28 KASIM Olaylar; 1821 - Panama, İspanya'dan bağımsızlığını ilan etti. 1893 - Kadınlar ilk kez bir ulusal seçimde (Yeni Zelanda genel seçimleri) oy kullandı. 1905 - İrlanda siyasi partisi, Sinn Féin kuruldu. 1912 - Arnavutluk, Osmanlı'dan ayrılarak bağımsız oldu. 1918 - Kâzım Karabekir Paşa'nın Kars'tan İstanbul'a gelişi. 1920 - Mehmet Âkif Ersoy ve Eşref Edip "Sebilü'r-Reşad" dergisini, Kastamonu'da çıkarmaya başladılar. 1922 - Bursa'nın İznik ilçesinin, Yunan işgalinden kurtuluşu. 1925 - Kabul edilen Şapka Kanunu yürürlüğe girdi. Artık, başta memurlar olmak üzere “herkes şapka takacak." 1934 - Hâkimiyet-i Milliye gazetesi, Ulus adıyla çıkmaya başladı. 1936 - Japonya, İtalya'nın Habeşistan'ı ilhakını tanıdı. 1938 - Atatürk'ün, 5 Eylül'de yazdırdığı vasiyetnamesi açıldı. Atatürk, vasiyetinde; parasının nemasından yakınlarına, manevi evlatlarına aylık, İnönü'nün çocuklarına yüksek öğrenim ödeneği bağlanması koşuluyla parasını ve Çankaya'daki mülkünü CHP'ye bıraktı. Nemadan kalacak miktarın her yıl Türk Dil ve Tarih kurumlarınca paylaşılmasını istedi. 1940 - II. Dünya Savaşı ortamında 500 kilogramdan fazla tahıl stoklarına, Ticaret Bakanlığınca el konulması kararlaştırıldı. 1943 - Winston Churchill, Franklin D. Roosevelt ve Josef Stalin Tahran'da toplandı. 1951 - Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu kabul edildi. Kanun, 1 Ocak 1952'de yürürlüğe girdi. 1958 - Türkiye-Fransa ve Türkiye-Belçika arasında mali yardım anlaşmaları imzalandı. 1962 - Amerika Birleşik Devletleri, Türkiye'deki orta menzilli Jüpiter füzelerini sökme kararı aldı. 1964 - Süleyman Demirel, favori olan rakibi Saadettin Bilgiç'ten 1072 oy fazla alarak Adalet Partisi'ne Genel Başkan seçildi. 1967 - NATO Genel Sekreteri Manlio Brosio, Ankara'da Dış İşleri Bakanı İhsan Sabri Çağlayangil ile görüştü ve Atina'ya geçti. Türk jetleri Kıbrıs üzerinde uyarı uçuşları yaptı. 1968 - Eski CIA istasyon şefi, ABD'nin yeni Türkiye Büyük Elçisi Robert Komer'in Türkiye'ye gelişi İstanbul Yeşilköy'de protesto edildi. Protestoculardan Deniz Gezmiş, Rahmi Aydın, Mustafa Zülkadiroğlu, Toygun Erarslan ve Mustafa Gürkan tutuklandı. 1974 - Ankara'daki Ağaç ve Metal İşleri Olgunlaşma Enstitüsü öğrencileri eğitim ve öğretim adı altında ucuz işçi olarak çalıştırıldıkları gerekçesiyle ölüm orucuna başladılar. 1977 - CHP lideri Bülent Ecevit, Niğde'de "Tek yol devrim" sloganıyla karşılandı. Ecevit topluluğa "Tek yol oy" sözleriyle karşılık verdi. 1977 - Yeni Zelanda'nın Auckland Uluslararası Havalimanı'nı ile Antarktika arasında gidiş-dönüş seferleri yapan McDonnell Douglas DC-10-30 uçağı; Erebus Dağı, Ross Adası, Antarktika'da yere çakıldı. Kazada 257 kişi hayatını kaybetti. 1979 - Vatikan Devlet Başkanı Papa II. Jean Paul, resmi ziyaret için Türkiye'ye geldi. 1997 - Sivas'taki Madımak Oteli'nde, 2 Temmuz 1993’de 37 aydının yakılması olayıyla ilgili olarak yargılanan 99 sanıktan 33'ü ölüm cezasına çarptırıldı. 1998 - Hakkari'nin Çukurca ilçesi yakınında bir askeri helikopter, teröristlerin açtığı ateşte pilotun vurulması sonucu düştü. 16 asker öldü. 2002 - Kenya'da İsraillilerin sahibi olduğu bir otele düzenlenen intihar saldırısında 12 kişi öldü. 2002 - Mombasa Hava Limanından kalkan bir İsrail uçağına iki füze atıldı. 2010 - Haydarpaşa Garı'nın çatısında çıkan yangın sonucunda, çatısı ve 4'üncü katı büyük zarar gördü. 2015 - Diyarbakır Baro Başkanı Tahir Elçi, bir basın açıklaması yaptığı sırada başına isabet eden bir kurşun sebebiyle yaşamını yitirdi. Doğumlar; 1489 - Margaret Tudor, İskoçya Kraliçesi (ö. 1541) 1632 - Jean-Baptiste Lully, İtalyan asıllı Fransız besteci, kemancı ve balet (ö. 1687) 1757 - William Blake, İngiliz şair, ressam ve mistik vizyoner (ö. 1827) 1820 - Friedrich Engels, Alman politik düşünür (ö. 1895) 1829 - Anton Grigoryeviç Rubinstein, Rus bestekâr ve piyanist (ö. 1894) 1858 - William Stanley, ABD'li fizikçi ve mucit (ö. 1916) 1881 - Stefan Zweig, Avusturyalı yazar (intihar) (ö. 1942) 1887 - Ernst Röhm, Alman subay, siyaset adamı ve SA'ların kurucusu ve kumandanı (ö. 1934) 1898 - İhap Hulusi Görey, Türk grafik tasarımcısı ve illüstratör (ö. 1986) 1907 - Alberto Moravia, İtalyan romancı (ö. 1990) 1908 - Claude Levi-Strauss, Fransız antropolog (ö. 2009) 1923 - Gloria Grahame, ABD'li aktris (ö. 1981) 1938 - Lale Belkıs, Türk ses sanatçısı ve oyuncu 1948 - Mine Mutlu, Türk oyuncu ve ses sanatçısı (ö. 1990) 1949 - Victor Ostrovsky, Kanadalı yazar 1950 - Ed Harris, Amerikalı oyuncu 1950 - Russell A. Hulse, ABD'li fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi 1954 - Necip Hablemitoğlu, Türk tarihçi ve yazar (ö. 2002) 1955 - Adem Jashari, Kosova Kurtuluş Ordusu (UÇK) kurucusu (ö. 1998) 1959 - Judd Nelson, ABD'li oyuncu 1959 - Nancy Charest, Kanadalı siyasetçi (ö. 2014) 1962 - Jon Stewart, Amerikalı televizyoncu 1966 - Erdinç Erişmiş, Türk müzisyen, besteci ve yorumcu 1967 - Anna Nicole Smith, Amerikalı oyuncu (ö. 2007) 1977 - Doğa Bekleriz, Türk manken, oyuncu ve sunucu 1979 - Hakan Hatipoğlu, Türk sutopu sporcusu, dizi oyuncusu ve sunucu 1984 - Mary Elizabeth Winstead, Amerikalı oyuncu 1984 - Andrew Bogut, Avustralyalı basketbolcu 1990 - Edis Görgülü, Türk şarkıcı, söz yazarı ve oyuncu 1992 - Adam Hicks, ABD'li oyuncu Ölümler; 1680 - Gian Lorenzo Bernini, İtalyan Barok tarzında çalışan heykeltıraş (d. 1598) 1820 - Mütercim Âsım, Osmanlı yazar, mütercim ve ilim adamı (d. 1755) 1859 - Washington Irving, ABD'li yazar (d. 1783) 1861 - Manuel Antônio de Almeida, Brezilyalı yazar (d. 1831) 1870 - Frédéric Bazille, Fransız izlenimci ressam (d. 1841) 1894 - Charles Thomas Newton, İngiliz arkeolog (d. 1816) 1938 - William McDougall, İngiliz psikolog (d. 1871) 1939 - James Naismith, Kanadalı basketbol sporunun yaratıcısı, Amerikan Futbolu ve Kask'ın mucidi (d. 1861) 1954 - Enrico Fermi, İtalyan fizikçi (d. 1901) 1968 - Enid Blyton, İngiliz yazar (d. 1897) 1988 - Nuri Boytorun, Türk güreşçi (d. 1908) 1995 - Aziz Çalışlar, Türk çevirmen, araştırmacı, denemeci ve tiyatro yazarı (d. 1942) 1995 - Rakım Çalapala, Türk gazeteci ve yazar (d. 1906) 2001 - Grigori Çukhray, Sovyet yönetmen ve senaryo yazarı (d. 1921) 2002 - Bülent Tanör, Türk akademisyen ve yazar (d. 1940) 2002 - Melih Cevdet Anday, Türk şair, tiyatro oyunu, roman, deneme ve makale yazarı (d. 1915) 2005 - Hatice Alptekin, Türk yazar (Ters Akıyordu Volga adlı kitabıyla beğeni kazanan) (d. 1923) 2010 - Leslie Nielsen, Kanadalı oyuncu ve komedyen (d. 1926) 2010 - Samuel T. Cohen, ABD'li fizikçi ve nötron bombasını icat eden (d. 1921) 2014 - Kirsten Lundsgaardvig, Danimarkalı ressam (d. 1942) 2015 - Tahir Elçi, Kürt asıllı Türk hukukçu, aktivist ve Diyarbakır Baro Başkanı (d. 1966)
29 KASIM Olaylar; 1864 - Sand Creek Katliamı gerçekleşti. 1877 - Thomas Edison, fonograf cihazının tanıtımını yaptı. 1899 - FC Barcelona kulübü kuruldu. 1913 - Uluslararası Eskrim Federasyonu (FIE, Fédération Internationale d'Escrime), Paris'te kuruldu. 1922 - Howard Carter, Firavun Tutankhamun'un mezarını halkın ziyaretine açtı. 1929 - ABD'li Amiral Richard E. Byrd, Güney Kutbu üzerinde uçan ilk insan oldu. 1935 - İstanbul'da Paşabahçe Şişe ve Cam Fabrikası açıldı. 1936 - Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesinde, Devrim Tarihi dersleri başladı. 1937 - Hatay Devleti'nde bağımsız rejim yürürlüğe girdi. 1938 - Dr. Lütfi Kırdar, İstanbul Vali ve Belediye Başkanlığına atandı. 1944 - Arnavutluk Halk Cumhuriyeti kuruldu. 1944 - Mavi Bebek Sendromu adı verilen yenidoğan kalp hastalığını düzeltmek için insan üzerinde ilk cerrahi tedavi, Alfred Blalock ve Vivien Thomas adlı cerrahlar tarafından Baltimore, Maryland'deki Johns Hopkins Hastanesi nde gerçekleştirildi. 1945 - Yugoslavya Federal Cumhuriyeti kuruldu. 1947 - Birleşmiş Milletler, Araplar'ın şiddetli muhalefetine karşın, Filistin'in bölünmesini ve bağımsız bir İsrail Devleti kurulmasını kararlaştırdı. 1963 - ABD Başkanı Lyndon B. Johnson, Başkan John F. Kennedy'ye düzenlenen suikasti araştırmak üzere Warren Komisyonu adı verilen bir heyet görevlendirdi. 1967 - Yunanistan, Kıbrıs'ta Türkiye'nin koşullarını kabul edince bunalım giderildi. 1971 - Türiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi'nden Mahir Çayan, Ziya Yılmaz ve Ulaş Bardakçı; Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu'ndan Cihan Alptekin ve Ömer Ayna İstanbul Kartal-Maltepe Askeri Cezaevi'nden kaçtılar. 1972 - Şair Can Yücel, "Küba'da Sosyalizm ve İnsanlar" kitabını çevirdiği için verilen 7,5 yıl hapis cezasını çekmek üzere cezaevine girdi. 1974 - Pakistan'da deprem; 4700 kişi öldü. 1987 - Yapılan erken genel seçimlerde, ANAP 292 milletvekiliyle ikinci kez tek başına iktidar oldu. Sosyal Demokrat Halkçı Parti (SHP) 99 milletvekili, Doğru Yol Partisi 59 milletvekili çıkardı. 1990 - Kadının çalışmasını kocanın iznine bağlayan Medeni Kanun'un 159. maddesi Anayasa Mahkemesi'nce iptal edildi. İptal kararı 2 Temmuz 1992 tarih ve 21272 sayılı Resmi Gazete'de yayımlandı. 1993 - İstanbul Park Otel'in fazla katlarının yıkımına başlandı. Semt sakinleri ve meslek odalarının hukuk mücadelesi 9 yıl sürmüştü. 1996 - Uluslararası Savaş Suçluları Mahkemesi'nde, 1200 Boşnak'ın öldürülmesine karışan bir Hırvat asker 10 yıl hapis cezasına mahkûm oldu. 2002 - Endonezya'da mahkeme, Doğu Timor'un 1999'da Endonezya'dan ayrılması sırasındaki olaylarda insanlığa karşı suç işlemekle suçlanan; iki eski komutan, bir polis şefi ve bir hükümet yetkilisini beraat ettirdi. 2012 - Filistin, Birleşmiş Milletler Genel Kurulunda yapılan oylamada 138 evet 9 hayır oyu ile Birleşmiş Milletler gözlemci üyesi oldu. Doğumlar; 1797 - Gaetano Donizetti, İtalyan besteci (ö. 1848) 1803 - Christian Andreas Doppler, Avusturyalı fizikçi (ö. 1853) 1832 - Louisa May Alcott, ABD'li yazar (ö. 1888) 1856 - Theobald von Bethmann Hollweg, Alman Şansölyesi (ö. 1921) 1861 - Kamil Akdik, Türk hattat (ö. 1941) 1866 - Ernest William Brown, İngiliz gök bilimci (ö. 1938) 1874 - Egas Moniz, Portekizli nörolog, siyasetçi ve Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi (ö. 1955) 1881 - Mustafa Abdülhalik Renda, Türk siyasetçi ve TBMM eski Başkanı (ö. 1957) 1891 - Julius Raab, Avusturyalı politikacı (ö. 1964) 1902 - Carlo Levi, İtalyan ressam, yazar, doktor, aktivist ve antifaşist (ö. 1975) 1908 - Afet İnan, Türk tarihçi ve sosyoloji profesörü (Atatürk'ün manevi kızı) (ö. 1985) 1915 - Eugene Polley, ABD'li bilim insanı ve mucit (ö. 2012) 1918 - Madeleine L'Engle, ABD'li yazar (ö. 2007) 1925 - Tevfik Behramov, Azeri futbolcu ve yan hakem (ö. 1993) 1932 - Jacques Chirac, Fransa eski Cumhurbaşkanı 1933 - John Mayall, İngiliz blues şarkıcısı ve gitarist 1934 - Nesrin Sipahi, Türk müzisyen 1939 - Concha Velasco, İspanyol oyuncu 1939 - Vecdi Gönül, Türk bürokrat ve siyasetçi 1943 - Semra Sar, Türk sinema oyuncusu 1947 - Petra Kelly, Alman siyasal eylemci ve Yeşiller Partisi'nin kurucusu (ö. 1992) 1954 - Joel Coen, ABD'li film yönetmeni 1955 - Kevin DuBrow, ABD'li şarkıcı (ö. 2007) 1969 - Pierre van Hooijdonk, Hollandalı futbolcu 1973 - Ryan Giggs, Galli futbolcu 1976 - Anna Faris, ABD'li oyuncu 1978 - Esin Doğan, Türk oyuncu 1978 - Selin İşcan, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu 1979 - Gökhan Özen, Türk şarkıcı, oyuncu, söz yazarı ve aranjör 1981 - Souleymane Youla, Gineli futbolcu Ölümler; 1643 - Claudio Monteverdi, İtalyan besteci (d. 1567) 1694 - Marcello Malpighi, İtalyan hekim (mikroskobik anatominin kurucusu, modern histoloji ve embriyolojinin öncüsü) (d. 1628) 1780 - Maria Theresia, Habsburg hanedanı İmparatoriçesi (d. 1717) 1846 - İsmâil Dede Efendi (Hammâmîzâde), Türk müziği bestecisi (d. 1778) 1924 - Giacomo Puccini, İtalyan besteci (d. 1858) 1932 - Abdullah Cevdet, Türk göz hekimi, siyasetçi, düşünür, şair ve Jön Türk hareketinin önderlerinden (d. 1869) 1957 - Necip Celal Antel, Türk kemancı ve besteci (d. 1908) 1964 - Reşit Rahmeti Arat, Türk akademisyen ve dil bilimci (d. 1900) 1979 - Zeppo Marx, ABD'li sinema oyuncusu ve komedyen (d. 1901) 1981 - Natalie Wood, ABD'li sinema oyuncusu (d. 1938) 1985 - Altay Ömer Egesel, Türk hukukçu (Yassıada duruşmaları'nın başsavcısı) (d. 1913) 1986 - Cary Grant, İngiliz asıllı ABD'li sinema oyuncusu (d. 1904) 1991 - Ralph Bellamy, ABD'li sinema oyuncusu (d. 1904) 1998 - Frank Latimore, ABD'li aktör (d. 1925) 2001 - George Harrison, İngiliz müzisyen ve The Beatles grubunun gitaristi (d. 1943) 2002 - Daniel Gélin, Fransız sinema oyuncusu (d. 1921) 2004 - John Drew Barrymore, Amerikalı aktör (d. 1932) 2010 - Bella Ahmadulina, Tatar ve İtalyan kökenli şair (d. 1937) 2011 - Server Tanilli, Türk yazar ve anayasa hukuku profesörü (d. 1931) 2015 - Hasan Pulur, Türk gazeteci ve köşe yazarı (d. 1932)
