Tüketimde 'çipli' daralma Merkez Bankası danışmanının hazırladığı rapor, tüketimde yüzde 2 reel daralma sinyalini ortaya koydu Kredi kartına dayalı olarak yapılan tüketim, Ocak-Temmuz döneminde, geçen yılın aynı dönemine göre, nominal olarak yüzde 9 artmasına karşın, reel olarak yüzde 2 geriledi. Merkez Bankası danışmanlarından Ercan Türkan tarafından, bankadan bağımsız olarak oluşturulan kartlı tüketime dayalı ''E.T.T.E Tüketim Endeksi'nin Temmuz sonuçlarına göre, Temmuz ayında nominal toplam tüketim, Haziran ayına göre yüzde 1, geçen yılın Temmuz ayına göre yüzde 10,2 artı. Geçen yılın Ocak-Temmuz dönemine göre, bu yıl kredi kartı ile gerçekleşen tüketimde yüzde 9 artış kaydedilirken, bu artışın 1,9 puanı gıda-içki-tütün, 1,6 puanı giyim, 1,1 puanı akaryakıt, 1 puanı beyaz eşya, bilgisayar, mobilya mal gruplarından kaynaklandı. Fiyat artışlarından arındırıldığında, kredi kartı ile toplam tüketim, Haziran ayına göre yüzde 1,6, geçen yılın Temmuz ayına göre yüzde 1,3 arttı. Bu artışta, gıda-dışı tüketim etkili oldu. Temmuz ayında kredi kartlı gıda tüketimi geçen yılın aynı ayına göre yüzde 1,4 azalırken, gıda-dışı tüketim yüzde 3,2 yükseldi. Ocak-Temmuz dönemi itibariyle fiyat artışlarından arındırıldığında, kredi kartı ile toplam tüketim, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 2 azaldı. Toplam tüketim, 2010 yılı ikinci çeyreğinde (Nisan-Haziran), ilk çeyreğe (Ocak-Mart) göre yavaşladı. E.T.T.E Tüketim Endeksi, Bankalararası Kart Merkezi (BKM) tarafından derlenen kredi ve banka kartlarına ilişkin bilgilere dayanılarak oluşturuluyor. Veri kaynağı, tüketici ya da firma beyanlarına değil, tüketicinin Türkiye'nin dört tarafına dağılmış 1,1 milyon civarında işyerini kapsayan geniş bir firma ağından kartla ödemesini yaptığı fiziki alış veriş bilgisine (efektif talebe) dayanıyor. Endeks, tüketicinin taşıt alımı ve kira giderleri ile ilgili tüketim eğilimlerini yansıtmıyor. Çünkü, doğası gereği bu tür mal ve hizmet alımlarında genelde kredi kartı değil, nakit, tüketici kredisi vb. kullanılıyor. E.T.T.E. Tüketim endeksindeki gelişmeler şöyle: NOMİNAL REEL 2008 2009 2010 2008 2009 2010 Temmuz (bir önceki aya göre) 1,1 0,1 1,0 1,2 -0,3 1,6 Temmuz (bir önceki yılın aynı ayına göre) 13,9 -0,6 10,2 2,5 -6,2 1,3 Ocak-Temmuz (bir önceki yılın aynı dönemine göre) 14,4 1,0 9,0 4,3 -4,9 -2,0 Editörün Bilgi Notu; Reel ve Nominal Büyüklükler arasındaki fark: Nominal tüketim tüketimin parasal büyüklüğünü ifade eder, reel tüketim dendiğinde ise gerçek tüketim miktarı anlaşılır. Örnekle vermek gerekirse tüketiciler (yani sen, ben, biz) geçen sene 100 ekmeği 100 liraya alıyorken bu sene 100 ekmek alamadık 98 ekmek aldık ve daha az ekmek almamıza karşın 109 lira yani daha fazla para ödedik.
Gizli enflasyon işte böyle olur. Örnek güzel olmuş. Bu hesaba göre geçtiğimiz yıl 1 ekmek 1 lira iken, bu yıl 1 ekmek 1,112 lira olmuş. %11,2 görünmeyen enflasyon daha vatandaşın sırtında... Sonumuz hayır olsun. Tek rakam denilen enflasyonun çift hane olduğu biraz matematikle ortaya çıkıyor
