı Aziz Nesin hakkında gıyabi tutuklama kararı verildi. Nesin "Sosyal düzeni yıkmaya yönelik yayın" yapmakla suçlanıyor.
22/09/1958 : Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı İsmet İnönü, "Demokrasiye paydos demeye Demokrat Parti genel başkanının gücü yetmeyecektir" dedi.
22/09/1958 : İzmir Alsancak limanı hizmete girdi.
22/09/1959 : Avrupa ile ABD arasındaki ilk telefon kablo hattı resmen açıldı.
22/09/1960 : Albay Alparslan Türkeş başbakanlık müsteşarlığı görevinden alındı.
22/09/1962 : Cumhuriyet Halk Partisi Meclis Grubu'nda İsmet İnönü parti liderliğinden ve başbakanlıktan istifaya davet edildi. İnönü böyle bir niyeti olmadığını açıkladı.
22/09/1964 : Sosyal Demokrat Parti kuruldu.
22/09/1964 : Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel Yassıada hükümlüsü Refik Koraltan, Rüştü Erdelhun, Selim Yatağan ve Nedim Ökmen'i hastalık nedeniyle affetti.
22/09/1970 : Polonya'da Dayanışma Sendikası kuruldu.
22/09/1975 : İçişleri Bakanlığı yasaklanan yayınları içeren 138 sayfalık bir kitap bastırdı.
22/09/1980 : Kuruluşundan10 yıl sonra Lech Walesa liderliğindeki Dayanışma Sendikası Polonya'da yasallık kazandı.
22/09/1980 : İran-Irak savaşı başladı. Irak Devrim Komuta Konseyi’nin 22 Eylül 1980’de İran’a savaş ilan ettiğini bildirmesi ve Tahran’ın Mehrabad Havaalanı dahil 7 İran havaalanını bombalaması üzerine, Ortadoğu’da savaş başladı. İran’ın 23 Eylül’de Bağdat’ı bombalamasından sonra, Irak birlikleri İran’da 10 kilometre ilerledi.
22/09/1984 : Gökova Körfezi'nde, Ören ve Türkevleri köyleri civarında kurulması planlanan termik santralin yapımını engellemek isteyen köy kadınları, yol kapatma eylemi yaptı. Köy yolunda bekleyen kadınlar, santralın kurulacağı alanları kamulaştırmaya gelen görevlileri köye sokmadı. Temel atma töreni ertelendi ama uzun mücadelelere rağmen, 1986’da termik santralın temeli atıldı.
22/09/1985 : Fransız hükümeti, 10 Temmuz 1985'de batan Greenpeace'e ait ''Rainbow Warrior'' gemisini, Fransız gizli servisi ajanlarının batırdığını kabul etti.
22/09/1986 : Alparslan Türkeş 12 Eylül askeri darbesi sonrası ilk kez Milliyetçi Çalışma Partisi'nin (MÇP) İstanbul mitinginde konuştu.
22/09/1993 : New York Metropolitan Müzesi, "Karun Hazinesi"ni Türkiye'ye geri göndermeye karar verdi.
22/09/2000 : Bakanlar Kurulu, Kopenhag Kriterleri ile paralel olan İnsan Hakları Raporunu kabul etti.
22/09/2005 : Kırşehir yakınlarında, doğal güzelliğiyle tanınan ''kuş cenneti'' Seyfe Gölü kurudu.

 