30 KASIM Olaylar; 1840 - Napolyon Bonapart'ın cesedi St. Helene adasından Paris'e getirildi. 1853 - Sinop Baskını: Kırım Savaşının önemli çarpışmalarından biri olan baskında Rus Karadeniz donanması, Sinop'ta Osmanlı donanmasına ağır bir darbe indirdi. 1872 - Dünya futbol tarihinin ilk milli maçı Glasgow'da oynandı (İskoçya-0 İngiltere-0) 1909 - Osmanlı tarihiyle ilgili bilimsel çalışmalar yapmak amacıyla Tarihi Osmani Encümeni kuruldu. 1919 - Fransa'daki seçimlerde kadınlara ilk kez oy hakkı tanındı. 1925 - Tekke ve zaviyelerin kapatılmasına ilişkin kanun kabul edildi. 1925 - Selahiyetsiz sarık ve ruhani kıyafet taşıyanların cezalandırılmasına ilişkin kanun çıktı. 1925 - TBMM kürsüsünün arkasındaki duvara Hakimiyet Milletindir yazısı asıldı. 1930 - Paris'teki bir film şirketinin düzenlediği uluslararası ses yarışmasının Türkiye bölümü, Cumhuriyet gazetesince gerçekleştirildi. Yarışmaya katılan 38 kişiden Hudadat Şakir Hanım, 20 Jüri üyesinden 16'sının oyuyla Türkiye Ses Kraliçesi seçildi. 1931 - İktisadi Buhran Vergisi Kanunu kabul edildi. 1939 - Macar Devrimi'nin önderi Bela Kun, Ukrayna'da kurşuna dizildi. 1948 - Almanya Komünist Partisi, Berlin'in Sovyetler Birliği'ne ait bölümünde şehir hükümeti oluşturdu. 1952 - ABD'nin çift projektör kullanılan ilk 3-Boyutlu renkli filmi Bwana Devil ABD'de ilk kez gösterildi. 1954 - ABD ilk hidrojen bombasını Eniwetok Adası'nda patlattı. 1958 - Fransız Ekvatoral Afrikası içinde yaralan, Çad, Orta Kongo (şimdiki Kongo Cumhuriyeti), Gabon, Orta Afrika Cumhuriyeti, Eylül 1958'te yapılan referandumda, Fransız Topluluğu içinde özerk olmak yönünde oy kullanmaları sonucunda federasyon dağıldı. Geçici Orta Afrika Cumhuriyetleri Birliği'ni oluşturan bu ülkeler, Ağustos 1960'da bağımsız oldular. 1959 - Alfred Hitchcock'un başyapıtı Sapık çekilmeye başlandı. 1961 - Birleşmiş Milletler'in genel sekreterliğine Birmanya'lı (diğer adlarıyla Myanmar veya Burma) eğitimci U Thant seçildi. U Thant, bu görevi 31 Aralık 1971 tarihine kadar sürdürdü. 1966 - Barbados, Birleşik Krallık'tan bağımsızlığını ilan etti. 1967 - Yemen Demokratik Halk Cumhuriyeti (Güney Yemen) kuruldu. 22 Mayıs 1990'da Kuzey Yemen'le birleşerek Yemen Cumhuriyeti adını almıştır. 1973 - Çukurova Üniversitesi kuruldu. 1974 - Dicle Üniversitesi kuruldu. 1974 - Etiyopya'da 3.2 milyon yıl önce yaşamış bir insanın iskeleti keşfedildi, buna Lucy (Australopithecus) adı verildi. 1979 - Kurumlaşmış Irk Ayrımcılığı Suçunun Önlenmesi ve Cezalandırılması Uluslararası Sözleşmesi kabul edildi. Türkiye sözleşmeyi onaylamadı. 1982 - Anadolu Üniversitesi kuruldu. 1982 - Dünya'nın bugüne kadar en çok satan albümü, Michael Jackson imzalı Thriller yayınlandı. 1988 - Tek tip elbise giyilmesine karşı cezaevlerinde yapılan açlık grevleri, beş cezaevinde anlaşmaya varılması üzerine sona erdi. 1990 - Zonguldak'ta 43 bin maden işçisi greve başladı. 1997 - Genel nüfus sayımı ve seçmen yazımı gerçekleştirildi. Türkiye'nin nüfusu 62 milyon 865 bin 574 olarak belirlendi. 1999 - Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi PKK lideri Abdullah Öcalan için verilen idam cezasına ihtiyati tedbir kararı aldı. Mahkeme, Strazburg'daki yargılama sonuçlanana kadar infazın ertelenmesini istedi. 2007 - İstanbul-Isparta seferini yapmakta olan, Atlasjet Havayolları'na ait 4203 sefer sayılı,MD-83 tipi yolcu uçağı, Isparta'nın Çukurören ve Kılıç köyleri arasında kalan Türbetepe mevkiinde düştü. Uçakta bulunan, 50 yolcu ve 7 mürettebattan kurtulan olmadı. Doğumlar; 1427 - IV. Kazimierz Jagiellon, Polonya Kralı (ö. 1492) 1466 - Andre Dorya, Preveze Deniz Savaşında Barbaros Hayreddin Paşa komutasındaki Osmanlı Donanmasıyla savaşan Haçlı donanmasına komuta etmiş Cenevizli Amiral (ö. 1560) 1508 - Andrea Palladio, İtalyan mimar (ö. 1580) 1667 - Jonathan Swift, İrlandalı yazar (ö. 1745) 1835 - Mark Twain, ABD'li yazar (ö. 1910) 1874 - Winston Churchill, Britanyalı devlet adamı (ö. 1965) 1885 - Albert Kesselring, Alman asker ve Nazi Almanyası'nda Luftwaffe mareşali (ö. 1960) 1896 - Ruth Gordon, ABD'li aktris (ö. 1985) 1920 - Virginia Mayo, ABD'li aktris (ö. 2005) 1926 - Richard Crenna, ABD'li aktör (ö. 2003) 1929 - Doğan Babacan, Türk futbol hakemi 1937 - Ridley Scott, İngiliz yönetmen ve yapımcı 1945 - Ayşen Gruda, Türk tiyatro ve sinema oyuncusu 1947 - Sergio Badilla Castillo, Şilili şair ve yazar 1947 - David Mamet, ABD'li makale, oyun ve senaryo yazarı, yönetmen 1949 - Perran Kutman, Türk sanatçı 1954 - Roger Glover, İngiliz gitarist 1955 - Billy Idol, şarkıcı 1960 - Gary Lineker, İngiliz futbolcu 1965 - Ben Stiller, ABD'li komedyen, aktör 1969 - Amy Ryan, ABD'li sinema, tiyatro ve dizi oyuncusu 1973 - Jason Reso, Kanadalı Amerikan güreşçisi 1973 - John Moyer, ABD'li gitarist 1975 - Adnan Gušo, Bosnalı futbolcu 1976 - Fatih Günay, Türk tiyatro oyuncusu 1976 - Murat Cemcir, Türk oyuncu ve komedyen 1980 - Cem Adrian, Türk şarkıcı, söz yazarı, yapımcı ve yazar 1982 - Elisha Cuthbert, Kanadalı oyuncu 1983 - Engin Apaydın, Türk ralli pilotu 1990 - Magnus Carlsen, Norveçli satranççı Ölümler; 1603 - William Gilbert, İngiliz hekim ve fizikçi (d. 1544) 1647 - Bonaventura Cavalieri, İtalyan matematikçi. ve cizvit din adamı (d. 1598) 1719 - Yamamoto Tsunetomo, Japon samuray (d. 1659) 1900 - Oscar Wilde, İrlandalı oyun yazarı (d. 1854) 1935 - Fernando Pessoa, Portekizli şair (d. 1888) 1939 - Béla Kun, Macar komünist politikacı (d. 1886) 1980 - Orhan Eyüpoğlu, Türk siyasetçi (d. 1918) 1982 - Günay Akarsu, Türk tiyatro eleştirmeni 1985 - Marc Aryan, Ermeni asıllı Belçikalı şarkıcı (d. 1926) 1988 - Abdulbasit Abdussamed, Mısırlı Hâfız ve Kur'an kâri'si (d. 1927) 2007 - Aydın Gün, Türk opera sanatçısı (d. 1917) 2007 - Engin Arık, Türk bilim kadını, fizikçi (d. 1948) 2009 - Ahmet Uluçay, Türk yönetmen (d. 1954) 2013 - Paul Walker, ABD'li aktör (d. 1973) 2014 - Go Seigen, Japon Go oyuncusu (d. 1914)
01 ARALIK Olaylar; 1402 - Timur, Rodos şövalyelerinin 57 yıldır hüküm sürdüğü İzmir'i kuşattı. 1640 - Portekiz, İspanya'dan bağımsızlığını ilan etti. 1906 - Dünyanın ilk sinema salonu, Paris'te açıldı. 1913 - Ford Motor Company, ilk hareketli montaj hattını başlattı. 1918 - Yugoslavya Krallığı ilan edildi. 1925 - Locarno Antlaşması, Fransa, Almanya, Birleşik Krallık, İtalya, Polonya, Belçika ve Çekoslovakya arasında İsviçre'nin Locarno şehrindeki konferansın ardından Londra'da imzalandı. 1928 - Yeni Türk harflerinin kullanımı yürürlüğe girdi. Gazeteler, mecmualar, levha, tabela ve ilanlar yeni harflerle basılmaya başladı. 1928 - II. İktisat Şûrası toplandı. 1928 - Vakit gazetesinin, 30 Kasım'da başlattığı "Mutlu Çiftler Müsabakası" ilgiyle karşılandı. 1928 - Osmanlı borçlarının tasfiyesine ilişkin anlaşma, TBMM'de onaylandı. 1931 - İlk sesli Türk filmi, "İstanbul Sokaklarında" gösterildi. 1935 - Türk kadınının siyasal haklarını kazanması. 1940 - II. Dünya Savaşı dolayısıyla Türkiye'de geceleri karartma uygulaması başladı. 1943 - Roosevelt, Churchill ve Stalin'in katıldığı Tahran Konferansı sona erdi. 1945 - Kore Merkezi Tarih Müzesi'nin inşası tamamlandı. 1950 - Türk Tugayı, Kore'de Kunu-ri Muharebesi'ni kazandı. 1954 - Adıyaman ve Sakarya il oldu. 1954 - Gazeteci Hüseyin Cahit Yalçın cezaevine girdi. 1955 - Montgomery, Alabama'da (ABD) Rosa Parks adındaki zenci kadın, otobüste yerini beyaz adama vermediği için tutuklandı. 1964 - Türkiye ile Avrupa Ekonomik Topluluğu arasında ortaklık kurulmasını öngören, 12 Eylül 1963'te imzalanan Ankara Antlaşması yürürlüğe girdi. 1965 - Ereğli'de grizu patlamasında 9 işçi öldü. 1973 - Papua Yeni Gine, Avustralya'dan özerklik elde etti. 16 Eylül 1975'te bağımsızlığını ilan etti. 1980 - Turgut Özal, Başbakanlık Müsteşarlığına atandı. 1980 - Sanat dergisi Gösteri yayımlanmaya başladı. 1981 - Yugoslavya Hava Yollarına ait DC-9 tipi bir yolcu uçağı Korsika'da düştü: 178 kişi öldü. 1986 - Yazar Demir Özlü, hakkında açılan davaya katılmaması gerekçesiyle vatandaşlıktan çıkarıldı. 1987 - Dünya Sağlık Örgütü (WHO), Dünya AIDS Günü'nü ilk kez duyurdu. 1989 - Doğu Almanya Parlamentosu, komünist partiyi iptal etti. 1990 - Manş Tüneli'nin Birleşik Krallık ve Fransa'dan başlayan bölümleri deniz dibinin 40 m altında buluştu. 1991 - Nursultan Nazarbayev, oyların %98,7’sini alarak Kazakistan’ın halk tarafından seçilen ilk Cumhurbaşkanı oldu. 1999 - Burj Al Arab (321 metre yükseklikle dünyanın en yüksek oteli) hizmete açıldı. 2000 - Şili'nin eski diktatörü Augusto Pinochet'nin, iktidarı dönemindeki cinayet ve insan kaçırma suçlarından dolayı tutuklanmasına karar verildi. 2002 - Solcu gerillalara karşı savaşan Kolombiya'daki en büyük sağcı paramiliter grup, tek taraflı ateşkes ilan etti. 2007 - TBMM, Türk Ordusu'na Kuzey Irak'a sınır ötesi operasyon izni verdi. 2004 - Yargıtay Başkanı Eraslan Özkaya, yaş haddinden emekliye ayrıldı. 2008 - Lucas Arts tarafından yapılan Star Wars oyunu için Stargate: Empire at War isminde bir mod çıkmıştır. 2011 - Kırgızistan'da Almazbek Atambayev, Cumhurbaşkanı seçildi. Doğumlar; 1761 - Marie Tussaud, Londra'da, balmumundan figürlerin yer aldığı Madame Tussaud Müzesi'nin Fransız asıllı kurucusu (ö. 1850) 1792 - Nikolay İvanoviç Lobaçevski, Rus matematikçi (ö. 1856) 1920 - Pierre Poujade, Fransız politikacı (ö. 2003) 1923 - Maurice de Bevere, Belçikalı çizer (çizgi roman Red Kit'in yaratıcısı) (ö. 2001) 1935 - Woody Allen, ABD'li aktör, yazar ve yönetmen 1940 - Richard Pryor, ABD'li sinema oyuncusu, komedyen ve yazar (ö. 2005) 1945 - Bette Midler, ABD'li sinema oyuncusu 1949 - Pablo Escobar, Kolombiyalı uyuşturucu taciri (ö. 1993) 1953 - Akif Hamzaçebi, Türk maliyeci, ekonomist ve politikacı 1954 - Tuğrul Türkeş, Türk ekonomist ve siyasetçi 1958 - Altan Gördüm, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu 1959 - Candace Bushnell, ABD'li yazar 1961 - Mehmet Çevik, Türk oyuncu ve tiyatrocu 1967 - Nestor Carbonell, ABD'li oyuncu 1973 - Abdurrahman Önül, Türk tasavvuf müziği sanatçısı 1977 - Brad Delson, ABD'li müzisyen ve Linkin Park grubunun gitaristi 1977 - Özgül Kavruk, Türk dizi oyuncusu ve manken Ölümler; 1825 - I. Aleksandr (Rusça: Александр I Павлович), Rus Çarı (d. 1777) 1934 - Sergey Mironoviç Kirov, Bolşevik lider (d. 1886) 1947 - Aleister Crowley, İngiliz yazar (d. 1875) 1947 - G. H. Hardy, İngiliz matematikçi (d. 1877) 1968 - Dario Moreno, Yahudi asıllı Türk gitarist, piyanist ve sinema oyuncusu (d. 1921) 1971 - Hüseyin Avni Şanda, Türk gazeteci (d. 1902) 1973 - David Ben-Gurion, İsrail'in ilk Başbakanı (d. 1886) 1978 - Cengiz Polatkan, Türk gazeteci 1987 - James Baldwin, ABD'li yazar (d. 1924) 1994 - Şecaettin Tanyerli, Türk tango şarkıcısı (d. 1921) 1998 - Mazhar Apa, Türk iş adamı, ressam, klişeci ve Apa Ofset’in kurucusu (d. 1905) 2006 - Claude Jade, Fransız oyuncu (d. 1948) 2009 - Cahide Birgül, Türk yazar (d. 1956) 2011 - Christa Wolf, Alman romancı ve senaryo yazarı (d. 1929) 2015 - Stephan Beckenbauer, Alman futbolcu (d. 1968)
02 ARALIK Olaylar; 1409 - Leipzig Üniversitesi kuruldu. 1804 - Napolyon Bonapart, Paris'teki Notre Dame Katedrali'nde, Papa'nın da katıldığı törende taç giydi ve Fransa İmparatoru oldu. 1848 - Fransuva Jozef, Avusturya imparatoru oldu. 1852 - III. Napolyon, Fransa'da İmparator ilan edildi. 1873 - Türkiye'nin ilk borsası sayılan Dersaadet Tahvilat Borsası açıldı. 1901 - King Camp Gillette tarafından jiletin patenti alındı. 1908 - Çin'de çocuk İmparator Pu Yi 2 yaşındayken tahta çıktı. 1909 - Leo Baekland ilk yapay plastik bakalitin patentini aldı. 1909 - Fransız Baron Cathers, Osmanlı'daki ilk uçak gösterisini yaptı. Uçak, Şişli Hürriyeti Ebediye tepesinden Bulgar Hastanesine indi. 1914 - Avusturya, Belgrad'ı işgal etti. 1918 - Ermenistan, Osmanlı devletinden bağımsızlığını ilan etti. 1918 - Trakya-Paşaeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti, Mehmed Talat Paşa tarafından Edirne'de kuruldu. Türk Ulusal Hareketi yanlısı olan cemiyet. Talat Paşa'nın da üyesi bulunduğu Teşkilât-ı Mahsusa tarafından desteklenmiştir. 1920 - Türkiye ile Ermenistan arasında Gümrü Antlaşması imzalandı. Kars Ermenistan'dan alındı. 1928 - Celâl Sahir Erozan'ın hazırladığı "İmla Lügatı" yayımlandı. 1940 - Kağıt sıkıntısı nedeniyle gazetelerin sayfa sayısına kısıtlama getirildi. 1942 - Chicago'lu bilim adamları ilk kontrollü zincirleme atomik reaksiyonu gerçekleştirdiler. 1943 - Yüzde 87'si gayri Müslüm azınlıklar olan Varlık Vergisi'ni ödeyemeyen mükellefler borçlarını "bedenen çalışarak ödemeleri" için çalışma kamplarına gönderilmişti. Kamplarda bulunanların serbest bırakılması karar verildi. 1949 - Yunanistan'dan gelen bir tiyatro topluluğu, İstanbul'da Cevat Fehmi Başkut'un Paydos adlı oyununu sahneledi. 1956 - Fidel Castro, Granma yatıyla Küba'ya çıktı. 1956 - Ankara'nın 120 km kuzeydoğusunda yer alan Sarıyar Barajı açıldı. 1961 - Küba lideri Fidel Castro, kendisini, Küba'yı komünizme taşıyacak bir Marksist-Leninist olarak ilan etti. 1963 - Karadeniz Teknik Üniversitesi Trabzon'da açıldı. 1963 - Türkiye'nin ilk koalisyon hükümetinin başkanı İsmet İnönü 24 yıl sonra ilk kez üstlendiği başbakanlık görevinden istifa etti. 1965 - Ankara'da hava kirliliği tehlikeli boyutlarda: Bilim çevreleri Ankara'da 20 yıl yaşayan birinin kanser riskinin çok yüksek olduğunu açıkladı. 1971 - Birleşik Arap Emirlikleri, Birleşik Krallık'tan bağımsızlığını kazandı. 1974 - Keban ve Gökçekaya santralleriyle, Seyitömer termik santralinin üç ünitesinin birden aynı anda arızalanması üzerine tüm Türkiye'de her gün 1.5 saatlik elektrik kısıtlamasına başlandı. 1981 - İstanbul Teknik Üniversitesi'nden 450 öğretim üyesi Yüksek Öğretim Kanunu'na karşı açıklama yaptı. 1981 - Hülya Koçyiğit, Fransa'da düzenlenen 3 Kıta Film Festivali'nde, "Kurbağalar" filmindeki rolüyle "En iyi kadın oyuncu" ödülünü aldı. 1982 - Dr. Robert K. Jarvik tarafından geliştirilen ilk yapay kalp, Barney Clark adlı hastaya takıldı. 1988 - Benazir Butto, Pakistan başbakanı olarak yemin etti. 1993 - Kolombiya'lı uyuşturucu taciri Pablo Escobar, Meddelin'de güvenlik güçlerince öldürüldü. 2002 - Yüksek Seçim Kurulu (YSK), 3 Kasım 2002’de Siirt’te yapılan milletvekili seçimini iptal etti. Seçim işlemlerindeki eksikliğin seçim sonuçlarında etkili olduğu sonucuna varan YSK, Siirt’teki seçimin yenilenmesine oybirliğiyle karar verdi. 2003 - Yargıtay 11. Ceza Dairesi kayıp trilyon davasında kapatılan Refah Partisi'nin genel başkanı Necmettin Erbakan'a özel belgede sahtecilik suçundan verilen 2 yıl 4 ay hapis cezasını oybirliğiyle onayladı. 2015 - Rusya, Irak ve Şam İslam Devleti'nin petrol üretimi sonucu üretilen petrolün Türkiye tarafından satın alındığını açıkladı. Açıklamada ayrıca cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve ailesinin de bu ticaretin içinde olduğunu da bildirildi. Doğumlar; 1710 - Carlo Antonio Bertinazzi, İtalyan aktör ve yazar (ö. 1783) 1842 - C. W. Alcock, İngiliz futbolcu, futbol hakemi, kriketçi, gazeteci, yazar ve spor yöneticisi (ö. 1907) 1846 - René Waldeck-Rousseau, Fransız politikacı (ö. 1904) 1859 - Georges Seurat, Fransız ressam (ö. 1891) 1876 - Yusuf Akçura, Türk Tarih Kurumu’nun kurucu üyesi ve Türkçülük akımının temsilcilerinden 1884 - Yahya Kemal Beyatlı, Türk şair (ö. 1958) 1885 - George Minot, ABD'li tıp araştırmacısı (ö. 1950) 1891 - Otto Dix, Alman ressam ve gravürcü (ö. 1969) 1923 - Maria Callas, Yunan soprano (ö. 1977) 1944 - İbrahim Rugova, Arnavut siyasetçi (ö. 2006) 1946 - Gianni Versace, İtalyan moda tasarımcısı ve iş adamı (ö. 1997) 1954 - Ahmet Uluçay, Türk yönetmen (ö. 2009) 1968 - Lucy Liu, Çin asıllı ABD'li film yapımcısı ve aktris 1971 - Francesco Toldo, İtalyan kaleci 1972 - Gökçe Özyol, Türk oyuncu 1976 - Erik Everhard, Kanadalı porno aktörü 1980 - Benjamin Mako Hill, Debian, hacker, araştırmacı, aktivist ve yazar 1981 - Britney Spears, ABD'li pop müzik şarkıcısı, dansçı, söz yazarı ve sinema oyuncu 1984 - Natalya Mammadova, Azeri voleybolcu Ölümler; 1594 - Gerardus Mercator, Belçikalı haritacı ve matematikçi (d. 1512) 1814 - Marquis de Sade, Fransız romancı (d. 1740) 1859 - John Brown, ABD'li kölelik karşıtı, isyancı (d. 1800) 1888 - Namık Kemal, Türk şair, siyaset ve fikir insanı (d. 1840) 1918 - Edmond Rostand, Fransız oyun yazarı (d. 1868) 1980 - Roza Eskenazi, Türk-Yunan şarkıcı 1980 - Romain Gary, Fransız yazar ve siyasetçi (d. 1914) 1982 - Marty Feldman, İngiliz komedyen, oyuncu ve yazar (d. 1933) 1990 - Robert Cummings, ABD'li oyuncu (d. 1908) 1990 - Aaron Copland, Amerikan klasik müziğinin öncüsü ve besteci (d. 1900) 1993 - Pablo Escobar, Kolombiyalı uyuşturucu imparatoru (d. 1949) 1994 - Orhan Şaik Gökyay, Türk edebiyat tarihi ve dil araştırmacısı ve şair (d. 1902) 1995 - Kemal Sülker, Türk sendikacı, gazeteci, araştırmacı yazar (d. 1919) 2002 - Mehmet Emin Toprak, Türk oyuncu (d. 1974)
