Dünyada her gün bin kişi ateşli silahlarla ölüyor, 3 bin kişi yaralanıyor. Bunların 250'si savaşlardaki ölümlerdenken, 750'si ateşli silahlarla meydana gelen olayladan oluyor.Doktorlar ruhsat korkusu işin diğer yüzü. Sonat Bahar'ın haberi Dünyada her gün bin kişi ateşli silahlarla ölüyor, 3 bin kişi yaralanıyor. Bu sayının 250'si savaşlarda ölümlerden oluşurken, 750 kişi ise ateşli silahlarla meydana gelen cinayet, intihar, kaza gibi nedenlerle hayatlarını kaybediyor. Türkiye'de silah kullanımı bir önceki yıla oranla yüzde 57 arttı. Asayiş olaylarında kullanılan ateşli silahların sadece yüzde 15'i ruhsatlı. Trafikteki araçlarda bulunan ateşli silahların yüzde 80'i her an kullanılabilir durumda. Hareket halindeki 8 milyon araçtan yüzde 6'sında ateşli silah var. Cinayetlerin yüzde 20'si sokakta, silahla işlenen her 10 cinayetten biri trafikte meydana geliyor. Rakamlar ürkütücü. Rakamların anlatmaya çalıştığı şey, bireysel silahsızlanmanın desteklenmesi. İşte tam da bu nedenle, 28 Eylül Bireysel Silahsızlanma Günü etkinlikleri sırasında, Umut Vakfı İnceleme Komisyonu tarafından görüşülen '6136 Sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanun' taslağıyla ilgili bir sonuç bildirgesi açıklanacak. Taksim'de açıklanacak bildirge öncesi vakfın yönetim kurulu üyelerinden Prof. Dr. Timur Demirbaş tasarıya ilişkin eleştirilerini anlattı. Yine Umut Vakfı Yönetim Kurulu üyelerinden psikiyatr Dr. Ayhan Akcan'la ise silaha olan bağımlılığımızı konuştuk. - Silah taşıyan herkes potansiyel tehlike midir? - Üçte biri tehlikelidir. Hem kişilik boyutuyla, hem öfke boyutuyla, silaha ulaştığında kullanıp kullanmayacağı boyutuyla tehlikedir. Hatta bunların yüzde 8'i ciddi boyutta tehlikedir. İstanbul'da ruhsatlı silahı olan 22 bin kişi üzerinde yaptığımız bir araştırma var. Öfke ve suç işleme potansiyeli anlamında baktığımızda üçte birinin tehlikeli olduğunu gördük. Hatta bunların yüzde 6'sının silahları derhal ellerinden alınmalı. - Silah ruhsatı almak için gerekli doktor raporunu almak zor mu? - Ruhsatlandırılmada sağlık raporu isteniyor ve bu raporda altı tane hekim görev alıyor, bunlardan biri de psikiyatrik değerlendirme. Biz psikiyatrlardan istenen, şahsın silah bulundurmasında ruhsal yönden sakınca olup olmadığını belirlemek. Bu kararı vermek kolay değil. Bu zor bir iş, bilirkişilik işi, araştırma yapmak gerekir, psikolojik testler yapmak gerekir. Bu bir maliyet ve zaman meselesi. - Silah ruhsatı almak isteyen birinin ruhsal yönden uygun olup olmadığının muayenesi ne kadar sürüyor, kapsamlı test yapılıyor mu? - Bu kapsamlı testleri hekimler olarak yapamıyoruz, yapmıyoruz, yapmayız da. Çünkü biz bu işi yapacaksak, kapalı kanaat bildirmeliyiz. Şahıs elinde kâğıtla gelmeyecek. Randevu sistemi olacak. Biz hastalarla aynı ortamda bu muayeneyi yapıyoruz, bizim işimiz zaten başımızdan aşkın, Türkiye'de zaten 1600 kişiyiz, rutine binmiş bir kontrolle raporu veriyoruz. Sadece iki dakika sürüyor. Ve açık kanaat raporu veriyorsun, yani adama 'sen silah alamazsın,' diye