Birleşmiş Milletler ile Uluslararası Aral'ı Kurtarma Fonu (UAKF) arasında karşılıklı anlayış memorandum imzalandı. İki örgüt arasındaki işbirliğinin daha da geliştirilmesini öngören anlaşma, BM'nin Aşkabat'taki Önleyici Diplomasi Merkezi'nde parafe edildi. Anlaşma törenine; UAKF Başkanı Saghit İbatullin, BM Genel Sekreteri Orta Asya özel temsilcisi ve Diplomasi Merkezi Başkanı Miroslav Yench, Aral Gölü'ne kıyısı olan ülkeler; Tacikistan, Kazakistan, Kırgızistan ve Özbekistan'ın Aşkabat büyükelçileri ve Türkmen yetkililer katıldı. İmza törenin ardından konuşma yapan BM Diplomasi Merkezi Başkanı Yench, bu anlaşmada iki örgüt arasındaki işbirliğinin somut hedeflerinin belirtildiğini kaydetti. BM'in Orta Asya'da bölgesel güvenlik ve istikrarlı gelişme meselelerine önem verdiğini kaydeden Yench, bu memorandumun geçen yıl yapılan Uluslararası Aral'ı Kurtarma Fonu kurucu ülkeler zirvesinde mutabık kılınan konuların hayata geçirilmesine önemli katkı sağlayacağını söyledi. UAKF Başkanı Saghit İbatullin ise konuşmasında bugün önemli bir olaya tanıklık ettiklerini, ilk defa iki örgüt arasında önemli bir anlaşmaya imza atıldığını kaydetti. UAKF ile BM arasında verimli işbirliğinin başlandığını kaydeden İbatullin, UAKF'nin Orta Asya liderlerinin imzaladığı ortak bildiri çerçevesinde faaliyet gösterdiğini ifade etti. ARAL, BÖLGESEL SORUN OLMAKTAN ÇIKTI İmza töreninden sonra UAKF Başkanı Saghit İbatullin ile BM Genel Sekreteri Orta Asya Temsilcisi Miroslav Yench ortak basın toplantısı gerçekleştirdi. Basın toplantısında konuşan Yench, Aral sorunun bölgesel sorun olmaktan çıktığını kaydetti. Aşkabat'taki diplomasi merkezin Aral Fonu'nun çalışmaları için önemli zemin hazırlayarak, geleneksel yardım kuruluşları yanı sıra diğer uluslararası örgütleri çekmeye çalışacağını kaydetti. İBATULLİN: DAHA ÇOK FİNANSAL YARDIMA İHTİYAÇ VAR UAKF Başkanı İbatullin, daha çok finansal yardıma ihtiyaç olduğunu kaydetti. Bölgede bu konuyla ile ilgili 2 program hayata geçirildiğini kaydeden İbatullin, 2. program çerçevesinde Aral'ın kurtarılması için 2 milyar dolarlık yatırım yapıldığını kaydetti. Bunun yüzde 98'sinin Özbekistan, Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan ve Türkmenistan'ın bütçesinden sağlandığını, geri kalan yüzde 2'lik bölümüm uluslararası yardım kurumları tarafından desteklendiğini ifade etti. Daha çok finansal desteğe ihtiyaç duyduklarını belirten İbatullin, 3. program için hazır yapıldığını belirtti. Ekim ayında yapılacak toplantıda, 3. program taslağını masaya yatırılacağını ve burada uluslararası yardım kuruluşlarından daha fazla finans desteği istenileceğini bildirdi. Bir gazetecinin Aral Gölü'nün şu anki durumuna ilişkin sorusuna İbatullin, 1965 yılı ile kıyaslandığında su düzeyinin yüzde 9 oranda olduğunu kaydederek, birçok parçalara ayrılan Aral'ın halihazırda iki parçasının bulunduğunu belirtti. Uluslararası Aral'ı Kurtarma Fonu, 1993 yılında Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan, Türkmenistan ve Özbekistan cumhurbaşkanlarının ortak kararı ile ekolojik krizin giderilmesi ve Aral bölgesinin sosyo-ekonomik durumunun iyileştirilmesi amacıyla kuruldu.UAKF kurucu ülkeler son zirvesi, 28 Nisan 2009 tarihinde Kazakistan'ın Almatı kentinde yapılmıştı. Maruz kaldığı ekolojik sorun nedeniyle bölgeyi tehdit eden Aral Gölü, 1960 yılından sonra kurumaya başladı. Göl şu anda yüzde 75 oranında küçülmüş durumda. Daha önce 68 bin 900 kilometre karelik bir alanı ile dünyanın dördüncü büyük gölü konumunda olan Aral'ın, bugünkü alanı 17 bin 600 metrekareye kadar düştü. Aral bölgesinde hayat şartlarının iyileştirilmesi adına ise öncelikle temiz su projelerinin hayata geçirilmesi, yeşil alanların çoğaltılması gerektiği belirtiliyor.