03 ARALIK Olaylar; 1818 - Illinois Amerika Birleşik Devletleri'nin 21. eyaleti oldu. 1854 - Florence Nightingale hastanesine adını veren hemşire Üsküdar'daki Selimiye Kışlası'nda, Kırım Savaşı sırasında yaralanan İngiliz askerlerinin tedavi ve bakımını yapmıştır. 1918 - I. Dünya Savaşı'ndan sonra Londra'da yapılan Müttefik Kongresi sona erdi; Almanya'nın savaş tazminatı ödemesine karar verildi. 1923 - Teşkilatı Esasiye Encümeni yeni anayasayı görüşmeye başladı. 1928 - Ekmek otuz para ucuzladı. 1934 - Dini kisvelerle ilgili yasaklar öngören "Bazı Kisvelerin Giyilemeyeceğine Dair Kanun" kabul edildi. 1942 - Zonguldak'ta bir maden ocağındaki kazada 63 işçi öldü. 1944 - Yunanistan'da komünistler ve kralcılar arasında Yunan İç Savaşı başladı. 1956 - Birleşik Krallık ve Fransa, Süveyş'ten çekileceklerini açıkladılar. 1959 - Dr. Fazıl Küçük Kıbrıs Cumhurbaşkanı Yardımcısı oldu. 1967 - İlk kalp nakli ameliyatını, Güney Afrikalı kalp cerrahı Dr. Christiaan Barnard, Cape Town'da yaptı; hasta 18 gün yaşayabildi. 1971 - Pakistan-Hindistan savaşı başladı. 1971 - Prof. Dr. Mümtaz Soysal 6 yıl 8 ay hapse mahkûm edildi. 1978 - Türkiye'de yılda 14 milyon ton tezeğin yakıt olarak kullanıldığı açıklandı. 1979 - Fedai Dergisi sahibi, yazar Kemal Fedai Coşkuner İzmir'de öldürüldü. 1981 - Bülent Ecevit, dört aylık hapis cezasını çekmek üzere Ankara Merkez Kapalı Cezaevine konuldu. 1984 - Bhopal felaketi: Union Carbide firmasının Hindistan'da Bhopal'de kurduğu böcek ilacı üreten fabrikadan yanlışlıkla 40 ton metil isosiyanat gazının sızması 18,000 kişinin ölümüne neden oldu. 1989 - Malta'da bir araya gelen ABD Başkanı George H. W. Bush ve Sovyetler Birliği komünist partisi genel sekreteri Mikhail Gorbaçov, soğuk savaşın bittiğini resmen ilan ettiler. 1990 - TRT'nin Telegün adlı yayını başladı. 1999 - Bakanlar Kurulu, Bolu'ya bağlı Düzce ilçesinin il, Kaynaşlı ve Derince beldelerinin de Düzce'ye bağlı ilçe yapılmasına karar verdi. 2002 - BM silah denetçileri ilk kez, Irak Devlet Başkanı Saddam Hüseyin'in saraylarından birine önceden haber vermeksizin girdiler. 2002 - Dünya Gıda Programı Afrika'da 38 milyon kişinin açlıkla karşı karşıya olduğunu açıkladı. 2003 - Türk-İş'in 19. Genel Kurulunda Genel Başkanlığa Salih Kılıç seçildi. Doğumlar; 1447 - II. Bayezid, Osmanlı padişahı (ö. 1512) 1755 - Gilbert Stuart, ABD'li ressam (ö. 1828) 1830 - Frederic Leighton, İngiliz ressam (ö. 1896) 1857 - Joseph Conrad, Polonya asıllı İngiliz yazar (ö. 1924) 1884 - Racendra Prasad, Hindistan'ın ilk cumhurbaşkanı (ö. 1963) 1889 - Stoyan Zagorçinov, Bulgar yazar (ö. 1969) 1895 - Anna Freud, Avusturyalı psikanalist (ö. 1982) 1899 - Ikeda Hayato, Japonya başbakanı (ö. 1965) 1900 - Richard Kuhn, Avusturya asıllı Alman biyokimyacı ve Nobel Kimya Ödülü sahibi (ö. 1967) 1902 - Mitsuo Fuchida, Japon pilot (ö. 1976) 1911 - Nino Rota, İtalyan film müziği bestecisi (ö. 1979) 1914 - Şeref Görkey, Türk futbolcu ve teknik direktör (ö. 2004) 1924 - John Backus, ABD'li matematikçi (ö. 2007) 1927 - Andy Williams, ABD'li pop müzik sanatçısı (ö. 2012) 1930 - Jean-Luc Godard, Fransız film yönetmeni 1948 - Ozzy Osbourne, İngiliz şarkıcı 1961 - Daryl Hannah, ABD'li oyuncu 1965 - Katarina Witt, Alman buz patencisi 1968 - Brendan Fraser, ABD'li oyuncu 1973 - Holly Marie Combs, ABD'li oyuncu 1980 - Jenna Dewan, ABD'li oyuncu 1981 - David Villa, İspanyol golcü futbolcu 1982 - Michael Essien, Ganalı futbolcu 1984 - Avraam Papadopulos, Yunan futbolcu 1989 - Selçuk Alibaz, Türk-Alman futbolcu Ölümler; 1533 - III. Vasili, Moskova Büyük Knezi (d. 1479]]) 1823 - Giovanni Battista Belzoni, İtalyan kaşif (d. 1778) 1894 - Robert Louis Stevenson, İskoç yazar (d. 1850) 1919 - Pierre Auguste Renoir, Fransız empresyonist ressam (d. 1919) 1937 - Attila József, Macar şair (d. 1905) 1964 - Hasan Basri Çantay, TBMM 1. Dönem Milletvekili, (d. 1887) 1979 - Kemal Fedai Coşkuner, Türk yazar ve Fedai Dergisi sahibi (d. 1927) 1984 - Muharrem Ertaş, Türk Halk Ozanı, (d. 1913) 1988 - Rasim Kaygusuz, Türk öğretmen, Cin Ali kitaplarının yazarı (d. 1926) 1994 - Burhan Arpad, Türk gazeteci ve yazar (d. 1910) 1996 - Babrak Karmal, Afganistan başbakanı (d. 1929) 1999 - Scatman John, ABD'li sanatçı (d. 1942) 2003 - David Hemmings, İngiliz oyuncu, yönetmen ve ressam (d. 1941)
04 ARALIK Olaylar; 1154 - Nicholas Breakspear, IV. Hadrianus ismiyle Papa oldu ve bu göreve gelen ilk İngiliz olarak tarihe geçti. 1791 - The Observer'ın (Dünyanın ilk pazar günü gazetesi) ilk sayısı yayımlandı. 1859 - Mekteb-i Mülkiye kuruldu. 1881 - Los Angeles Times'ın ilk sayısı yayımlandı. 1897 - Osmanlı Devleti ile Yunanistan arasında barış anlaşması imzalandı. 1918 - ABD Başkanı Woodrow Wilson, I. Dünya Savaşı barış görüşmeleri için Versay'a geldi. Başkanlığı sırasında Avrupa'ya gelen ilk ABD Başkanı oldu. 1920 - Ankara'da maaşlarını alamayan öğretmenler ilk kez grev yaptı. 1929 - Türk parasının değerini yükseltmek için alınacak önlemlerle her yerde yerli malı kullanılmasını hedefleyen bir kararname yayımlandı. 1943 - İnönü, Churchill ve Roosevelt arasında Kahire Konferansı yapıldı. 1945 - Tan Olayı gerçekleşti. İstanbul'da komünizm karşıtı gösteride, ABC ve Berrak kitabevleri, Tan gazetesi, Görüşler dergisiyle Yeni Dünya ve La Turquie Kemaliste gazeteleri tahrip edildi ve yağmalandı. Olaydan sonra Tan gazetesi yayın hayatına son verdi. 1945 - ABD Senatosu, 65'e karşı 7 oyla BM'e katılma kararı aldı. (BM, 24 Ekim 1945'de kuruldu). 1955 - Türkiye'de ilk elektrikli tren, İstanbul'da Sirkeci-Halkalı arasında çalışmaya başladı. 1961 - Birleşik Krallık'ta doğum kontrol hapları serbestçe satışa çıkarıldı. 1980 - Rock grubu Led Zeppelin dağıldıklarını açıkladı. 1981 - ABD Başkanı Ronald Reagan, CIA'nın ülkedeki casusluk faaliyetlerine izin vererek örgütün yetkilerini genişletti. 1981 - Danışma Meclisi Başkanı Sadi Irmak; "Askerler kışlaya dönmenin hasreti içinde" dedi. 2000 - Yatağan Termik Santrali'nde üretim durduruldu. Santral filtresiz çalıştırıldığı için Yatağan halkını zehirliyordu. 2002 - BM Güvenlik Konseyi, Irak'ın "gıda karşılığı petrol" programını altı ay uzatma kararı aldı. Doğumlar; 1800 - Emil Aarestrup, Danimarkalı şair (ö. 1856) 1840 - Crazy Horse (Çılgın At), Oglala Siyu Kızılderili şefi (ö. 1877) 1875 - Rainer Maria Rilke, Alman şair (ö. 1926) 1881 - Erwin von Witzleben, Nazi Almanyası'nın mareşali (ö. 1944) 1890 - Fuad Köprülü, Türk tarihçi ve Dış İşleri Bakanlarından (ö. 1966) 1892 - Francisco Franco, İspanya'nın faşist diktatörü (ö. 1975) 1895 - Samuel Butler, İngiliz yazar (ö. 1902) 1910 - Alex North, ABD'li besteci (film müzikleri ile tanınmış) (ö. 1991) 1913 - Claude Renoir, Fransız görüntü yönetmeni (ressam Pierre Auguste Renoir'ın torunu) (ö. 1993) 1920 - Abdullah Yüce, Türk müziği sanatçısı (ö. 1995) 1925 - Albert Bandura, Kanadalı psikolog 1927 - Aptullah Kuran, Türk akademisyen, yazar ve Boğaziçi Üniversitesi kurucusu (ö. 2002) 1929 - Şakir Eczacıbaşı, Türk iş adamı ve fotoğrafçı (ö. 2010) 1931 - Ken Bates, İngiliz iş adamı ve futbol yatırımcısı 1949 - Jeff Bridges, ABD'li sinema oyuncusu 1953 - Jean-Marie Pfaff, Belçikalı futbolcu 1962 - Alexander Litvinenko, Rus casus (ö. 2006) 1964 - Sertab Erener, Türk şarkıcı, söz yazarı ve besteci 1964 - Marisa Tomei, ABD'li sinema ve tiyatro oyuncusu 1969 - Jay-Z, ABD'li oyuncu ve şarkıcı 1972 - Nikki Tyler, ABD'li porno yıldızı 1973 - Tyra Banks, ABD'li manken 1977 - Çağlar Çorumlu, Türk sinema, tiyatro ve dizi oyuncusu 1977 - Ertan Saban, Türk kökenli Makedon oyuncu 1977 - Lyubov Sokolova Kılıç, Rus voleybolcu Ölümler; 1131 - Ömer Hayyam, İranlı matematikçi, astronom, şair ve filozof (d. 1048) 1609 - Alexander Hume, İskoç şair (d. 1560) 1679 - Thomas Hobbes, İngiliz felsefeci (d. 1588) 1680 - Thomas Bartholin, Danimarkalı hekim, ilahiyatçı ve matematikçi (d. 1616) 1798 - Luigi Galvani, İtalyan fizikçi (d. 1737) 1932 - Samih Yalnızgil, Türk şair, dil bilimci ve siyasetçi (Türk Dil Kurumu’nun ilk başkanı) (d. 1875) 1948 - Rakım Elkutlu, Türk bestekâr (d. 1869) 1952 - Karen Horney, ABD'li psikanalist (d. 1885) 1957 - Naciye Sultan (Killigil), Osmanlı Padişahı Sultan Abdülmecit'in torunu ve Şehzade Süleyman Efendi'nin kızı (d. 1898) 1967 - Salih Murat Uzdilek, Türk fizikçi 1975 - Hannah Arendt, Alman filozof (d. 1906) 1976 - Benjamin Britten, İngiliz piyanist (d. 1913) 1987 - Rouben Mamoulian, ABD'li sinema yönetmeni (d. 1897) 1992 - Perihan Tedü, Türk tiyatro oyuncusu (d. 1927) 1993 - Frank Zappa, ABD'li müzisyen (d. 1940) 2004 - Mahmut Atalay, Dünya ve Olimpiyat şampiyonu Türk güreşçi (d. 1934) 2009 - Eddie Fatu, ABD'li güreşci (d. 1973) 2011 - Sócrates, Brezilyalı futbolcu (d. 1954)
05 ARALIK Olaylar; 1360 - İlk frank, İngilizlerce esir alınan Fransa Kralı II. Jean'ın fidyesini ödemek üzere Compiègne'de basıldı. Ağırlığı 3.88 gramdı ve bir yüzünde haç diğer yüzünde ise ata binmiş II. Jean tasviri vardı. 1492 - Kristof Kolomb, Haiti'yi keşfetti. 1904 - Japonlar, Port Arthur’da Rus donanmasını yok etti. 1920 - TBMM'de "Anadolu ve Rumeli Müdafaai Hukuk Grubu" kuruldu; Mustafa Kemal Grup Başkanlığına seçildi 1927 - Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk Vaşington Büyükelçisi, Ahmet Muhtar Mollaoğlu güven mektubunu sundu. 1927 - Cumhuriyet döneminin ilk kâğıt paraları tedavüle çıkarıldı. 1, 5, 10, 50, 100, 500 ve 1000 liralık olmak üzere 7 ayrı değerde çıkarılan banknotlar eski Türkçe ve Fransızca bastırıldı. 1932 - Almanya doğumlu İsviçreli fizikçi, Albert Einstein Amerikan vizesi aldı. 1933 - Birleşik Devletler'de 14 yıldır devam eden içki yasağı kalktı. 1933 - Eskişehir Şeker Fabrikası açıldı. 1934 - Türkiye'de kadınlara milletvekili seçme ve seçilme hakkı tanıyan kanun kabul edildi. 1941 - Birleşik Krallık; Finlandiya, Macaristan ve Romanya'ya savaş ilan etti. 1942 - Erbaa ve Niksar'da meydana gelen depremde 500 kişi öldü. 1945 - Bermuda Şeytan Üçgeni'nde bir uçak kayboldu. 1950 - Türkiye Cumhuriyeti Millî Savunma Bakanlığı, Kore'deki askerlerin %10'unun öldüğünü açıkladı. Radyo Gazetesi'ne göre, 150 asker öldü, 150 kayıp, 200 ile 300 yaralı var. 1951 - Uluslararası Göç Örgütü (IOM) kuruldu. İlk kuruluş adı "Geçici Hükümetlerarası Göçmen Komitesi" idi. 1953 - Bektaşi Şeyhi Sırrı Baba, Bakanlar Kurulu kararıyla sınır dışı edildi. 1957 - Sukarno, tüm Hollandalıları Endonezya'dan sınır dışı etti. 1970 - İstanbul Çapa Yüksek Öğretmen Okulu'nda 2 öğrenci vuruldu. 1978 - Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği, Afganistan ile 20 yıllık dostluk anlaşması imzaladı. 1981 - Türkiye Millî Basketbol Takımı, Sofya'da Yunanistan'ı 93-80 yenerek Balkan Şampiyonu oldu. 1986 - Pınar Kür'ün "Bitmeyen Aşk" adlı romanı "müstehcenlik" gerekçesiyle toplatıldı. 1987 - Türkiye İşçi Partisi (TİP) genel Sekreteri Nihat Sargın ve Türkiye Komünist Partisi (TKP) Genel Sekreteri Nabi Yağcı (Haydar Kutlu) tutuklandı. 1987 - Cibali Tütün Fabrikası yandı. 1989 - TGV Atlantique, 482,4 km/h sürate erişerek demiryolu hız rekorunu kırdı. 1995 - MHP Genel Başkanı Alparslan Türkeş, "Cumhuriyetimizin ilk dönemlerinde olduğu gibi ezan Türkçe okunsun" diyen eski Devlet Güvenlik Mahkemesi başsavcısı Nusret Demiral'ın istifasını istedi. 2002 - Oslo'da yapılan barış görüşmelerinde Sri Lanka'da 19 yıl süren savaştan sonra Tamil gerillaları ile Hükümet arasında federal iktidar paylaşımı konusunda gelişme sağlandı. 2003 - İntihar bombacıları güney Rusya'da bir trene saldırdılar: en az 46 kişi öldü. 2003 - Türk Telekomünikasyon AŞ hızlı internet uygulaması ADSL'yi, kullanıma açtı. Doğumlar; 1479 - Ayşe Hafsa Sultan, ilk Valide Sultan (ö. 1534) 1782 - Martin Van Buren, ABD'nin 8. Başkanı (ö. 1862) 1868 - Arnold Sommerfeld, Alman fizikçi (ö. 1951) 1879 - Clyde Vernon Cessna, ABD'li uçak üreticisi (ö. 1954) 1890 - Fritz Lang, Avusturyalı yönetmen (Metropolis filminin yaratıcısı) (ö. 1976) 1901 - Walt Disney, ABD'li film yapımcısı (ö. 1966) 1901 - Werner Heisenberg, Alman fizikçi (ö. 1976) 1902 - Vasfi Rıza Zobu, Türk tiyatro ve sinema sanatçısı (ö. 1992) 1903 - Cecil Frank Powell, İngiliz fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (ö. 1969) 1903 - Johannes Heesters, Hollandalı oyuncu, şarkıcı ve komedyen (ö. 2011) 1907 - Lin Biao, Çinli asker ve siyaset adamı (ö. 1971) 1911 - Władysław Szpilman, Polonyalı piyanist (ö. 2000) 1912 - Sonny Boy Williamson II, ABD'li şarkıcı ve besteci (ö. 1965) 1925 - Anastasio Somoza Debayle, Nikaragua Devlet Başkanı (ö. 1980) 1927 - Erich Probst, Avusturyalı futbolcu (ö. 1988) 1932 - Sheldon Lee Glashow, ABD'li fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi 1935 - Bozkurt Kuruç, Türk tiyatro sanatçısı 1939 - Mehmet Akan, Türk tiyatro ve sinema oyuncusu (ö. 2006) 1966 - Demet Sağıroğlu, Türk müzisyen 1970 - Saba Tümer, Türk sunucu 1975 - Ronnie O'Sullivan, İngiliz profesyonel snooker oyuncusu 1978 - Irina Tebenikhina, Rus voleybolcu 1979 - Matteo Ferrari, İtalyan futbolcu 1976 - Amy Acker, Amerikan sinema ve dizi oyuncusu 1987 - James Argent, İngiliz televizyoncu 1989 - Kwon Yuri, Güney Koreli şarkıcı ve aktris 1994 - Alexandra Beaton, Kanadalı aktris 1995 - Anthony Martial, Fransız milli futbolcu Ölümler; 1791 - Wolfgang Amadeus Mozart, Avusturyalı besteci (d. 1756) 1870 - Alexandre Dumas père, Fransız yazar (d. 1802) 1926 - Claude Monet, Fransız ressam (d. 1840) 1930 - Musa Kazım Göksu, Türk siyasetçi 1934 - Ali Cenani, Türk siyasetçi (Osmanlı Meclisi Mebusanı'nda ve TBMM'de milletvekilliği yapan) (d. 1872) 1945 - Suphi Nuri İleri, Türk gazeteci, iktisatçı ve profesör (d. 1887) 1951 - Abanindranath Tagore, Hint yazar (d. 1871) 1973 - Robert Watson-Watt, İskoç mühendis ve radarın mucidi (d. 1892) 1983 - Robert Aldrich, ABD'li sinema yönetmeni (d. 1918) 1986 - Nezahat Tanyeri, Türk tiyatro ve sinema sanatçısı (d. 1917) 1988 - Ağasadık Geraybeyli, Azeri sinemacı (d. 1897) 1998 - Erhan Akyıldız, Türk gazeteci 2002 - Ne Win, Burmalı diktatör (d. 1910) 2007 - Tankut Öktem, Türk heykeltıraş (d. 1940) 2012 - Oscar Niemeyer, Brezilyalı mimar (d. 1907) 2013 - Nelson Mandela, Güney Afrikalı siyasetçi (d. 1918) 2014 - Talât Sait Halman, Türk şair, yazar, çevirmen, akademisyen, diplomat ve siyasetçi (Türkiye'nin ilk Kültür Bakanı) (d. 1931)