23 EYLÜL
23/09/1846 : Alman gökbilimci Johann Gottfriend, güneş sisteminin sekizinci gezeni Neptün’ü keşfetti.
23/09/1856 : İzmir-Aydın hattı demir yolu imtiyazı, bir İngiliz şirketine verildi. 1866 yılında işletmeye açılan 612 kilometrelik demir yolu hattının imtiyazı 15 Ekim 1950'de dolacaktı. Ancak genç Cumhuriyetin hükümeti, bu hattı 30 Mayıs 1935'te satın aldı.
23/09/1925 : Mustafa Kemal Paşa, " Güzel bir serpuş olan şapkadan pek az bir müddette dervişler, mürit ve hocalar da memnun kalacaklardır." dedi.
23/09/1931 : Ekonomik kriz nedeniyle iki gün kapalı kalan Londra Borsası yeniden açıldı.
23/09/1941 : Bakanlar Kurulu, Vakit gazetesini 10 gün süreyle kapattı.
23/09/1942 : Naziler, Auschwitz'te gazla öldürme katliamlarına başladı.
23/09/1947 : Bulgaristan Partisi lideri Nikola Petkov asıldı.
23/09/1954 : Yeni Ulus gazetesinde yayımlanan yazıları nedeniyle Hüseyin Cahit Yalçın, Cemal Sağlam, İbrahim Cüceoğlu hapis cezalarına, Nihat Erim para cezasına çarptırıldı.
23/09/1954 : Doğu Almanya polisi, 400 kişiyi, ABD ajanı olmak iddiasıyla tutukladı.
23/09/1955 : Pakistan, Türk-Irak Karşılıklı İşbirliği Antlaşması'na katıldı. Bağdat Paktı üyeleri Türkiye, Irak ve Pakistan oldu.
23/09/1961 : THY'nin Kıbrıs-Adana-Ankara seferini yapan ''Tay'' uçağı, Etimesgut Havaalanı yakınlarında Karanlıktepe'ye çarparak düştü; 28 kişi öldü.
23/09/1965 : İzmit Körfezi'nde bir tanker infilak etti;15 kişi öldü.
23/09/1967 : Sovyetler Birliği, Kuzey Vietnam'la yardım paktı imzaladı.
23/09/1969 : Öğrenci lideri Deniz Gezmiş tutuklandı.
23/09/1969 : ODTÜ öğrencisi Taylan Özgür, İstanbul’da öldürüldü.
23/09/1969 : Ortadoğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) öğrencisi Taylan Özgür İstanbul'da polis kurşunuyla öldü. Aynı gün öğrenci lideri Deniz Gezmiş tutuklandı.
23/09/1971 : Altın Koza Film Festivali'nde sonuçlar de açıklandı; Yılmaz Güney tüm ödülleri aldı.
23/09/1973 : Arjantin’in kurucu Cumhurbaşkanı Juan Peron göreve geri döndü.
23/09/1973 : 18 yıl önce iktidardan bir darbeyle düşürülen Juan Peron yeniden devlet başkanı seçildi.
23/09/1986 : Başbakan Turgut Özal siyasi yasaklı liderleri, yasaklara uymadıkları için "anarşist"likle suçladı. Aynı gün Manisa Doğru Yol Partisi (DYP) il binasına asılan Süleyman Demirel posteri indirildi.
23/09/1987 : Irak savaş uçakları Hakkari'nin Çukurca ilçesi Narlı köyünü bombaladı; 3 kişi öldü,18 kişi yaralandı.
23/09/1993 : İnönü Stadı’nda konser veren Michael Jackson’u yüzbinlerce kişi izledi.
23/09/1993 : İstanbul, 2000 Olimpiyatları için yapılan ilk tur oylamada elendi.
23/09/1995 : Tomris Özden Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) parti meclisi üyeliğinden istifa etmek zorunda bırakıldı. Güneydoğu'da ölen Albay Rıdvan Özden'in eşi Tomris Özden sorunun yalnızca askerlerle çözülemeyeceğini söylemiş ve öldürülen bir PKK militanının kız kardeşiyle el ele tutuşarak barış mesajı vermiş, bir süre sonra CHP'ye girerek Parti Meclisi üyeliğine en yüksek oyla seçilmişti.
23/09/1996 : Anayasa Mahkemesi, Türk Ceza Kanunu'nda evli erkeğe zinada ayrıcalık tanıyan maddeyi iptal etti.
23/09/1997 : Cezayir'de süre giden iç savaşta köy baskını: 200 kişi öldürüldü, 100 yaralı. Baskını politik İslamcı grupların yaptığı açıklandı.
23/09/2000 : İnsan Hakları Derneği (İHD) eski Genel Başkanı Akın Birdal, 2 yıllık hapis cezasını tamamlayarak tahliye oldu.

 

24 EYLÜL
24/09/1566 : Onbirinci Osmanlı Padişahı II. Selim tahta çıktı.
24/09/1882 : İstanbul Beyazıt Kütüphanesi kuruldu.
24/09/1933 : Türk-Bulgar Dostluk ve Tarafsızlık Anlaşması 5 yıl daha uzatıldı.
24/09/1938 : Hatay Devleti 'nde genel af ilan edildi.
24/09/1947 : Hindistan'da Müslüman mültecileri taşıyan tren, Pencap sınırında durduruldu. Sihler, bin 200 mülteciyi kurşuna dizdi.
24/09/1956 : Türk Dil Kurumu ''En İyi Yapıt Ödülü''nü, ''Ali'' adlı romanıyla Orhan Hançerlioğlu kazandı.
24/09/1960 : Yüksek Adalet Divanı kuruldu.
24/09/1971 : İngiltere 90 Rus diplomatı casusluk yaptıkları gerekçesiyle sınır dışı etti.
24/09/1971 : Kibrıs Harekatı nedeniyle Amerika Birleşik Devletleri Senatosu Türkiye'ye askeri yardımı kesti. Dışişleri Bakanı Turan Güneş Amerikan Dışişleri Bakanı Henry Kissinger ile görüştü. Kissinger kararı erteletti.
24/09/1975 : Başbakan Süleyman Demirel "Cumhuriyet Halk Partisi solculuğunu ilan ettiği gün milleti böldü" dedi.
24/09/1980 : Iraklıların İran'ın Abadan'daki petrol rafinerisini uçurmasıyla İran-Irak savaşı genişledi.
24/09/1981 : Ermeni militanlar Türkiye'nin Paris Başkonsolosluğu'nu bastılar; güvenlik görevlisi Cemal Özen öldü, Başkonsolos Kaya İnal yaralandı.
24/09/1983 : Milli Güvenlik Konseyi kamu çalışanları için emeklilik yaşını kadınlarda 45'e, erkeklerde 50'ye yükselten düzenlemeyi yasalaştırdı.
24/09/1987 : Süleyman Demirel, Doğru Yol Partisi Olağanüstü Kongresinde oy birliğiyle genel başkan seçildi. Demirel,12 Eylül askeri darbesi sonrası, siyasete resmen döndü.
24/09/1996 : Diyarbakır E Tipi Cezaevi'nde12 siyasi mahkum dövülerek öldürüldü.
24/09/1999 : 12 Mart 1971 Muhtırası'nda imzası bulunan eski Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Muhsin Batur öldü.

