Kazı alanında boya maddesi ve farklı boya karışımları içeren deniz kabukları bulundu. Yaklaşık 50 bni yıl önce yaşayan Neandertallerin ‘boyandığı’ ortaya çıktı. İspanya’nın güneyindeki bir kazı alanında, iskeletlerin yakınında boya partikülleri bulunan deniz kabuklarına rastlandı. Ulusal Bilimler Akademisi Bülteni’nde yayımlanan konuyla ilgili makalede, Neandertallerin boyayı bildiği ve bazı vücut kısımlarını boyadığı belirtildi. Bilim insanlarının iki ayrı alandan topladığı kemik malzemelerden bazılarının, pigment içeren kozmetik madde içerdiği belirlendi. Bristol Üniversitesi’nden Prof. Joao Zilhao ve ekibinin bulguları, Neandertallerin makjay yaptığına ilişkin ilk açık kanıt olarak kabul gördü. Zilhao, bazı kaplarda izine rastlanan boyaların ‘karışım’ olduğu, bunun da Neandertallerin boyayı karmaşık reçetelerle üretebildiğini gösterdiğini söyledi. Hangi nedenle olursa olsun boyamak ve boyanmak Neandertaller’in soyut düşünebilidğinin de kanıtı. Üstelik boyanmakla kalmayıp, takı olarak tasarladıkları bazı kemik ve deniz kabuklarına da aynı kazı alanlarında rastlandı.