06 ARALIK Olaylar; 963 - VIII. Leo, Papa seçildi. 1240 - Moğol Hanı Batu, 28 Kasım'dan beri kuşatma altında tuttuğu Kiev şehrini fethetti. İleride kentin nüfusu 50 binlerden 2 binlere düşecekti. 1492 - Kristof Kolomb altın araştırmaları yapmak için Santa Domingo adasına vardı. 1768 - Encyclopedia Britannica'nın ilk baskısı yapıldı. 1790 - Amerika Birleşik Devletleri Kongresi, New York'tan Philadelphia'ya taşındı. 1862 - BD Başkanı Abraham Lincoln, Minnesota'daki Sioux isyanına katılarak tutuklanan 303 kızılderiliden 39'unun asılmasına karar verdi; idamlar 26 Aralık'ta infaz edildi. 1865 - ABD anayasasına köleliği yasaklayan madde eklendi. 1877 - Washington Post gazetesinin ilk sayısı yayımlandı. 1877 - Thomas Edison ilk ses kaydını gerçekleştirdi. 1917 - Finlandiya, Rusya'dan bağımsızlığını ilan etti. 1917 - Halifax'da (Kanada) bir cephane deposu patladı: 1900'den fazla kişi öldü, şehrin bir kısmı harabeye döndü. 1921 - Serbest İrlanda Devleti, İngiliz-İrlanda Antlaşması gereğince, İngiliz Milletler Topluluğu'na bağlı bir dominyon olarak kuruldu. 1922 - İnsülin ilk kez Kanada’da bir hastanede hastalar üzerinde denendi. 1922 - Mustafa Kemal, Ankara'da görüştüğü Hakimiyeti Milliye ve Yenigün gazetelerinin muhabirlerine, Halk Fırkası'nı kuracağını açıkladı. 1922 - İrlanda, İngiliz-İrlanda Antlaşması'dan bir yıl sonra, Birleşik Krallık'tan tam bağımsızlığa kavuştu. 1937 - Türkiye, 1927’de imzalanan Türkiye-Suriye iyi komşuluk sözleşmesini feshetti. 1938 - Fransa ve Almanya dostluk anlaşması imzaladı. 1940 - Yunanistan, Arnavutluk'ta Premete kentini işgal etti. 1959 - ABD Başkanı General Eisenhower, resmi bir ziyaret için Türkiye'ye geldi. 1971 - Hindistan, Pakistan'dan bağımsızlığını ilan eden Bangladeş Demokratik Cumhuriyeti'ni tanıdığını açıkladı. Pakistan Hindistan'la bütün diplomatik ilişkilerini kesti. 1981 - Kılık kıyafet yönetmeliği Resmi Gazete'de yayımlandı. Okullarda başörtüsü ve sakal yasaklandı. 1983 - MGK yönetimi sona erdi. Konsey, çıkardığı son yasayla kendi dönemlerini kötüleyen ya da küçük düşüren her türlü yazılı ve sözlü beyanı yasakladı. 1989 - BBC Televizyon kanalının dünyanın en uzun süredir devam eden bilim kurgu dizisi olan Doctor Who'yu yayından kaldırdı. Bu Doctor Who Klasik Serisinin sonu oldu. 12 Mayıs 1996 yılında televizyon filmi yayına girdi. Günümüz serisi ise 26 Mart 2005 yılında gösterime girdi. 1997 - Antonov tipi bir Rus kargo uçağı, Irkutsk-Sibirya'da evlerin arasına düştü: 67 kişi öldü. 1998 - Hugo Chávez Frías, Venezuellada başkan seçildi. 2008 - 2008 Yunanistan ayaklanmaları: Atina'da Aleksandros Grigoropulos adlı 15 yaşındaki genç, polis kurşunu ile vuruldu; bu olaya tepki olarak ülkede ayaklanmalar başladı. 2012 - Onur Akay'ın önerisiyle sanat güneşimiz Zeki Müren'in doğum günü 6 Aralık, ilk defa Türk Sanat Müziği Günü olarak kutlandı. Doğumlar; 1642 - Johann Christoph Bach, Alman besteci (ö. 1703) 1778 - Joseph Louis Gay-Lussac, Fransız fizikçi ve kimyacı (ö. 1850) 1805 - Jean Eugène Robert-Houdin, Fransız sihirbaz (ö. 1861) 1841 - Frédéric Bazille, Fransız izlenimci ressam (ö. 1870) 1863 - Charles Martin Hall, ABD'li kimyacı (ö. 1914) 1877 - Paul Bonatz, Alman mimar (ö. 1956) 1880 - Fedor von Bock, Alman subayı (ö. 1945) 1890 - Dion Fortune, İngiliz okültist ve yazar (ö. 1946) 1898 - Alfred Eisenstaedt, Alman asıllı ABD'li fotoğraf sanatçısı (ö. 1995) 1900 - Agnes Moorehead, ABD'li oyuncu (ö. 1974) 1917 - Şadi Çalık, Türk heykeltıraş (d. 1979) 1931 - Zeki Müren, Klasik Türk müziği sanatçısı. besteci, söz yazarı ve oyuncu. (ö. 1996) 1942 - Peter Handke, Avusturyalı yazar 1956 - Randy Rhoads, ABD'li müzisyen (ö. 1982) 1961 - Emin Şenyer, Türk karagöz sanatçısı 1967 - Judd Apatow, ABD'li yapımcı,senarist ve yönetmen 1969 - Hakan Yılmaz, Türk dizi ve film oyuncusu 1976 - Paola Paggi, İtalyan voleybolcu 1978 - Hatice Çarpar Türk şarkıcı 1982 - Alberto Contador, İspanyol yol bisikleti yarışçısı 1987 - Onur Kıvrak, Türk futbolcu Ölümler; 343 - Aya Nikola, Aziz Nikolas ya da Noel Baba olarak da bilinen ve Antalya'nın Demre ilçesinde yaşamış Hristiyan azizi 1889 - Jefferson Davis, ABD'li general ve siyasetçi (d. 1808) 1892 - Ernst Werner von Siemens, Alman kaşif ve sanayici (d. 1816) 1921 - Said Halim Paşa Osmanlı devlet adamı (d. 1863) 1936 - Leyla Saz Hanım Türk besteci ve yazar (d. 1850) 1961 - Frantz Fanon, Fransız düşünür (d. 1925) 1967 - Cavid Erginsoy, Türk fizikçi ve bilim adamı (d. 1924) 1972 - Adnan Veli Kanık Türk yazar, gazeteci (d. 1916) 1976 - João Goulart, Brezilyalı politikacı ve Devlet Başkanı (d. 1918) 1984 - Viktor Şklovskiy, Rus yazar ve eleştirmen (d. 1893) 1988 - Roy Orbison, ABD'li şarkısı, gitarist ve şarkı sözü yazarı (d. 1936) 1990 - Tunku Abdülrahman, Malezya başbakanı (d. 1903) 1991 - Richard Stone, İngiliz ekonomist (d. 1913) 2002 - Philip Berrigan, ABD'li barış eylemcisi (d. 1923)
07 ARALIK Olaylar; 1787 - Delaware, Amerika Birleşik Devletleri Anayasasını onaylayan ilk eyalet oldu. 1836 - Martin Van Buren (1782-1862), Amerika Birleşik Devletleri'nin sekizinci başkanı seçildi. 1905 - Moskova Ayaklanması başladı. Moskova’ya giren Çarlık Ordularıyla ayaklanmacılar arasında kıyasıya çarpışmalar yaşandı. 1917 - I. Dünya Savaşı: ABD, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'na savaş ilan etti. 1920 - Türkiye Halk İştirakiyun Fırkası kuruldu. 1921 - Kilis'in Fransız işgalinden kurtuluşu. 1923 - Birleşik Krallık'ta yapılan seçimlerde Muhafazakâr Parti 257, İşçi Partisi 191, Liberal Parti 158 milletvekilliği aldı. 1932 - Muhsin Ertuğrul'un "Bir Millet Uyanıyor" filmi gösterime girdi. 1934 - Türk Kadınlar Birliği, İstanbul'da bir mitingle kadınların milletvekili seçme ve seçilme hakkını kutladı. 1941 - II. Dünya Savaşı: Kanada; Finlandiya, Macaristan, Romanya, ve Japonya'ya savaş ilan etti. 1941 - Pearl Harbor Saldırısı: Japon uçakları Amerikan deniz üssü Pearl Harbor'u bombaladı. 5 savaş gemisi, 14 gemi, 200 uçak yok edildi, 2400 kişi öldü. 1944 - Reşat Ekrem Koçu’nun İstanbul Ansiklopedisi'nin ilk fasikülü çıktı. 1958 - İstanbul sokaklarında "hula-hoop" çevirmek yasaklandı. 1961 - MGK Başbakan İsmet İnönü'nün başkanlığında ilk toplantısını yaptı. 1972 - Apollo 17, ay görevine doğru yola çıktı. 1973 - İslam Konferansı Örgütü'ne üye 7 ülke tarafından geri kalmış İslam ülkelerini kalkındırmak amacı ile İslam Kalkınma Bankası kuruldu. 1975 - Endonezya, Doğu Timor'u işgal etti. 1979 - İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Cavit Orhan Tütengil öldürüldü. Olay yerine "Anti Terör Birliği" imzalı bir bildiri bırakıldı. 1983 - İber havayollarına ait bir Boeing-727 ile bir DC-9 yoğun siste Madrid havaalanının pistinde çarpıştı: 93 kişi öldü. 1987 - Paso Robles-Kaliforniya'da bir yolcu uçağı düştü: 43 kişi öldü. 1988 - Ermenistan'da 6,9 şiddetinde bir deprem meydana geldi: 25.000’in üzerinde ölü, 15.000'den fazla yaralı, 400.000 kişi evsiz kaldı. 1996 - TBMM'de harçları protesto etmek için pankart açan öğrencilerin yargılanması sona erdi; gençler toplam 96 yıla mahkûm oldular. 2002 - Bangladeş'te dört tiyatroya yapılan bombalı saldırılarda 18 kişi öldü, 200 kişi yaralandı. 2002 - Londra'da 51'incisi yapılan Dünya Güzellik Yarışması'nda Türkiye Güzeli Azra Akın Dünya Güzeli seçildi. 2004 - Hamid Karzai Afganistan devlet başkanlığı görevine başladı. 2009 - Reşadiye katliamı Tokat'ın Reşadiye ilçesi, Sazak köyünde 7 Jandarmanın şehit edildiği pusu gerçekleşti. Doğumlar; 1598 - Gian Lorenzo Bernini, İtalyan heykeltıraş (ö. 1680) 1823 - Leopold Kronecker, Alman matematikçi ve mantık bilimci (ö. 1891) 1863 - Pietro Mascagni, İtalyan besteci (ö. 1945) 1875 - Hüseyin Cahit Yalçın, Türk gazeteci ve yazar (ö. 1957) 1909 - Nikola Vaptsarov, Bulgar şair (ö. 1942) 1916 - Yekaterina Budanova, Sovyet pilot (ö. 1943) 1919 - Ceyhun Atuf Kansu, Türk yazar, şair ve doktor (ö. 1978) 1928 - Noam Chomsky, ABD'li dil bilimci, siyaset bilimci ve yazar 1932 - Oktay Ekşi, Türk gazeteci 1938 - Oben Güney, Türk tiyatro sanatçısı (ö. 1993) 1948 - Tom Waits, ABD'li müzisyen 1968 - Esra Dermancıoğlu,Türk dizi ve sinema oyuncusu 1971 - Chasey Lain, porno oyuncusu 1973 - İbrahim Kutluay, Türk basketbolcu 1977 - Dominic Howard, İngiliz grup Muse'ın bateristi 1980 - John George Terry, İngiliz futbolcu 1981 - Tuba Ünsal Türk oyuncu, eski manken 1987 - Aaron Carter, ABD'li şarkıcı ve oyuncu 1989 - Nicholas Hoult, İngiliz oyuncu 1990 - Urszula Radwańska, Polonyalı tenisçi Ölümler; MÖ 43 - Cicero, Romalı politikacı ve yazar (d. MÖ 106) 1803 - Küçük Hüseyin Paşa, Osmanlı devlet adamı ve Kaptan-ı Derya (d. 1757) 1886 - Johann Philipp Becker, Alman devrimci (d. 1809) 1894 - Ferdinand de Lesseps, Fransız diplomat ve girişimci (Süveyş Kanalı’nı hayata geçiren) (d. 1805) 1936 - Osman Nuri Birgi, Türk akademisyen, siyasetçi ve doktor (d. 1872) 1947 - Nicholas Murray Butler, ABD'li eğitimci, siyaset adamı ve Nobel Barış Ödülü sahibi (d. 1862) 1956 - Reşat Nuri Güntekin, Türk romancı, öykücü ve oyun yazarı (d. 1889) 1974 - Mehmed Muhiddin Sevilen (Hayali Küçük Ali), Türk Karagöz oynatıcısı (d.1886) 1979 - Cavit Orhan Tütengil, Türk bilim adamı ve yazar (öldürüldü) (d. 1921) 1985 - Robert Graves, İngiliz akademisyen, şair ve romancı (d. 1895) 1992 - Cengiz Tuncer, Türk siyasetçi (d. 1942) 1993 - Abidin Dino, Türk ressam (d. 1913) 2007 - Erhan Bener, Türk yazar (d. 1929) 2013 - Édouard Molinaro Fransız film yönetmeni ve senarist (d. 1928)
08 ARALIK Olaylar; 1808 - Napolyon Bonaparte komutasındaki Fransız ordusu Madrid'e girdi. 1863 - Santiago (Şili)'de bulunan Iglesia de la Compañía kilisesi çıkan bir yangın sonucu tamamen yandı: 2000'den fazla kişi öldü. Yangın sonrasında buraya bir anıt dikildi. 1868 - İlk ışıklı trafik lambaları Londra'da kullanılmaya başlandı. 1869 - Birinci Vatikan Konsili açıldı. 1886 - ABD'de Samuel Gompers başkanlığında Amerikan Emek Federasyonu kuruldu. 1936 - Nikaragua'da Anastasio Somoza cumhurbaşkanı seçildi. 1941 - Pearl Harbor Saldırısından bir gün sonra Amerika Birleşik Devletleri Kongresi Japonya'ya savaş ilan etti ve II. Dünya Savaşı'na resmen girmiş oldu. 1942 - Vatan gazetesi, Hitler ve Mihver devletleri aleyhtarı yazılar nedeniyle kapatıldı. 1948 - Birleşmiş Milletler, Güney Kore'nin tanınmasını onayladı. 1953 - Türkiye futbolda İspanya'yı eledi; Dünya Futbol Şampiyonası'na katılmaya hak kazandı. 1953 - DSİ (Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü) kuruldu. 1962 - Avrupa Birliği üyesi ülkeler arasında "Karşılıklı Sağlık Yardımı Anlaşması" imzalandı. Türkiye'nin de katıldığı anlaşmaya göre, kendi ülkesinde tedavisi mümkün olmayan hastaların bakımı, bu imkânlara sahip ülkelerde yapılacak. 1966 - Dünyanın ilk "işçi şirketi" olduğu söylenen Türksan kuruldu. Şirketin kuruluş amacının yurtdışında çalışan Türk işçilerin tasarruflarını değerlendirmek olduğu açıklandı. 1968 - Tokyo Uluslararası Maratonu'nda İsmail Akçay dördüncü oldu. 1972 - Doğan Koloğlu 7,5 yıl hapse mahkûm oldu. 1973 - Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk yazar Çetin Altan'ın cezasını affetti. Ancak Altan'ın 2 yıllık cezası af kapsamı dışında kaldı. 1980 - John Lennon New York'ta kaldığı otelin önünde vurularak öldürüldü. 1987 - Ömer Kavur'un yönettiği Anayurt Oteli 9. Nantes 3 Kısa Film Şenliği'nde büyük ödülü aldı. 1987 - İsrail işgali altındaki topraklarda yaşayan Filistinliler, intifada haraketini başlattı. 1987 - ABD Başkanı Ronald Reagan ve SSCB lideri Mihail Gorbaçov, orta menzilli nükleer füzelerin karşılıklı imhası için antlaşma imzaladı. 1991 - Boris Yeltsin ile Ukrayna ve Beyaz Rusya cumhuriyetlerinin devlet başkanları Bağımsız Devletler Topluluğu'nun (BDT) kuruluşunu ilan ettiler. 1992 - TBMM, Somali'ye asker gönderilmesini kararlaştırdı. 1993 - Sabancı Center açıldı. 1994 - Demokrasi Partisi (DEP) davası sonuçlandı. İdamı istenen Hatip Dicle, Orhan Doğan, Leyla Zana, Selim Sadak, Sırrı Sakık ve Mahmut Alınak toplam 89 yıl 6 ay hapse mahkûm oldu. Mahmut Alınak ve Sırrı Sakık cezaevinde yattıkları süreler gözönünde bulundurularak tahliye edildi. 1995 - Eralp Akkoyunlu 1987 yılında çıktığı dünya seyahatini tamamlayarak bunu gerçekleştiren 5. Türk oldu. 6 yıl 7 ay süren bu yolculukta Akkoyunlu, 302 gün seyir yaparak dünyayı dolaştı. 1995 - Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu, kısaltması KESK olan memur sendikaları konfederasyonu kuruldu. 1996 - PKK, rehin tuttuğu 6 askeri, Kuzey Irak'taki Zap kampında Refah Partisi Van Milletvekili Fethullah Erbaş, İnsan Hakları Derneği Genel Başkanı Akın Birdal ve Mazlum-Der İzmir Şube Başkanı Halit Çelik'e teslim etti. 2003 - Erdoğan Teziç, Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer tarafından YÖK Başkanlığına atandı. 2004 - Ohio eyaletindeki Damageplan konserinde Dimebag Darrell (Darrell Lance Abbott), Nathan Gale adlı bir çılgın tarafından sahnede vuruldu. 