 

25 EYLÜL
25/09/1396 : Yıldırım Bayezid, Niğbolu Zaferi'ni kazandı.
25/09/1850 : 1950. Aynı gün Birleşmiş Milletler askerleri Kore'de Seul'u ele geçirdi.
25/09/1911 : İtalya, Osmanlı Devleti'ne savaş ilan etti.
25/09/1925 : İstanbul'da, tulumbacı teşkilatı yerine, modern motorlu itfaiye teşkilatı kuruldu.
25/09/1928 : Meksika'da öldürülen Başkan Alvaro Obregon'un yerine Emilio Gil başkan seçildi.
25/09/1949 : Dr. Perihan Çambel, Amerika Birleşik Devletleri Florida Üniversitesi Kanser Araştırma Laboratuvarı patoloji-biyoloji bölümü başkanlığına getirildi.
25/09/1950 : Bulgaristan'dan Türkiye'ye gelen göçmen sayısı 26.000'i aştı.
25/09/1953 : Van'a gitmekte olan Ege uçağı alev alarak düştü; 4 kişi öldü,17 kişi yaralandı.
25/09/1956 : İstanbul'da istimlak başladı. Başbakan Adnan Menderes "Memleket baştan aşağı yeniden inşa olmaktadır" dedi.
25/09/1957 : Amerika Birleşik Devletleri'nin Arkansas eyaletinde 9 siyah çocuğun beyazların bulunduğu okula gitmesi beyazlar tarafından protesto edildi. 1,500 beyaz gösterici eylem yaptı; 7 kişi tutuklandı.
25/09/1960 : Devrik cumhurbaşkanı Celal Bayar, tutuklu bulunduğu Yassıada'da intihara kalkıştı, bir subay tarafından kurtarıldı.
25/09/1962 : Ortak Pazar Türkiye'ye 300 milyon dolar vermeyi kararlaştırdı.
25/09/1974 : Bilim adamları, aerosol spreylerin ozon tabakasını tahrip ettiği konusunda uyarıda bulundu.
25/09/1979 : Cumhuriyet Başsavcılığı 1979'da Milliyetçi Hareket Partisi'nin Batı Almanya'daki faaliyetleri ile ilgili bilgi istedi.
25/09/1979 : Arjantin Devlet Başkanı Juan Peron'un eşi Eva Peron'un yaşam öyküsünü anlatan ''Evita'' müzikalinin prömiyeri, Broadway Tiyatrosu'nda yapıldı.
25/09/1982 : Türkiye'nin ilk kadın büyükelçisi Filiz Dinçmen, Amsterdam'da görevine başladı.
25/09/1987 : Eski Genelkurmay başkanı emekli Orgeneral Necdet Üruğ "Bazı arkadaşlar görevden alındıktan sonra politika yapıyor. Ben böyle bir şey yapmam, sırlarımla birlikte öleceğim" dedi.
25/09/1988 : Cezaevlerinde, siyasal hükümlülerin haklarına kısıtlama getiren 1 Ağustos genelgesi uygulanmaya başladı.
25/09/2001 : Tekel'in Küba ile ortak kurduğu TEKA Puro Fabrikası İstanbul'da açıldı.
25/09/2005 : ''En Kalabalık Halk Oyunları Gösterisi'' dalında ''Guinnes Rekorlar Kitabı''nda rekora aday olan Burdur'da 20 bin 328 kişi yöresel ''Teke Zortlatması'' oyununu aynı anda oynadı.