suratına söylüyorsun. Bu riski doktor niye alsın? Adam ya psikopatsa? Bu sefer 'Doktor rapor vermedi,' diye dayak yiyen, sürgüne giden, can güvenliği problemi yaşayan, yerinden olan çok hekim var. Israrla söylüyoruz, bu işi randevulu yapın, kapalı kanaat yapın. - Madde bağımlılığı da silah almayı etkileyen bir faktör mü? - Kokain bağımlılığı çok ciddi problem. Normal hayatında çok sakin görünen birinin katliam yaptığını görüyorsunuz, o kişi kesin kokain kullanmıştır. Cem Garipoğlu davasında da madde mi kullanıyordu tartışmaları açıldı biliyorsunuz. Bu tip insanların elinin altında silah olduğunda çok büyük problem çıkıyor. EVDE SİLAH VARSA ÇOCUĞA SÖYLEYİN - Silahı olan herkes mi kontrolünü kaybediyor? - Olayların yüzde 90'ı tasarlanmamıştır. Sinirle, ortamda da silah varsa olay, yaralama, öldürme meydana geliyor. Silah açıktaysa, ortamdaysa, sinirle kullanılıyor. Oysa silah olmasa olay bu kadar büyümeyecek. Bunun ruhsatlı silah ya da ruhsatsız silahla ilgisi yok. Önceden tasarlanmamış olaylarda silah kullanım oranı yüzde 90, bu çok korkunç bir oran. Hep tanıdık bildikler birbirini öldürüyor. Akran cinayetleri arttı, okul katliamları başladı Türkiye'de. Gençlere soruyorsun 'Bu silahları nereden buluyorsun?' diye, yüzde 70'i 'Ben her an bulabilirim,' diyor. Bu kadar da yaygın. - Silah taşıması riskli olan kişilik profili nedir? - Kişilere bakıyorsun, iş hayatı problemli, evliliği problemli, trafiğe çıkıyor problemli, kredi kartını limitine kadar kullanmış, çabuk öfkeleniyor. - Anne babalar çocuklarını silahtan uzak tutmak için ne yapmalı? Dizi mi izletmeyelim mesela? - Diziler değil sorun bence. Sıkışıldığı zaman dizilere yükleniliyor ama bence diziler değil. Rol modeli olan toplum önderlerine çok büyük görev düşüyor. Mesela İbrahim Tatlıses, son beş yıldır silah konusunda hassas. Ne gösterir, ne olumlu ne olumsuz yorum yapar. Anti-sosyal oyuncaklar alınmayacak çocuğa, bunların başında silah geliyor. Erkek de olsa almaması lazım, bilgisayarda bu tip oyunları oynamasına izin verilmemesi gerekiyor. Üç evden birinde silah var, evde silah bulunmamalı. Bulunuyorsa da bu çocuğa söylenmeli, asla saklanmamalı. SİLAHIN REKLAMI YAPILAMAZ Prof. Dr. Timur Demirbaş, Bahçeşehir Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Demirbaş kanun tasarısının eleştirdiği maddelerini şöyle sıralıyor: Armağan silah kavramını eleştiriyoruz, çünkü ağır silahlar da bu kapsama sokulmuş. Altı ay geçici ruhsat verilmesine ilişkin bir düzenleme var. Böyle saçma bir şey olamaz. Silah reklamı belli ölçüde yapılabilir diyor, bu da çok yanlış. Sigara reklamı nasıl yasaksa silah da aynı şekilde olmalı. Kanuna göre 21 yaşını bitiren kişi silah ruhsatı alabiliyor. Biz bunun 25'e çıkarılması gerektiğini öngördük. En az bir yıl hapis cezasını gerektiren kasti bir suç işlemiş kişiye silah ruhsatı verilmesin diyoruz. Bir doktorun vereceği raporla kişiye silah ruhsatı verilmesi maddesini eleştiriyoruz, zaten mevcut düzenlemede heyet raporu geçerli, bunu niye bir tek doktora indirgiyorlar ki?