2007 - Küresel Isınmaya Hayır Mitingi Doğumlar; MÖ 65 - Quintus Horatius Flaccus, Roma'lı şair (ö. MÖ 8) 1542 - Mary Stuart, İskoçya Kraliçesi (ö. 1587) 1708 - I. Franz, Kutsal Roma İmparatoru ve Toskana Grandükü (ö. 1765) 1756 - Maximilian Franz von Österreich, Alman din adamı ve siyasetçi (ö. 1801) 1765 - Elias (Eli) Whitney, ABD'li mucit ve sanayici (ö. 1825) 1832 - Bjørnstjerne Bjørnson, Norveçli yazar, şair, politikacı ve Nobel Edebiyat Ödülü sahibi (ö. 1910) 1839 - Ali Suavi, "Sarıklı İhtilalci", Türk gazeteci ve yazar (ö. 1878) 1864 - Camille Claudel, Fransız heykeltıraş (ö. 1943) 1865 - Jean Sibelius, Finlandiyalı besteci (ö. 1957) 1894 - E. C. Segar, Temel Reis (Popeye)'in yaratıcısı ABD'li karikatürist (ö. 1938) 1911 - Lee J. Cobb, ABD'li oyuncu (ö. 1976) 1925 - Sammy Davis Jr., ABD'li oyuncu, dansçı ve komedyen (ö. 1990) 1925 - Arnaldo Forlani, İtalyan siyasetçi 1926 - Joachim Fest, Alman yazar (ö. 2006) 1930 - Maximilian Schell, Avusturyalı oyuncu ve yönetmen (ö. 2014) 1936 - David Carradine, ABD'li oyuncu (ö. 2009) 1941 - Randall Harold Cunningham, ABD'li siyasetçi 1943 - Jim Morrison, ABD'li şarkıcı, söz yazarı, besteci ve şair (ö. 1971) 1943 - Hakkı Koşar, Türk karateci 1946 - Salif Keïta, Malili futbolcu 1953 - Kim Basinger, ABD'li oyuncu 1954 - Louis de Berniéres, İngiliz yazar 1957 - Phil Collen, İngiliz müzisyen 1960 - Aaron Allston, Amerikalı yazar ve oyun programcısı (ö. 2014) 1962 - Marty Friedman, ABD'li müzisyen 1966 - Sinead O'Connor, İrlandalı müzisyen 1971 - Abdullah Ercan, Türk futbolcu 1973 - Corey Taylor, ABD'li müzisyen 1978 - Ian Somerhalder, ABD'li oyuncu 1978 - Soner Sarıkabadayı, Türk pop müzik şarkıcısı 1981 - Azra Akın, Türk manken-model ve oyuncu 1982 - Hamit Altıntop, Türk futbolcu 1982 - Halil Altıntop, Türk futbolcu 1982 - Nicki Minaj, ABD'li rap şarkıcısı ve söz yazarı 1985 - Dwight Howard, ABD'li basketbolcu 1993 - AnnaSophia Robb, ABD'li oyuncu Ölümler; 1709 - Thomas Corneille, Fransız şair (d. 1625) 1796 - Petro Aleksandroviç Rumyantsev, Çariçe II. Katerina'nın emrinde 1768-1774 Osmanlı-Rus Savaşına kumandanlık etmiş Rus general (d. 1725) 1831 - James Hoban, İrlandalı mimar (Beyaz Saray en önemli eserlerinden biridir.) 1864 - George Boole, İngiliz matematikçi ve filozof (d. 1762) 1894 - Pafnuty Lvovich Chebyshev, Rus matematikçi (d. 1821) 1903 - Herbert Spencer, İngiliz felsefeci (d. 1820) 1978 - Golda Meir, İsrail Başbakanı (d. 1898) 1980 - John Lennon, İngiliz rock şarkıcısı ve The Beatles grubunun kurucusu (d. 1940) 1983 - Slim Pickens, ABD'li sinema oyuncusu (d. 1919) 1984 - Semih Sancar, Türkiye eski Genel Kurmay Başkanı (d. 1911) 1990 - Tadeusz Kantor, Polonyalı ressam, asamblaj ressamı ve tiyatro yönetmeni (d. 1925) 1994 - Antonio Carlos Jobim, Brezilyalı besteci, Bossa Nova akımının öncüsü, yorumcu, piyanist ve gitarist (d. 1927) 2001 - Mirza Delibašić, Bosnalı basketbolcu (d. 1954) 2003 - Rubén González, Kübalı piyanist (Buena Vista Social Club grubunun elemanı) (d. 1919) 2004 - Darrell Lance Abbott, ABD'li gitarist, Pantera grubunun kurucusu (d. 1966)
09 ARALIK Olaylar; 1835 - Teksas Devrimi: Teksas Ordusu San Antonio'yu ele geçirdi. 1851 - Montréal'da YMCA'nin Kuzey Amerika'daki ilk şubesi açıldı. 1893 - İstanbul'da günlerce süren soğuk hava yüzünden Haliç dondu. 1905 - Fransa'da din ve devlet işlerini birbirinden ayıran yasa kabul edildi. 1905 - İlk iki günü barışçıl geçen 1905 Moskova Ayaklanması'nda silahlı sokak çatışmaları başladı. 1917 - I. Dünya Savaşı: Kudüs, General Edmund Allenby tarafından ele geçirildi. 1938 - Ankara Garı hizmete açıldı. 1941 - II. Dünya Savaşı: Çin Cumhuriyeti, Küba, Guatemala ve Filipinler Topluluğu; Japonya ve Nazi Almanyası'na savaş ilan etti. 1946 - Nürnberg Uluslararası Askerî Ceza Mahkemesi'nin ikinci aşaması "Doktorlar'ın Duruşmaları" yla başladı. Bu duruşmalarda insanlar üzerinde deneyler yapan Nazi doktorlar yargılandılar. 1949 - Birleşmiş Milletler Kudüs'te yönetimi aldı. 1950 - Soğuk Savaş: Harry Gold, II. Dünya Savaşı sırasında atom bombasının sırlarını Sovyetler Birliği'ne verdiği için 30 yıl hapisle cezalandırıldı. 1953 - General Electric şirketi tüm Komünist personelini işten atacağını ilan etti. 1961 - Tanganika Cumhuriyeti, Birleşik Krallık'tan bağımsızlığını kazandı. Ülke, 26 Nisan 1964 tarihinde komşu adalar Zanzibar ve Pemba ile birleşerek günümüzde de varlığını sürdüren Tanzanya Birleşik Cumhuriyeti'ni oluşturmuştur. 1965 - Nikolay Podgorni Sovyetler Birliği devlet başkanı oldu. 1966 - Barbados Birleşmiş Milletler'e üye oldu. 1971 - Birleşik Arap Emirlikleri Birleşmiş Milletler'e üye oldu. 1987 - İsrail-Filistin çatışmaları: Gazze Şeridi ve Batı Şeria'da Birinci İntifada başladı. 1990 - Solidarność (Bağımsız Özerk İşçi Sendikası "Dayanışma") hareketinin lideri Lech Wałęsa Polonya'da başkanlık seçimlerini kazandı. 1992 - Birleşik Krallık Prensi Charles ve Prenses Diana ayrıldıklarını açıkladılar. 1995 - Nazım Hikmet'in "Rüzgâra Karşı Yürüyen Adam" heykeli, Kültür Bakanı Fikri Sağlar’ın da katıldığı törenle Ankara Atatürk Kültür Merkezi bahçesine yerleştirildi.ı. 2002 - Endonezya hükümetiyle Aceh'teki ayrılıkçılar arasında 26 yıllık savaşı sona erdiren antlaşma imzalandı. 2002 - Amerika Birleşik Devletleri'nin ve dünyanın ikinci büyük havacılık şirketi United Airlines konkordato başvurusunda bulundu. 2004 - Kanada Anayasa Mahkemesi, eşcinsel evliliklerin anayasaya uygun olduğu kararını verdi. Doğumlar; 1608 - John Milton, İngiliz şair (ö. 1674) 1641 - Anthony van Dyck, Flaman ressam (d. 1599) 1842 - Peter Alexeyevich Kropotkin, Rus yazar, anarşizm kuramcısı (ö. 1921) 1883 - Aleksandros Papagos, Yunan asker ve siyasetçi (ö. 1955) 1895 - Dolores Ibárruri, "La Pasionaria" lakabıyla tanınan İspanyol komünist lider (İspanya İç Savaşı'nda "Geçemeyecekler!" (İspanyolca: ¡No pasarán!) sloganının yaratıcısı) (ö. 1989) 1902 - Margaret Hamilton, ABD'li sinema ve tiyatro oyuncusu (ö. 1985) 1905 - Dalton Trumbo, ABD'li romancı ve senaryo yazarı (ö. 1976) 1911 - Broderick Crawford, ABD'li aktör (ö. 1986) 1914 - Max Manus, II. Dünya Savaşı'nda Norveçli direnişçi (ö. 1996) 1915 - Elizabeth Schwarzkopf, Alman opera şarkıcısı (ö. 2006) 1916 - Adnan Veli Kanık, Türk mizah yazarı ve gazeteci (ö. 1972) 1916 - Kirk Douglas, ABD'li oyuncu 1925 - Atıf Yılmaz, Türk film yönetmeni (ö. 2006) 1926 - Henry Way Kendall, ABD'li fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (ö. 1999) 1929 - John Cassavetes, ABD'li film yönetmeni ve oyuncu (ö. 1989) 1934 - Judi Dench, İngiliz oyuncu 1941 - Mehmet Ali Birand, Türk gazeteci ve yazar (ö. 2013) 1944 - Roger Short, İngiliz diplomat (ö. 2003) 1948 - Turgay Kıran, Türk iş adamı, eski Galatasaray yöneticisi 1953 - John Malkovich, ABDli oyuncu, yönetmen ve yapımcı 1955 - Janusz Kupcewicz, Leh futbolcu 1956 - Jean-Pierre Thiollet, Fransız yazar 1962 - Felicity Huffman, ABDli oyuncu 1964 - Paul Landers, Alman müzisyen 1972 - Annalise Braakensiek, Avustralyalı manken ve oyuncu 1972 - Frank Edwin Wright III, Alman baterist (diğer adı Tre Cool) 1974 - Pippa Bacca, İtalyan sanatçı ve aktivist (ö. 2008) 1983 - Neslihan Demir Darnel, Türk voleybolcu 1990 - Bora Cengiz, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu Ölümler; 638 - I. Sergios, İstanbul Patriği 1107 - Ebu'l Vefa el-Bağdadi, Vefâ’îyye tarikâtının kurcusu (d. 1026) 1916 - Natsume Soseki, Japon romancı (d. 1867) 1920 - Mollie McConnell, ABDli sinema oyuncusu (d. 1865) 1954 - Abdülkadir Udeh Mısırlı hukukçu, Müslüman Kardeşler (d. 1907) 1971 - Ralph Bunche, ABDli siyaset bilimci ve diplomat, Filistin'deki barış çalışmalarıyla Nobel Barış ödülü alan BM görevlisi (d. 1903) 1988 - Radife Erten, Türk bestekâr ve koro şefi 1996 - Mary Leakey, İngiliz arkeolog (d. 1913) 1997 - Zehra Yıldız, Türk soprano (d. 1956) 2004 - Fevzi Akkaya, Türk mühendis, STFA Grubu kurucularından (d. 1907) 2005 - György Sándor, Macar piyanist (d. 1912) 2013 - Eleanor Parker, ABD'li aktris (d. 1922)
10 ARALIK Olaylar; 1774 - Kazak isyanı önderi Pugaçev idam edildi. 1817 - Mississippi, Amerika Birleşik Devletleri'nin 20. eyaleti olarak birliğe katıldı. 1863 - Londra metrosu açıldı. 1898 - İspanyol-Amerikan Savaşı sonrası Küba İspanya’dan bağımsızlığını kazandı. 1901 - İlk Nobel ödülleri verildi. 1902 - Mısır'da Nil nehri üzerinde inşa edilen Aswan Barajı hizmete girdi. 1906 - Theodore Roosevelt, Rus-Japon Savaşının sona ermesinde oynadığı arabuluculuk rolünden dolayı, Nobel Barış Ödülü'nü alan ilk Amerikalı oldu. 1923 - İrlandalı şair William Butler Yeats Nobel Edebiyat Ödülü'nü aldı. 1927 - Fransız filozof Henri Bergson Nobel Edebiyat Ödülü'nü aldı. 1929 - Alman yazar Thomas Mann Nobel Edebiyat Ödülü'nü aldı. 1937 - "Abdülaziz'in bayındır kıldığı kent" anlamına gelen Ma'muretülaziz ya da kısaca Elaziz şehrinin adı Elazığ olarak değiştirildi. 1941 - Malaya açıklarında Prince of Wales ve Repulse olmak üzere Kraliyet Donanmasına ait iki zırhlı Japon İmparatorluk Deniz Kuvvetleri'ne bağlı torpido bombardıman uçakları tarafından batırıldı. 1948 - Birleşmiş Milletler Meclisi, İnsan Hakları Bildirgesini kabul etti. Türkiye İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi'ne kabul oyu verdi. Bu gün halen İnsan Hakları Günü olarak kutlanmaktadır. 1956 - Macaristan'da çatışmalar başladı, sıkıyönetim ilan edildi. 1963 - Zangibar Sultanlığı Birleşik Krallık'tan bağımsızlığını kazandı. 26 Nisan 1964'te Tanzanya ile birleşmiştir. 1964 - Martin Luther King Nobel barış Ödülü'nü aldı. 1970 - Rus yazar Aleksandr Soljenitsin Nobel Edebiyat Ödülü'nü aldı. 1971 - Aralarında Türkiye İşçi Partisi Genel Sekreteri Tarık Ziya Ekinci'nin de bulunduğu 26 sanıklı Devrimci Doğu Kültür Ocakları davasına Diyarbakır'da başlandı. 1975 - Rus bilim insanı Andrey Saharov Nobel Barış Ödülü’nü aldı. 1977 - Uluslararası Af Örgütü Nobel Barış Ödülü’nü aldı. 1977 - İstanbul Toptaşı Cezaevi'nden 9 siyasi tutuklu kaçtı. 1978 - Enver Sedat ve Menahem Begin Nobel Barış Ödülü’nü aldı. 1979 - Rahibe Teresa Nobel Barış Ödülü’nü aldı. 1979 - Devlet Opera ve Balesi Genel Müdürü Gürer Aykal görevinden alınmıştı. 10 Aralık günü bu göreve İsmet Kurt'un atanması üzerine Devlet Opera ve Balesi çalışanları Carmina Burana'nın sahnelenmesine katılmama kararı aldı. Kurt iki gün sonra istifa etti. 1983 - Arjantin'de askeri rejim sona erdi; Arjantin'in 8 yıldan sonra ilk sivil başkanı Raul Alfonsin oldu. 1983 - Polonyalı Dayanışma Sendikası lideri Lech Walesa Nobel Barış Ödülü’nü aldı. 1984 - Güney Afrikalı Piskopos Desmond Tutu Nobel Barış Ödülü’nü aldı. 1987 - İnsan Hakları Derneği "Genel Af ve Ölüm Cezalarının Kaldırılması" talepli 130 bin imzalı dilekçeyi Meclis Genel Sekreterliği'ne sundu. 1987 - Sedat Simavi Basın Ödülü Uğur Mumcu'ya verildi. 1988 - Türkiye'de ilk karaciğer nakli ameliyatı yapıldı. Ameliyatı, Ankara Hacettepe Üniversitesi’nden Prof.Dr. Mehmet Haberal gerçekleştirdi. 1988 - Cumhurbaşkanı Kenan Evren'in veto ettiği öğrenci affı yasası Meclis'te tekrar kabul edildi. Yasa, üniversitelerde baş örtüsüne izin veriyordu. 1988 - Mısırlı Necip Mahfuz Nobel Edebiyat Ödülü'nü aldı. 1993 - Güvenlik kuvvetleri Özgür Gündem gazetesinin İstanbul Kadırga’daki merkezini bastı ve tüm çalışanları gözaltına aldı. 1994 - Yaser Arafat, Şimon Perez ve Yitzhak Rabin Nobel Barış Ödülü’nü aldılar. 2002 - Stanford Üniversitesi insan embriyosu klonlayacağını açıkladı. 2002 - Eski Amerikan Başkanı Jimmy Carter, 1970'lerde Orta Doğu'da sürdürdüğü diplomatik arabuluculuklarından dolayı Nobel Barış Ödülü’nü aldı. 2002 - Kuzey Kore'den gelen Scud füzeleri taşıyan bir gemi Umman denizinde İspanyol donanması tarafından durduruldu. 2002 - Bangladeş gözaltına aldığı iki Avrupalı gazeteciyi serbest bıraktı. 2003 - İranlı Shirin Ebadi, Nobel Barış Ödülü’nü alan ilk müslüman kadın oldu. 2005 - 10 Aralık Hareketi ilk toplantısını İstanbul Dedeman Oteli'nde gerçekleştirdi. Doğumlar; 1804 - Carl Gustav Jacob Jacobi, Alman matematikçi (ö. 1851) 1821 - Nikolay Nekrasov, Rus şair ve gazeteci (ö. 1878) 1822 - César Franck, Fransız besteci (ö. 1890) 1830 - Emily Dickinson, ABD'li şair (ö. 1886) 1851 - Melvil Dewey, ABD'li kütüphaneci (ö. 1931) 1870 - Pierre-Felix Louis, şair (ö. 1925) 1870 - Adolf Loos, Avusturyalı mimar (ö. 1933) 1891 - Nelly Sachs, Alman yazar ve şair (ö. 1970) 1923 - Jorge Semprun, İspanyol yazar (ö. 2011) 1938 - Faruk el Şara, Suriyeli diplomat ve siyasetçi 1948 - Dušan Bajević, Bosnalı futbolcu ve teknik direktör 1948 - Ebu Abbas, Filistin Kurtuluş Cephesi lideri (ö. 2004) 1957 - Michael Clarke Duncan, ABD'li oyuncu ve yapımcı (ö. 2012) 1960 - Kenneth Branagh, İngiliz yönetmen 1973 - Brian Molko, Lüksemburglu müzisyen, Placebo'nun solisti 1978 - Anna Jesień, Polonyalı atlet 1980 - Sarah Chang, ABD'li keman virtüözü 1985 - Raven-Symoné, ABD'li oyuncu ve pop şarkıcısı Ölümler; 1198 - İbn Rüşt, Endülüslü Arap felsefeci ve hekim (d. 1126) 1896 - Alfred Nobel, İsveçli kimyager ve mühendis (d. 1833) 1936 - Luigi Pirandello, İtalyan yazar (d. 1867) 1954 - Alcide De Gasperi, İtalya başbakanı (d. 1881) 1978 - Ed Wood, ABD'li senarist, yönetmen, yapımcı ve oyuncu (d. 1924) 1994 - Sâdi Yâver Ataman, Türk folklor ve halk müziği uzmanı, derlemeci (d. 1906) 1999 - Franjo Tuđman, Hırvatistan'ın ilk devlet başkanı (d. 1922) 2004 - Eren Uluergüven, Türk tiyatro sanatçısı ve reji asistanı (d. 1983) 2005 - Eugene McCarthy, ABD'li politikacı (d. 1916) 2005 - Richard Pryor, ABD'li komedyen ve oyuncu (d. 1940) 2006 - Augusto Pinochet, Şili diktatörü (d. 1915) 2007 - Sabahattin Zaim, Türk iktisatçı ve akademisyen (d. 1926) 2007 - Vitali Hakko, Türk iş adamı (d. 1913)
11 ARALIK Olaylar; 1816 - Indiana 19.cu eyalet olarak Amerika Birleşik Devletleri'ne katıldı. 1901 - İlk masa tenisi turnuvası Birleşik Krallık'ta düzenlendi. 1923 - Mustafa Kemal Atatürk'ün Times gazetesinde, "Milli hâkimiyet esasına dayanan ve bilhassa Cumhuriyet idaresine malik bulunan memleketlerde siyasi partilerin mevcudiyeti tabiidir. Türkiye Cumhuriyeti'nde de birbirini denetleyen partilerin doğacağına şüphe yoktur" şeklindeki demeci yayımlandı. 1927 - Doğu illerinde Birinci Genel Müfettişlik kurulmasına karar verildi; müfettişliğe İbrahim Tali Bey (Öngören) atandı. 1928 - Türkiye İkinci İktisat Şûrası toplandı. 1931 - Güney Afrika Cumhuriyeti, Birleşik Krallık'tan bağımsızlığını kazandı. 1931 - Westminster Tüzüğü 1931 ile Birleşik Krallık dominyonlarına kendini yönetme hakkı verildi. 1936 - VIII. Edward, Wallis Simpson ile evlenebilmek için Birleşik Krallık tahtından çekildiğini açıkladı. 1937 - II. İtalya-Habeşistan Savaşı: İtalya Krallığı Milletler Cemiyeti'nden çekildi. 1941 - Adolf Hitler ve Benito Mussolini’nin açıklamasıyla Nazi Almanyası ve İtalya Krallığı, Amerika Birleşik Devletleri'ne savaş ilan etti. 1946 - Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF) kuruldu. 1949 - Birleşmiş Milletler, Filistinli mültecilerin kendi topraklarına dönme hakkını kabul etti. 1952 - Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu'nda ilk uygulama: Telif hakkı Yelpaze mecmuasına ait olan bir resimli romanı yayınlayan Hürriyet gazetesi aleyhine dava açıldı. 1962 - Türkiye'de Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği kuruldu. 1962 - Kanada'da son kez bir mahkuma idam cezası uygulandı. 1964 - Che Guevara, New York'taki Birleşmiş Milletler Genel Kurulunda bir konuşma yaptı. Konuşma sırasında binaya dışarıdan havanla ateş edildi, faili bulunamadı. 1971 - İstanbul Televizyonu yayınlarını haftada iki günden dört güne çıkardı. 1976 - Ankara Üniversitesi süresiz kapatıldı. 1976 - İstanbul'da Bebek Maksim Gazinosu yandı. 1977 - Türkiye'de yerel seçimler yapıldı. Cumhuriyet Halk Partisi seçimlerden birinci parti olarak çıktı. 1987 - Necatigil Şiir Ödülü Ahmet Oktay'a verildi. Şair ödülü, “Yol Üstünde Semender” adlı yapıtıyla aldı. 1991 - Avrupa Birliği ülkeleri, 1999’un para birliği için son tarih olacağını açıkladı. 1993 - Türkiye'nin Bağdat Büyükelçiliği İdare Ataşesi Çağlar Yücel Bağdat'ta aracının içinde uğradığı silahlı saldırı sonucu öldürüldü. 1994 - Tek yanlı olarak bağımsızlığını ilan eden Çeçenistan'a Rusya yüzlerce tank ve askerle girdi. 1997 - Kyoto Protokolü imzaya açıldı 1999 - Avrupa Birliği Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi sona erdi. Sonuç belgesinde Türkiye'nin "adaylığı kesinleşti." 2001 - Çin Halk Cumhuriyeti, Dünya Ticaret Örgütü'ne katıldı. 2002 - Amerikan Temsilciler Meclisi ve Senatosu, istihbarat faaliyetlerinin eşgüdümünün daha iyi sağlanabilmesi için iç istihbarat örgütü kurulmasını tavsiye etti. 2004 - İstanbul Modern Sanat Müzesi açıldı. 2009 - Demokratik Toplum Partisi, Anayasa mahkemesi kararıyla kapatıldı. Doğumlar; 1746 - Jacques Charles, Fransız mucit ve bilimadamı (ö. 1823) 1803 - Hector Berlioz, Fransız besteci (ö. 1869) 1810 - Alfred de Musset, Fransız yazar (ö. 1857) 1843 - Robert Koch, Alman kimyager (ö. 1877) 1856 - Georgi Plehanov, Rus devrimci ve Marksist teorisyen (ö. 1918) 1863 - Annie Jump Cannon, Amerikan astronom (ö. 1941) 1866 - Jack Southworth, İngiliz futbolcu (ö. 1956) 1882 - Fiorello Henry La Guardia, Amerikan politikacı (ö. 1947) 1882 - Max Born, Alman fizikçi (ö. 1970) 1890 - Carlos Gardel, Arjantinli müzisyen, besteci ve şarkıcı (ö. 1935) 1908 - Amon Leopold Göth, II. Dünya Savaşı sırasında Polonya'daki Plaszow Toplama Kampı'nın kumandanı (idam) (ö. 1946) 1911 - Necip Mahfuz, Mısırlı yazar (ö. 2006) 1912 - Carlo Ponti, İtalyan film yapımcısı (ö. 2007) 1918 - Alexandr Soljenitsin, Rus romancı (ö. 2008) 1943 - John Denver, ABD’li şarkıcı (öldürüldü) (ö. 1997) 1943 - John Forbes Kerry, Amerikan politikacı (Demokrat Parti) 1950 - Christina Onassis, Amerikan iş kadını (ö. 1988) 1969 - Viswanathan Anand, Hint satranç büyükustası 1970 - Erkan Petekkaya, Türk oyuncu 1974 - Rey Mysterio, Amerikan güreşçi 1981 - Javier Saviola, Arjantinli futbolcu 1981 - Zacky Vengeance, Amerikan rock müzisyeni 1985 - Yekta Kurtuluş, Türk millî futbolcu Ölümler; 1241 - Ögeday Han, Moğol İmparatoru, Cengiz Han'ın oğlu (d. 1186) 1757 - Colley Cibber, İngiliz tiyatro oyuncusu ve yazarı (d. 1671) 1909 - Innokentiy Annensky, Rus şair (d. 1855) 1951 - Mustafa Muğlalı, Türk asker, Kurtuluş Savaşı komutanlarından (d. 1882) 1953 - Sedat Simavi, Türk gazeteci (d. 1896) 1964 - Sam Cooke, Amerikan şarkıcı (d. 1931) 1967 - Asım Us, Türk gazeteci ve siyaset adamı (d. 1884) 1975 - Nihal Atsız, Türk tarihçi, yazar, şair ve Türkolog (d. 1905) 1987 - Adile Naşit, Türk sinema sanatçısı (d. 1930) 1993 - Çağlar Yücel, Türk diplomat, Türkiye'nin Bağdat Büyükelçiliği İdare Ataşesi (silahlı saldırı sonucu) 2002 - André Roch, İsviçreli dağcı (d. 1906) 2005 - Nihat Aybars, Türk tiyatro sanatçısı (d. 1916) 2008 - Bettie Page, Amerikan model (d. 1923) 2012 - Mücap Ofluoğlu, Türk tiyatro oyuncusu, seslendirme sanatçısı, yönetmen ve yazar (d. 1923) 2012 - Ravi Shankar, Hint müzisyen, sitar ustası ve besteci (d. 1920)
12 ARALIK Olaylar; 627 - Ninova Muharebesi: Bizans İmparatoru Herakleios'un ordusu, Sasani İmparatoru II. Hüsrev'in güçlerini yendi. 1870 - Güney Carolina'lı Joseph H. Rainey, Amerika Birleşik Devletleri kongresine seçilen ilk siyahi oldu. 1900 - Norveçli Johann Waaler "Kağıt tutacağı"nın ataş patentini aldı. 1901 - İtalyan mucit Guglielmo Marconi, telsiz-telgraf sistemini geliştirdi ve Birleşik Krallık'tan Atlantik aşırı ilk mesajını gönderdi. 1911 - Hindistan'ın başkenti Kalküta yerine Delhi oldu. 1913 - 1911 yılında Louvre Müzesi'nden çalınıp kaybolan Mona Lisa tablosu Floransa'da bulundu. 1923 - TBMM, 15 Mayıs 1919 ile 1 Kasım 1923 arasında üstün hizmet gösterenlere İstiklal Madalyası verilmesini kararlaştırdı. 1925 - İran'da Rıza Han Pehlevi, Kaçar Hanedanı’na son verdi. 1929 - Başbakan İsmet Paşa, "Başlıca hedefimiz milli paramızı kıymetlendirerek altına bağlamaktır" dedi. 1940 - Salvador gemisi Silivri önlerinde battı. Bulgaristan'dan Filistin'e gittiği açıklanan gemideki 352 musevi yolcunun 230'u boğularak öldü. 1941 - II. Dünya Savaşı: Birleşik Krallık Bulgaristan'a; Macaristan ve Romanya ABD'ye; Hindistan da Japonya'ya savaş ilan etti. 1948 - Süleyman Demirel, Nazmiye hanım ile evlendi. 1949 - TBMM, Türkiye'nin Avrupa Konseyine katılmasını onayladı. 1956 - Japonya, Birleşmiş Milletler'e üye oldu 1957 - Türkiye, BM’yi uyardı: "Yunanistan tezi kabul edilirse Kıbrıs'ta iç savaş çıkabilir." 1962 - Türkiye İşçi Partisi Genel Başkanı Mehmet Ali Aybar beraat etti. Aybar milli menfaatlere aykırı hareket ettiği iddiasıyla yargılanıyordu. 1963 - Kenya, Birleşik Krallık'tan bağımsızlığını ilan etti. 1968 - Silahlı Kuvvetler içinde oluşturulduğu ileri sürülen Milli Devrim Ordusu adlı gizli bir örgütle ilişkileri olduğu iddiasıyla 5 tabii senatörün (Sezai Okan, Şükran Özkaya, Mucip Ataklı, Ekrem Acuner ve Suphi Karaman) dokunulmazlığı kaldırıldı. 1979 - Rodezya'nın adı Zimbabve olarak değişti. 1979 - Güney Kore'de askeri darbe meydana geldi. 1990 - Arnavutluk'da yeni partilerin kurulmasına izin verildi. 1990 - Erdal İnönü ile Süleyman Demirel buluştu, ortak bildiri imzalayarak erken seçim istediler. 1991 - Endonezya'daki depremde 1500 kişi öldü. 1994 - Fikri Sağlar Sosyaldemokrat Halkçı Parti (SHP) genel sekreterliğinden istifa etti. Sağlar, terörle mücadele yasa tasarısının yasalaşmaması nedeniyle istifa ettiğini açıkladı. 1996 - Saddam Hüseyin'in oğlu Uday Hüseyin bir suikast girişiminde ciddi şekilde yaralandı. 1997 - Recep Tayyip Erdoğan davet üzerine gittiği Siirt'te, miting sırasında Ziya Gökalp'in 1912 yılında Balkan Savaşı için yazdığı "Asker Duası"nın değiştirilmiş bir versiyonu ile; orduyu öven dizeyi söylemeden yerine "Minareler süngü/ Kubbeler miğfer/ Camiler kışlamız/ Müminler asker," mısralarını eklediği için Diyarbakır Devlet Güvenlik Mahkemesi’nde yargılanmaya başlandı. Yargılama sonucu Türk Ceza Kanunu’nun 312/2 maddesinden “Halkı din ve ırk farkı gözeterek kin ve düşmanlığa açıkça tahrik etmek” suçunu işlediği gerekçesiyle dört ay hapis cezasına çarptırıldı bu cezasını 24 Temmuz 1999 günü tamamladı. 2000 - ABD Anayasa Mahkemesi, Florida'da oyların yeniden sayımı işlemini durdurdu ve seçimleri Cumhuriyetçi aday George W. Bush'un kazandığını açıkladı. 2000 - Etiyopya ile Eritre arasında 2 yıl süren savaşa son veren barış anlaşması Cezayir'de imzalandı. 2002 - AB'nin genişlemeyi ele aldığı Kopenhag zirvesinde, AB dönem başkanı Danimarka Başbakanı Anders Rasmussen, Kopenhag kriterlerini yerine getirdiğine karar verilirse 2004 Aralık ayında Türkiye ile müzakerelere başlama kararının değerlendirileceğini bildirdi. 2003 - Azerbaycan devlet başkanı Haydar Aliyev kalp yetmezliği hastalığından dolayı uzun süredir tedavi gördüğü Ankara GATA'da 83 yaşında öldü. 2004 - Fatih Akın'ın filmi Duvara Karşı, Avrupa Sinema Akademisi'nce verilen 2004 Avrupa En İyi Film Ödülünü kazandı. 2009 - 12 Aralık 2009 tarihinde Ümit Boyner TÜSİAD'ın yeni başkanı seçilerek, TÜSİAD'ın tarihindeki ikinci kadın başkanı oldu. Doğumlar; 1799 - Karl Briullov, Rus ressam (ö. 1852) 1803 - Gerald Griffin, İrlandalı yazar (ö. 1840) 1805 - William Lloyd Garrison, ABD'li sosyal reformcu (ö. 1879) 1821 - Gustave Flaubert, Fransız romancı (ö. 1880) 1863 - Edvard Munch, Çığlık isimli tablosuyla tanınmış Norveçli ekspresyonist ressam (ö. 1944) 1893 - Edward G. Robinson, ABD'li sinema oyuncusu (ö. 1973) 1903 - Yasujirō Ozu, Japon film yönetmeni (ö. 1963) 1915 - Frank Sinatra, ABD'li oyuncu ve şarkıcı (ö. 1998) 1916 - Cemil Meriç Türk yazar ve düşünür (ö. 1987) 1928 - Cengiz Aytmatov, Kırgız yazar (ö. 2008) 1929 - John Osborne, İngiliz oyun yazarı, senarist ve politik aktivist (ö. 1994) 1942 - Fatma Girik, Türk oyuncu 1947 - Hülya Koçyiğit, Türk oyuncu 1949 - Bill Nighy, İngiliz oyuncu 1965 - Milonja Đukić, Sırp futbolcu 1966 - Maurizio Gaudino, Alman futbolcu 1968 - Rory Kennedy, ABD'li belgesel yönetmeni ve yapımcısı 1978 - Yelena Pavlova, Kazak voleybolcu 1979 - Engin Bayrak, Yugoslav kökenli Türk besteci, yazar ve müzisyen 1980 - Berkant Göktan, Türk futbolcu 1983 - Gulzhan Issanova, Kazak sporcu 1984 - Daniel Agger, Danimarkalı futbolcu 1990 - Polat Kemboi Arıkan, Kenya asıllı Türk uzun mesafe koşucusu Ölümler; 1685 - John Pell, İngiliz matematikçi (d. 1611) 1851 - Joel Roberts Poinsett ABD'li siyasetçi, psikiyatr ve bitki bilimci (d. 1779) 1935 - Necip Asım Yazıksız, Türk siyasetçi (d. 1861) 1939 - Douglas Fairbanks, ABD'li oyuncu, senarist ve yönetmen (d. 1883) 1942 - Haydar Rifat Yorulmaz, Türk avukat, yazar ve çevirmen 1945 - Selim Nüzhet Gerçek, Türk gazeteci (d. 1891) 1963 - Yasujirō Ozu, Japon film yönetmeni (d. 1903) 1985 - Anne Baxter, ABD'li oyuncu (d. 1923) 1988 - Zeki Faik Sezer, Türk ressam 1995 - Çetin Karamanbey, Türk sinemacı ve gazeteci (d. 1922) 2003 - Haydar Aliyev, Azeri devlet adamı, Azerbaycan Cumhurbaşkanı (d. 1923) 2006 - Peter Boyle, ABD'li oyuncu (d. 1935) 2008 - Van Johnson, ABD'li oyuncu (d. 1916) 2008 - Tasos Papadopulos, eski Kıbrıs Cumhuriyeti devlet başkanı ve siyasetçi (d. 1934) 2010 - Abdurrahman Kızılay, Türkmen müzisyen (d. 1938)
13 ARALIK Olaylar; 1522 - Osmanlı padişahı I. Süleyman, Rodos'un teslimini istedi. 1642 - Hollandalı denizci Abel Tasman, Yeni Zelanda`yı keşfetti. 1754 - Osmanlı padişahı III. Osman'ın saltanatı başladı 1789 - Fransa'da Ulusal Muhafız Birliği (National Guard) kuruldu. 1805 - Sırp İsyanları ve Kara Yorgi'nin önderliği altında Sırpların Belgrad'ı ele geçirmesi. 1877 - 2. Meclis-i Mebusan çalışmalarına başladı. 1903 - İtalyan asıllı ABD’li dondurma satıcısı Italo Marcioni, ilk dondurma külahının patentini aldı. 1914 - Mesudiye zırhlısı, Çanakkale'de bir İngiliz denizaltısı tarafından batırıldı. 1937 - Japon İmparatorluk Kara Kuvvetleri, Çin Cumhuriyeti'nin başkenti Nankin'i ele geçirdi. 1937 - İlk seloteyp satışa sunuldu. 1939 - Kriegsmarine cep zırhlısı Admiral Graf Spee ile Kraliyet Donanması kruvazörleri HMS Exeter, HMS Ajax ve HMS Achilles arasında Río de la Plata Muharebesi başladı. 1942 - Çorum'da deprem: 25 kişi öldü, 589 ev yıkıldı. 1943 - İkinci Basın Kongresi, Ankara'da toplandı. 1945 - Filarmoni Derneği İstanbul'da ilk konserini verdi. 1949 - İsrail Kudüs'ü başkent ilan etti. Arap-İsrail Savaşı'ndan sonra, Eski Kent ve Doğu Kudüs Ürdün'de, Batı Kudüs de İsrail'de kaldı. Kent, BM kararlarına göre uluslararası kent ilan edilmişti. 1957 - İran'da deprem: 2 bin kişi öldü. 1959 - Başpiskopos Makarios bağımsız Kıbrıs Cumhuriyeti'nin cumhurbaşkanlığına seçildi 1960 - Fransa Cumhurbaşkanı Charles de Gaulle'ün Cezayir ziyareti olaylı geçti. Fransız milliyetçilerinin çıkardığı olaylarda 123 kişi öldü. 1960 - Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı Yeni Gün ve Öncü gazetelerini 3 gün süreyle kapattı. 1967 - Yunanistan Kralı Konstantin'in cuntaya karşı darbe girişimi başarısız oldu. Albaylar Cuntası iktidarı devam etti. Kral ülkesini terk etmek zorunda kaldı. 1969 - Kamaz otomobil fabrikasının temeli atıldı. 1974 - Malta'da cumhuriyet ilan edildi. 1978 - Hollanda'da bir mahalle, kendisini "bağımsız devlet" ilan etti. 1980 - 17 yaşındaki YDGD üyesi Erdal Eren idam edildi. 1981 - Polonya'da General Wojciech Witold Jaruzelski sıkıyönetim ilan etti, 14 bin sendikalı işçi tutuklandı. 1983 - 45. Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti (13 Aralık 1983 - 21 Aralık 1987) göreve başladı. 1986 - Dünya ve Olimpiyat Şampiyonu Halterci Naim Süleymanoğlu Türkiye’ye iltica etti 1995 - Avrupa Parlamentosu, Türkiye ile imzalanan Gümrük Birliği anlaşmasını onayladı. 1996 - Kofi Annan Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri seçildi. 1998 - İtalya'da düzenlenen 5. Avrupa Kros Şampiyonası'nda Türk Genç Bayan Milli Takımı şampiyon oldu. 1989 - Ünlü Country şarkıcısı Taylor Swift doğdu. 2002 - Avrupa Birliği Genişlemesi AB,10 yeni devletin 1 Mayıs 2004'ten itibaren üye olacağını açıkladı. 2003 - ABD askeri güçleri devrik Irak devlet başkanı Saddam Hüseyin'i Irak'ta saklandığı yerde yakaladı. 2004 - Şili'nin eski diktatörü Augusto Pinochet'nin, 1970 ve 1980'li yıllardaki Akbaba Operasyonu sırasında suç işlediği gerekçesiyle evinde gözetim altında tutulmasına ve hakkında yeni dava açılmasına karar verildi. 2005 - TMSF'nin satışa çıkardığı Telsim, 4 milyar 550 milyon dolarla dünyanın en büyük mobil telekomünikasyon operatörlerinden olan Birleşik Krallık'tan Vodafone'un şirketi Vodafone Telekomünikasyon A.Ş'ye ihale edildi. 2006 - Dünya Rakı Günü kutlanmaya başlandı Doğumlar; 1521 - V. Sixtus, Papa (ö. 1590) 1533 - Eric XIV, İsveç Kralı (ö. 1577) 1553 - Henry IV, Fransa Kralı (ö. 1610) 1640 - Robert Plot, İngiliz naturalist (ö. 1696) 1662 - Francesco Bianchini, İtalyan filozof ve bilim insanı (ö. 1729) 1678 - Yongzheng, Çin imparatoru (ö. 1735) 1724 - Franz Maria Aepinus, Alman bilim insanı (ö. 1802) 1784 - Louis, Avusturya Arşidükü 1797 - Heinrich Heine, Alman romantik şair ve yazar (ö. 1856) 1816 - Ernst Werner von Siemens, Alman mühendis, mucit ve sanayici (ö. 1892) 1902 - Talcott Parsons, ABD'li sosyolog (ö. 1979) 1919 - Hans-Joachim Marseille, Alman Luftwaffe pilotu (ö. 1942) 1921 - Turgut Demirağ, Türk yapımcı ve film yönetmeni (ö. 1987) 1935 - Türkan Saylan, Türk doktor ve yazar (ö. 2009) 1949 - Tarık Akan, Türk sinema sanatçısı 1957 - Steve Buscemi, ABD'li oyuncu ve yönetmen 1964 - Hideto Matsumoto, Japon müzisyen ve gitarist 1967 - Jamie Foxx, ABD'li sinema oyuncusu 1969 - Tony Curran, İskoç oyuncu 1973 - Emre Aşık, Türk futbolcu 1975 - Bahar Mert, Türk voleybolcu 1978 - Okan Yalabık, Türk sinema, dizi ve TV oyuncusu 1980 - Tülin Şahin, Türk top model 1981 - Amy Lee, efsanevi ABD'li rock grubu Evanescence'ın vokalist ve bestecisi 1989 - Taylor Swift, ABD'li country şarkıcısı Ölümler; 1048 - El-Birûni, Türk kökenli olduğu da ileri sürülen Farslı matematikçi (d. 973) 1466 - Donatello, Floransalı heykeltıraş (d. 1386) 1565 - Conrad Gesner, İsviçreli doğa bilimci (d. 1516) 1721 - Alexander Selkirk, ıssız bir adada 4 yıl geçiren ve Robinson Crusoe romanına ilham olan İskoç denizci (d. 1676) 1754 - I. Mahmut, Osmanlı padişahı (d. 1696) 1908 - Augustus Le Plongeon, Britanyalı amatör arkeolog, eski eserler uzmanı ve fotoğrafçı (d. 1825) 1927 - Riyaziyeci Mehmet Nadir Bey, [ürk matematikçi (d. 1856) 1930 - Fritz Pregl, Slovenyalı kimyacı, Nobel Kimya Ödülü sahibi (d. 1869) 1935 - Victor Grignard, Fransız kimyager, Nobel Kimya Ödülü sahibi (d. 1871) 1944 - Vasiliy Kandinskiy, Rus ressam (d. 1866) 1945 - Cezmi Or, Türk atlet (d. 1921) 1955 - Egas Moniz, Portekiz'li nörolog ve siyasetçi, Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi (d. 1874) 1959 - Ali Rıza Artunkal, Türk asker ve politikacı (d. 1881) 1961 - Grandma Moses, ABD'li ressam (d. 1860) 1966 - Ahilya Moshos, T.B.M.M. 9. Dönem de DP İstanbul milletvekili olarak Meclise giren 4 gayrimüslimden biri olan Rum asıllı Türk avukat ve siyasetçidir (d. ?) 1974 - Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Türk romancı, gazeteci ve siyasetçi (d. 1889) 1974 - John Godolphin Bennett, İngiliz asker (d. 1897) 1977 - Oğuz Atay, Türk öykücü ve romancı (d. 1934) 1979 - Behçet Necatigil, Türk şair ve yazar (d. 1916) 1980 - Erdal Eren, TDKP üyesi ve lise öğrencisi (d. 1964) 2001 - Chuck Schuldiner, ABD'li gitarist ve solist (d. 1967) 2002 - Zal Yanovski, gitarist (d. 1944) 2003 - Fadva Tukan, Filistin'li şair 2009 - Paul A. Samuelson, ABD'li iktisatçı, Nobel İktisat ödülü sahibi (d. 1915) 2010 - Richard Holbrooke, ABD'li diplomat, büyükelçi, dergi yayımcısı ve yazar (d. 1941) 2013 - Zafer Önen, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu (d. 1921)
14 ARALIK Olaylar; 1819 - Alabama, ABD'nin 22. eyaleti oldu. 1900 - Bilim adamı Max Planck, kuantum teorisini Berlin Fizik Birliği'ne sundu. 1911 - Norveçli Roald Amundsen Güney Kutbu'na ulaştı. 1927 - Çin'de Çan Kay-Şek kuvvetleri Kanton'daki komünist ayaklanmayı bastırdı. 1936 - İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi kuruldu. 1939 - Sovyetler Birliği, Milletler Cemiyeti üyeliğinden çıkarıldı. 1954 - Kıbrıs sorunu Birleşmiş Milletler'de görüşüldü. Türk delegesi Selim Sarper, "Kıbrıs, Türk sahillerinden 40 mil ötededir. Yunanistan'a 600 mil mesafede olan bu ada Yunanistan'ın olamaz" dedi. 1955 - Arnavutluk, Avusturya, Bulgaristan, Kamboçya, Seylan (şimdiki Sri Lanka), Finlandiya, Macaristan, İrlanda, İtalya, Ürdün, Laos, Libya, Nepal, Portekiz, Romanya ve İspanya Birleşmiş Milletler'ne dahil edildiler. 1959 - Başpiskopos Makarios Kıbrıs Cumhuriyeti'nin ilk devlet başkanı oldu. 1960 - Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) kuruldu. 9 Ortak Pazar üyesi ile Avrupa Serbest Ticaret Birliği EFTA'ya üye 7 ülke, Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada tarafından kuruldu. Türkiye de anlaşmayı imzaladı. 1960 - İstanbul Boğazı'nda Yunan World Harmony ve Yugoslav Peter Verovitz tankerleri çarpıştı. İskeledeki Tarsus yolcu gemisinin de yanmasına neden olan kazada 20 kişi öldü, tonlarca petrol denize döküldü. 1962 - NASA'nın Mariner-2 adlı uzay aracı Venüs gezegeninin yakınından geçti. Mariner-2 dünyaya Venüs hakkında bilgi yolladı. 1977 - Tunç Okan'ın yönettiği “Otobüs” filmi gösterime girdi. 1977 - CHP'li Aytekin Kotil İstanbul Belediye Başkanı oldu. 1981 - İsrail, Suriye kontrolündeki Golan Tepeleri'ni ilhak etti. 1983 - İstanbul Vaniköy'deki 100 yıllık Hasan Birinci Yalısı çıkan yangında tamamen yandı. 1989 - Şili'de ilk demokratik seçimler yapıldı. 1990 - Polonyalı futbolcu Roman Kosecki 2 milyon dolara Galatasaray'a transfer oldu; bu rakam Türkiye'de o güne kadar ödenen en yüksek transfer ücretiydi. 1994 - Aksiyon dergisi yayın hayatına başladı. 1994 - Demokrasi Partisi (DEP) avukatlarından Av. Faik Candan öldürülmüş olarak bulundu. 1995 - Savaşın tarafları Alia İzzetbegoviç (Bosna), Slobodan Milošević (Sırbistan), ve Franjo Tuđman (Hırvatistan) arasında Dayton Antlaşması Dayton, Ohio'da (ABD) imzalandı. Eski Yugoslavya'da son üç yıldır süren savaş sona erdi. 1996 - Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu’nun (KESK) Ankara'da düzenlediği "Demokratik devlet, halk için bütçe" mitingine 100.000 kişi katıldı. 1999 - Fransa'dan Türkiye'ye iadesi kararlaştırılan organize suç örgütü lideri Alaattin Çakıcı Türkiye'ye getirildi. 2000 - 18 cezaevinde, 865 tutuklu ve hükümlünün başlattığı ve 20 Kasım'da ölüm orucuna dönüştürülen açlık grevini sona erdirmek üzere harekete geçen arabulucu heyet grevin sona ermesi için girişimlerde bulundu. Heyetin tutuklu temsilcileriyle yürüttüğü görüşmeler sonuç alınamadan sona erdi. 2002 - DYP 7. olağan büyük kongresi'nde, Elazığ milletvekili Mehmet Ağar, Genel Başkan seçildi. 2002 - Irak`taki BM silah denetçileri şefi Hans Blix, Irak`tan geçmişte ve şu anda kimyasal, biyolojik ve balistik füze programlarıyla ilgili çalışan bilim adamlarının listesini istedi. Doğumlar; 1503 - Nostradamus, Fransız astrolog ve fizikçi (ö. 1566) 1546 - Tycho Brahe, Danimarkalı astrolog (ö. 1601) 1853 - Errico Malatesta, İtalyan anarşist yazar (ö. 1932) 1864 - Frank Campeau, ABD'li sinema oyuncusu (ö. 1943) 1870 - Karl Renner, Avusturya devlet başkanı (ö. 1950) 1883 - Morihei Ueshiba, Japon dövüş sanatı üstadı, Aikidonun kurucusu (ö. 1969) 1887 - Xul Solar, Arjantinli ressam ve heykeltıraş (ö. 1963) 1895 - Paul Eluard, Fransız şair (ö. 1952) 1895 - VI. George, Birleşik Krallık hükümdarı (ö. 1952) 1915 - Raşid Behbudov, Azeri oyuncu ve şarkıcı (ö. 1988) 1924 - Raj Kapoor, Hint sinema oyuncusu ve yönetmen (ö. 1988) 1935 - Lee Remick, ABD'li aktris (ö. 1991) 1946 - Oral Çalışlar, Türk gazeteci ve köşe yazarı 1951 - Nükhet Ruacan, Türk caz sanatçısı (ö. 2007) 1976 - Santiago Ezquerro, İspanyol futbolcu 1978 - Patty Schnyder, İsviçreli tenis oyuncusu 1979 - Michael Owen, İngiliz futbolcu 1980 - Didier Zokora, Fildişi Sahilli futbolcu 1982 - Steve Sidwell, İngiliz futbolcu 1984 - Jackson Rathbone, ABD'li oyuncu 1985 - Gaye Aksu, Türk şarkıcı 1988 - Vanessa Hudgens, ABD'li şarkıcı ve oyuncu Ölümler; 1476 - III. Vlad Kazıklı Voyvoda, Eflak Beyliği Prensi (d. 1431) 1788 - Carl Philipp Emanuel Bach, Alman besteci (d. 1714) 1799 - George Washington, ABD'nin kurucusu ve ilk başkanı (d. 1732) 1873 - Louis Agassiz, ABD'li zoolog, glasiyolog ve jeolog (d. 1807) 1963 - Dinah Washington, ABD'li blues ve caz şarkıcısı (d. 1924) 1984 - Vicente Aleixandre, İspanyol yazar, Nobel Edebiyat Ödülü sahibi (d. 1898) 1989 - Andrey Saharov, Rus fizikçi, Nobel Barış Ödülü sahibi (d. 1921) 1990 - Friedrich Dürrenmatt, İsviçreli yazar, oyun yazarı ve ressam (d. 1921) 1993 - Myrna Loy, ABD'li oyuncu (d. 1905) 1995 - Gülay Uğurata, Türk piyanist ve müzisyen (d. 1940) 2003 - İrfan Özbakır, Türk bestekar ve udi (d. 1926) 2005 - Rodney William Whitaker, (Trevanian müstear adlı) ABD'li yazar (d. 1931) 2006 - Ahmet Ertegün, Türk söz yazarı ve iş adamı, Atlantic Records kurucusu (d. 1923) 2013 - Peter O'Toole, "Arabistanlı Lawrance" filmiyle üne kavuşan İrlandalı aktör (d. 1932)
15 ARALIK Olaylar; 1256 - İran'da bulunan haşhaşîlerin Alamut Kalesi, Hülagû Han ordusu tarafından yok edildi. 1574 - III. Murat 12. Osmanlı padişahı olarak tahta çıktı. 1840 - Napolyon Bonapart'ın naaşı, St. Helene Adası'ndan Paris'e getirilerek Invalides'e gömüldü. 1890 - Amerikan yerli kabilelerinden Titan Dakotaları'nın şefi Oturan Boğa (Tatanka Iyotake), ABD'nin harekete geçirdiği yerel polis ve askerler tarafından öldürüldü. 1893 - Wilhelm Ludwig Thomsen, Danimarka Kraliyet İlimler Akademisinde sunduğu bildiriyle Orhun alfabesini çözdüğünü ve Orhun Kitabeleri'ni okuduğunu bilim dünyasına açıkladı. 1923 - Türkiye - Macaristan dostluk antlaşması İstanbul’da imzalandı 1934 - Bingöl'de 4.9 büyüklüğündeki depremde 12 kişi öldü. 1939 - Rüzgar Gibi Geçti filmi Atlanta'da (ABD) gösterime girdi. 1941 - 769 Rumen Yahudisi yolcusuyla Filistin'e giden Struma gemisi, İstanbul'a geldi. Geminin yolcu indirmesi yasaklandı. 1948 - TBMM'de Sivas Kongresi'ne seçilen Temsil Heyeti üyeleriyle TBMM'nin birinci döneminde bulunan üyelere vatan-ı hizmet tertibinden aylık bağlanması hakkında kanun kabul edildi. 1948 - Fransa ilk nükleer reaktörün kuruluş çalışmalarına başladı. 1949 - Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO)'nün İstanbul bürosu açıldı. 1953 - Eleştirmen Fethi Naci bu adını ilk kez Kaynak dergisinde Orhan Kemal'in bir öyküsünü eleştiren Kurtuluş Yolu adlı bir yazıda kullandı. 1954 - Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) kuruldu. 1957 - Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, Yunanistan'ın Kıbrıs tezini reddetti. 1958 - Adalet Bakanı Esat Budakoğlu, 4 yıl içinde basın suçundan 238 gazetecinin mahkûm olduğunu açıkladı. 1960 - Erzurum'da radyo istasyonu açıldı. 1960 - I. Baudouin kraliçe Fabiola adını alan Fabiola de Mora y Aragón ile evlendi. Evlilik töreni Brüksel'deki Saint-Michel-et-Gudule katedralinde yapıldı ve Belçika'da ilk kez olmak üzere televizyonda yayınlandı. 1970 - Sovyet uzay sondası Venera 7 Venüs gezegenine ulaştı ve etrafında 23 dakika dolanarak Dünya'ya bilgi gönderdi. 1970 - Polonya'da işçiler ayaklandı. 1972 - Yaşar Kemal, pasaport verilmediği için uluslararası bir toplantıya gidemedi. Tepkiler üzerine, yazara 15 gün sonra pasaport verildi. 1986 - Olimpiyat şampiyonu halterci Naim Süleymanoğlu, Türk vatandaşı oldu. 1987 - Cumhuriyet tarihinde dolar, resmen ilk kez dört haneli rakama ulaştı. Merkez Bankası Amerikan Dolarının satış kurunu 1.300 liraya yükseltti. 1989 - Romanya'da, devlet başkanı Nicolay Çavuşesku'nun devrilmesine kadar gidecek olan halk ayaklanması başladı. 1990 - Kırgızistan bağımsızlığını ilan etti. 1995 - Avrupa Adalet Divanı Jean-Marc Bosman'ın başvurusu üzerine futbolcuların sözleşmeleri ile ilgili Bosman kuralları olarak anılan kararını açıkladı. 1996 - Türkiye tarihinin o güne kadarki en büyük ikramiyesi bir Sayısal Loto talihlisine çıktı: 211 milyar lira. 1997 - Türkiye ile Rusya arasında Mavi Akım projesini içeren anlaşma imzalandı. 2000 - Bitlis'in Tatvan ilçesi yakınında 6. Zırhlı Tugay Komutanlığına ait askeri helikopter düştü. Kazada 2 asker öldü, 5 asker yaralandı. 2000 - Afyonkarahisar ve çevresinde büyüklüğü 5.8 olan depremde 6 kişi öldü, 42 kişi yaralandı. 2000 - Çernobil reaktör kazasının ardından nükleer santralin çalışması durduruldu. Doğumlar; 37 - Neron, Roma imparatoru (ö. 68) 130 - Lucius Verus, Roma imparatoru (ö. 169) 1832 - Alexandre Gustave Eiffel, Eiffel Kulesi’nin yaratıcısı, Fransız mühendis (ö. 1923) 1852 - Henri Becquerel, Fransız fizikçi, Nobel Fizik Ödülü sahibi (ö. 1908) 1852 - Tevfik Paşa, Mısır hidivi (ö. 1892) 1859 - Ludwik Lejzer Zamenhof, göz doktoru, filolog ve dünyada en çok kullanılan yapay dil olan Esperanto'nun yaratıcısı (ö. 1917) 1861 - Pehr Evind Svinhufvud, Finlandiya Devlet Başkanı (ö. 1944) 1882 - Fernando Tambroni, İtalyan Hristiyan-Demokrat politikacı ve İtalya Başbakanı (ö. 1963) 1907 - Oscar Niemeyer, Brezilyalı mimar (ö. 2012) 1909 - Settar Behlulzade, Azeri ressam. 1913 - Roger Gaudry, Kanadalı bilim adamı (ö. 2001) 1916 - Maurice Wilkins, Yeni Zelandalı fizikçi ve moleküler biyolog (DNA'nın yapısını bulan bilim adamlarından ve Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi) (ö. 2004) 1920 - Ahmet Tarık Tekçe, Türk sinema oyuncusu (ö. 1964) 1924 - Ruhi Sarıalp, Türk atlet, Olimpiyatlarda Üç adım atlama dalında Bronz madalya sahibi (ö. 2001) 1934 - Abdullahi Yusuf Ahmed, Somalili politikacı ve 6. Devlet Başkanı (ö. 2012) 1971 - Necati Şaşmaz, Türk sinema ve dizi oyuncusu (Kurtlar Vadisi dizisinin başrol oyuncusu) 1976 - Tuğba Altıntop, Türk model ,oyuncu ve şarkıcı 1977 - Mehmet Aurelio, Brezilya asıllı Türk futbolcu 1979 - Adam Brody, ABD'li oyuncu 1980 - Alexandra Stevenson, ABD'li tenisçi 1982 - Matias Emilio Delgado Arjantinli futbolcu 1984 - Véronique Mang, Fransız atlet 1985 - Aynur Aydın, Türk şarkıcı 1985 - Emre Kaya, Türk şarkıcı, söz yazarı ve besteci 1996 - Oleksandr Zinchenko, Ukraynalı futbolcu Ölümler; 1574 - II. Selim, Osmanlı padişahı (d. 1524) 1675 - Johannes Vermeer (ya da Jan Vermeer); Hollandalı ressam (d. 1632) 1890 - Oturan Boğa (Yerli dilinde: Tatanka Iyotake), ABD ordularına karşı savaşan son Yerli kabile şefi (d. 1831) 1909 - Francisco Tarréga, İspanyol gitarist ve besteci (d. 1852) 1925 - Süleyman Sırrı Aral, Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk iki ve dördüncü hükümetlerinde Nafia Vekilliği (Bayındırlık Bakanlığı) yapmış siyasetçi (d. 1874) 1944 - Glenn Miller, ABD'li caz müzisyeni (d. 1904) 1947 - Arthur Machen, Galli yazar (d. 1863) 1958 - Wolfgang Pauli, Avusturyalı fizikçi, Nobel Fizik Ödülü sahibi (d. 1900) 1962 - Charles Laughton, İngiliz oyuncu (d. 1899) 1965 - Sinan Tekelioğlu, Türk asker, Kurtuluş Savaşı komutanlarından (d. 1889) 1966 - Walt Disney, ABD'li çizgi film animatörü ve film yapımcısı (d. 1901) 1974 - Anatole Litvak, Yahudi asıllı Ukraynalı film yönetmeni ve yapımcısı (d. 1902) 1989 - Ali Şen, Türk sinema ve tiyatro oyuncusu (d. 1918) 1991 - Vasili Zaytsev, Sovyet keskin nişancı (d. 1915) 1992 - Adnan Öztrak, Türk bürokrat, TRT'nin kurucularından ve ilk genel müdürü (d. 1915) 2004 - Şükran Kurdakul, Türk şair ve yazar (d. 1927) 2010 - Blake Edwards, ABD'li yönetmen, Pembe Panter filminin yönetmeni 2010 - Nijat Özön, Türk dilci, sinema tarihçisi ve çevirmen (d. 1927) 2011 - Sönmez Atasoy, Türk sinema ve tiyatro oyuncusu (d. 1944) 2013 - Joan Fontaine, İngiliz sinema oyuncusu (d. 1917)
16 ARALIK Olaylar; 1631 - Vezüv yanardağı faaliyete geçti; yaklaşık 4000 kişi öldü. 1707 - Japonya'da Fuji Dağı'nın kayıtlara geçmiş son patlaması gerçekleşti. 1727 - Osmanlı Devletinde ilk kitap (Vankulu Lugati) basıldı. 1773 - Boston Çay Partisi: Amerikan Kolonistler çay vergilerini protesto etmek için Boston limanındaki üç İngiliz gemisine girip 300'den fazla çay sandığını denize döktüler. 1876 - II. Abdülhamit'in Cuma selamlığına arabayla gitmesinden sonra, Padişahların törene saltanat arabalarıyla katılmaları gelenek haline geldi. 1902 - Türkistan'da 6,4 şiddetinde deprem; yaklaşık 4500 kişi yaşamını yitirdi. 1918 - Giresun'da, Işık adlı milli gazete çıkmaya başladı. 1920 - Çin'in kuzeybatısındaki Guangzhou eyaletinde 8,6 büyüklüğünde deprem; 200 bin kişi öldü. 1925 - Cemiyet-i Akvam, daha önce saptanan "Brüksel hattını", Türk-Irak sürekli sınırı olarak kabul etti. Bu karara göre, Musul Irak'a verildi. 1932 - Samsun-Sivas demiryolu hattı işletmeye açıldı. 1946 - İstanbul Sıkıyönetim Komutanlığı, Türkiye Sosyalist Emekçi ve Köylü Partisi, Türkiye Sosyalist Partisi, İstanbul İşçi Sendikalar Birliği ve İstanbul İşçi Kulübü’nü kapattı. Ayrıca, Yığın, Noror, Gün, Ses, Sendika, Dost dergi ve gazeteleri yasaklandı. Yarın gazetesi ve Büyük Doğu dergisinin yayımı 4 ay süreyle durduruldu. 1949 - Ahmet Sukarno, Endonezya'nın ilk Cumhurbaşkanı oldu. 1949 - Çin Devrimi'nin önderi Mao Zedong’un, iki ay sürecek olan Sovyetler Birliği ziyareti başladı. 1965 - NASA, Pioneer-6 sondasını Delta roketiyle uzaya gönderdi. Sonda ile en son temas 8 Aralık 2000'de oldu. 1967 - Stanford Üniversitesinde bir grup bilim adamı, eşi tekrar yapılabilen DNA'yı ayrıştırmayı başardı. 1969 - İstanbul Boğaz Köprüsü, 303 milyar liraya ihale edildi. 1972 - Sol Yayınları sahibi Muzaffer Erdost'un 7,5 yıllık mahkûmiyeti Yargıtay'da onaylandı. Muzaffer Erdost, Vladimir İlyiç Lenin'in “Ne Yapmalı” adlı kitabını yayımlamaktan yargılanmıştı. 1974 - Televizyon haberlerinde gösterilen Kuzey Amerika haritasının, Vladimir İlyiç Lenin'e benzediği ihbar edilince savcılık soruşturma başlattı. 1982 - Barış Derneği Başkanı Mahmut Dikerdem tahliye oldu. 1985 - Mafya hesaplaşması: Paul Castellano ve Thomas Bilotti, Gambino ailesinin lideri John Gotti'nin emriyle New York'ta bir restoranın önünde vurularak öldürüldü. 1986 - Kocaeli Gazeteciler Cemiyeti kuruldu. 1986 - Türkiye'ye iltica eden Bulgaristan Türkü halterci Naim Süleymanoğlu Taksim'de karşılandı. 1990 - Jean-Bertrand Aristide, Haiti'nin ilk demokratik seçimlerini kazandı ve seçimle işbaşına gelen ilk Başkan oldu. 1990 - Osman Hamdi Bey'in "Kaplumbağa Terbiyecisi" adlı tablosu rekor fiyatla satıldı: 1 milyar 750 milyon lira. 1991 - Kazakistan, Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nden ayrılarak bağımsızlığını ilan etti. 1991 - Halkın Emek Partisi (HEP) Genel Başkanlığına Feridun Yazar seçildi. 1996 - Kerkük-Yumurtalık Boru Hattı yeniden açıldı. 1998 - Amerika Birleşik Devletleri, Irak'a "Çöl Tilkisi" harekatını başlattı. Harekatın nedeninin Irak'ın Birleşmiş Milletler'in ülkede yaptığı kitle imha silahlarını kontrolünü engellemesi olduğu ileri sürüldü. 2002 - NATO ile AB arasında, "NATO-AB Avrupa Güvenlik ve Savunma Politikası Ortak Bildirisi" ile stratejik işbirliği anlaşmasına varıldı. Uzlaşma, AB`nin, Avrupa Güvenlik ve Savunma Politikası (AGSP) çerçevesinde oluşturacağı askeri birimlerin, NATO`nun lojistik, stratejik ve istihbarat alanlarındaki yeteneklerini kullanabilmesine olanak tanıyor. Doğumlar; 1775 - Jane Austen, İngiliz yazar (ö. 1817) 1866 - Vasiliy Kandinskiy, Rus ressam (ö. 1944) 1872 - Anton Ivanovich Denikin, Rus general (ö. 1947) 1882 - Zoltán Kodály, Macar besteci (ö. 1967) 1888 - I. Aleksandar, Yugoslavya Kralı (ö. 1934) 1899 - Noël Coward, İngiliz oyun yazarı, besteci ve aktör (ö. 1973) 1905 - Daniel Carasso, Fransız iş adamı (ö. 2009) 1917 - Sir Arthur C. Clarke, İngiliz bilim kurgu yazarı ve mucit (2001: Bir Uzay Destanı ile ünlenen) (ö. 2008) 1928 - Philip Kindred Dick, Amerikalı bilim-kurgu roman ve kısa hikâye yazarı (ö. 1982) 1935 - Nikos Sampson, Kıbrıs Rumu siyasetçi ve EOKA-B Örgütünün lideri (ö. 2001) 1938 - Liv Ullmann, Norveçli oyuncu (Bergman filmleriyle ün kazanan) 1946 - Ümit Meriç, Türk toplum bilimci ve düşünür 1946 - Zerrin Arbaş, Türk bale ve sinema sanatçısı 1951 - Aykut Barka, Türk jeolog (ö. 2002) 1951 - Bill Johnson, ABD'li aktör 1954 - Carlo Brandt, İsviçreli oyuncu ve komedyen 1960 - Canuto Kallan, Danimarkalı ressam 1961 - Bill Hicks, Amerikan Stand-Up komedyeni (ö. 1994) 1964 - Celal Kadri Kınoğlu, Türk tiyatro ve televizyon oyuncusu 1971 - Paul van Dyk, Alman Dj ve prodüktör 1971 - Seyhan Kurt, Türk şair, yazar ve sosyolog 1972 - Belma Canciğer, Türk oyuncu 1972 - Željko Kalac, Hırvat asıllı Avustralyalı futbolcu 1975 - Kaba Diawara, Gineli futbolcu 1984 - Theo James, İngiliz oyuncu Ölümler; 1474 - Ali Kuşçu, Türk gök bilimci, matematikçi ve dil bilimci (d. 1403) 1783 - Johann Adolph Hasse, Alman besteci (d. 1699) 1859 - Wilhelm Grimm, Alman masal yazarı (d. 1785) 1897 - Alphonse Daudet, Fransız yazar (d. 1840) 1921 - Camille Saint-Saëns, Fransız besteci (d. 1835) 1922 - Gabriel Narutowicz Polonya Devlet Başkanı (d. 1865) 1956 - Ercüment Ekrem Talu, Türk mizah yazarı ve gazeteci (d. 1886) 1965 - W. Somerset Maugham, İngiliz romancı ve oyun yazarı (d. 1874) 1988 - Hüseyin Kutman, Türk sinema ve tiyatro sanatçısı (d. 1930) 1989 - Silvana Mangano, İtalyan oyuncu (d. 1930) 1989 - Lee Van Cleef, ABD'li sinema oyuncusu (d. 1925) 2002 - Rakım Ziyaoğlu, Türk gazeteci ve yazar (d. 1906) 2006 - Stanford Shaw, ABD'li tarihçi (d. 1930) 2009 - Ali Taygun, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu ve yönetmen (d. 1943)
17 ARALIK Olaylar; 1399 - Avrupa'ya Moğol istilası başladı. 1586 - Japonya'nın 107. imparatoru Go-Yozei tahtına çıktı. 1637 - Japonya'da Shimabara isyanları başladı. 1777 - Fransa, ABD'yi ilk tanıyan devlet oldu. 1790 - Meksika'da Azteklere ait "Aztek takvimi" bulundu. 1865 - Franz Schubert'in Bitmemiş Senfonisi ilk kez seslendirildi. 1903 - Wright Kardeşler benzin motorlu uçakları Wright Flyer ile Kitty Hawk'ta (Kuzey Karolina) ilk uçuşu geçekleştirdi: uçuş mesafesi 37 m, uçuş süresi 12 saniye. 1905 - Moskova Ayaklanması bastırıldı. Çarlık orduları 10 gün süren isyan boyunca binlerce kişiyi katletti. 1908 - İttihat ve Terakki Cemiyeti, II. Meşrutiyet'in ilanından sonra İttihat ve Terakki Fırkası adını aldı. 1908 - II. Meşrutiyet'in ilanından sonraki seçilen yeni Osmanlı Meclis-i Mebusanı ilk toplantısını yaptı. 1917 - Tunceli'nin Pülümür ilçesi Rus işgalinden kurtuldu. 1918 - Fransız askerleri denizden Mersin'e çıkarma yapmaya başladı. Mersin, Tarsus, Adana, Ceyhan, Misis ve Toprakkale işgal edildi. 1919 - Türkiye İşçi ve Çiftçi Sosyalist Fırkası kuruldu. 1925 - Türkiye ve Sovyetler Birliği arasında tarafsızlık antlaşması imzalandı. 1926 - Uşak Şeker Fabrikası açıldı. 1928 - Afganistan'da Kral Emanullah Han'a karşı ayaklanma başladı. 1934 - Kasım 1934 tarihli Kanun'la Kemal öz adlı Cumhurbaşkanına verilen "Atatürk" soyadının veya bunun başına ve sonuna söz konarak yapılan adların hiçbir kimse tarafından öz ve soyadı olarak alınamayacağına dair Kanun, TBMM'de kabul edildi. 1935 - Douglas DC-3 tipi uçağın ilk uçuşu. 1936 - Ankara'da 19 Mayıs Stadyumu, Başbakan İsmet İnönü'nün söylevi ile açıldı. 1941 - Almanlar Sivastopol'u kuşattılar. 1941 - İsmet İnönü Hûkümeti, yeni yıldan itibaren ekmeğin karneyle dağıtılacağını açıkladı. 1961 - Niteroi'de (Brezilya) bir sirkte çıkan yangında 323 kişi öldü. 1965 - BM, Türkiye'nin Kıbrıs'a müdahale edemeyeceğine ilişkin karar aldı. Türkiye bu kararı reddetti. 1965 - Türkiye Fikir Kulüpleri Federasyonu (FKF) kuruldu. 1967 - Avustralya başbakanı Harold Holt, Portsea (Victoria) yakınlarında yüzerken kayboldu. 1969 - ABD hava kuvvetleri, yaptıkları UFO araştırmaları sonucunda dünyadışı bir uzay gemisine ilişkin kanıta rastlamadıklarını açıkladı. 1969 - SALT-I görüşmeleri başladı. 1971 - 3. Haliç Köprüsü'nün temeli atıldı. 1973 - Amerikan Psikiyatri Birliği, DSM'den eşcinselliği listesinden çıkararak yönelimin bir hastalık olmadığını belirtti. 1979 - Nazım Hikmet’in eseri olan ve koreografisi Arif Melikov tarafından yapılan Ferhat ile Şirin balesi, TRT'nin Sanat Dünyası adlı programından çıkarıldı. 1980 - İstanbul Şehir Tiyatroları'nda çalışmaları sakıncalı görülen 38 sanatçının işine son verildi. İşine son verilen sanatçılar arasında Başar Sabuncu, Ali Taygun, Mustafa Alabora, Erdal Özyağcılar, Orhan Alkaya, Beklan Algan da bulunuyordu. 1980 - Türkiye'nin Sidney Başkonsolosu Şarık Arıyak ve koruma polisi Enver Sever silahlı saldırı sonucu öldü. Saldırıyı ASALA örgütü üstlendi. 1981 - Kızıl Tugaylar örgütü İtalya'daki en yüksek rütbeli NATO askeri olan General James Dozier'i kaçırdı. 1981 - Polonya'da polis gösteri yapan işçilerin üzerine ateş açtı: 7 işçi öldü. 1982 - Çin'deki gezisini tamamladıktan sonra Endonezya'ya geçen Cumhurbaşkanı Kenan Evren burada Devlet Başkanı Suharto tarafından 21 pare top atışı ve büyük bir askerî törenle karşılandı. 1983 - Madrid'de bir gece klubünde çıkan yangında 82 kişi öldü. 1983 - Erdal İnönü yeniden SODEP genel başkanlığına seçildi. 1984 - YÖK, öğretim üyeleri ve öğrenciler hakkında "bilgi fişi" tutulmasını istedi. 1989 - Ankara'da ilk ve orta dereceli okullar hava kirliliği nedeniyle tatil edildi. 1989 - Brezilya'da 25 yıl sonra ilk seçimler yapıldı. 1989 - Amerikan animasyon televizyon durum komedisi Simpsonlar, yarım saatlik altın saatler şovu olarak FOX'ta yayınlanmaya başlandı. 1991 - Türkiye'de ilk futbol cinayeti GS-BJK maçı sonrası gerçekleşti. 1994 - Yeni Yüzyıl gazetesi yayın hayatına başladı. 1995 - Ganalı Kofi Annan BM Genel Sekreteri oldu. 1996 - Sedat Bucak'ın otomobilinde bulunan silahların Emniyet Müdürlüğü'ne ait olduğu belirlendi. 1997 - Fazilet Partisi İsmail Alptekin başkanlığında kuruldu. 1997 - Ukrayna'dan kalkan bir yolcu uçağı, Katerini (Yunanistan) yakınlarında dağa çarparak düştü: 70 kişi öldü. 1998 - Safranbolu kültürel varlık olarak Dünya Miras Listesi'ne alındı. 2002 - Londra`da toplanan Iraklı rejim muhalifleri, Saddam Hüseyin rejiminin devrilmesinin ardından 2 yılı aşmayacak bir sürede demokratik ve federal bir Irak'ın kurulması, serbest seçimlerin yapılması ve anayasanın hazırlanması üzerinde anlaşmaya vardılar. 2002 - Yugoslavya Federal Cumhuriyeti Parlamentosu, Bosna-Hersek'te 43 ay süren savaşa son veren Dayton Barış Anlaşması'nı yedi yıl sonra onayladı. 2002 - ABD Başkanı George W. Bush, balistik füzelere karşı savunma amacıyla geliştirilen ve füze kalkanı olarak bilinen savunma sisteminin konuşlandırılması talimatını verdi. 2004 - Irak'ın Musul kenti yakınlarında uğradıkları silahlı saldırı sonucu 5 Türk güvenlik görevlisi öldü. 2004 - AB, Türkiye ile 3 Ekim 2005'te müzakerelere başlama kararı aldı. 2004 - Dünya Matematik Katliam Günü olarak kayıtlara geçti. 2/3 doğal sayı ilan edildi. 2010 - Google insan vücudunun tamamının haritasını çıkaran yeni bir ağ tarayıcısı geliştirdi. İsmini Google Body olarak belirledi. 2013 - Türkiye'de 4 Bakan, çeşitli düzeyde bürokrat ve işadamlarının şüphelileri olduğu yolsuzluk, rüşvet ve kaçakçılık operasyonları başladı. Doğumlar; 1267 - Go-Uda, Japonya'nın 91. İmparatoru (ö. 1324) 1493 - Paracelsus, İsviçreli hekim, simyager, botanikçi ve astrolog (ö. 1541) 1770 - Ludwig Van Beethoven, Alman besteci (ö. 1827) 1778 - Sir Humphry Davy, İngiliz kimyacı ve fizikçi (ö. 1829) 1797 - Joseph Henry, ABD'li fizikçi (ö. 1878) 1897 - Hasan Âli Yücel, Türk öğretmen, eski Milli Eğitim Bakanı, Köy Enstitüleri'nin kurucusu (ö. 1961) 1903 - Erskine Caldwell, ABD'li, Tütün Yolu romanı ile tanınan yazar (ö. 1987) 1936 - Tuncer Necmioğlu, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu, senarist ve tiyatro eleştirmeni (ö. 2006) 1937 - John Kennedy Toole, ABD'li yazar (ö. 1969) 1944 - İlhan Erdost, Türk yayımcı (ö. 1980) 1946 - Eugene Levy, Kanadalı oyuncu , televizyon yönetmeni, yapımcısı ve yazar 1946 - Rıza Silahlıpoda, Türk müzisyen 1948 - Kemal Kılıçdaroğlu, Türk siyasetçi 1958 - Roberto Tozzi, İtalyan atlet 1973 - Nevzat Süs, Türk tiyatro sanatçısı 1975 - Milla Jovovich, Ukraynalı model ve artist 1976 - Edward Aguilera, İspanyol şarkıcı 1981 - Tolgahan Sayışman, Türk model ve oyuncu Ölümler; 535 - Ankan, Japonya'nın 27. İmparatoru 1273 - Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî, mutasavvıf ve şair (d. 1207) 1830 - Simón Bolívar, Güney Amerika bağımsızlık savaşı önderi (d. 1783) 1860 - Désirée Clary, İsviçre Kraliçesi (d. 1777) 1907 - William Thomson, İngiliz fizikçi (Lord Kelvin) (d. 1824) 1909 - II. Léopold (Belçika Kralı), Belçika kralı (d. 1835) 1917 - Alexey Uktomski, Sosyalist Devrimci Parti önderlerinden (d. 1875) 1933 - Hasan Fehmi Hoca, Türk siyasetçi, Kastamonu milletvekili 1935 - Juan Vicente Gómez, Venezuela diktatörü (1908-1935 arasında) (d. 1864) 1964 - Victor Franz Hess, Avusturyalı, Nobel Fizik Ödülü sahibi fizikçi (d. 1883) 1969 - Hadi Hün, Türk tiyatrocu (d. 1907) 1980 - Oskar Kummetz, Nazi Almanyası'nda asker (d. 1891) 1981 - Cemal Tural, Türk asker, eski Genelkurmay Başkanı (d. 1905) 1987 - Marguerite Yourcenar, Belçikalı yazar (d. 1903) 1992 - Dana Andrews, ABD'li oyuncu (d. 1909) 1995 - İsa Yusuf Alptekin, Uygur siyasetçi ve Doğu Türkistan Cumhuriyeti'nin Genel Sekreteri (d. 1901) 2009 - Jennifer Jones, ABD'li Oscar ödüllü oyuncu (d. 1919) 2011 - Kim Jong-il, Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti'nin eski ulusal lideri (d. 1941) 2011 - Cesaria Evora, Cabo Verdeli şarkıcı (d. 1941) 2014 - Bilal Ercan, Türk halk müziği ve bağlama sanatçısı