3G'de kotayı aşmama formülü Yüksek faturalarla karşılaşmamak için bu noktalara dikkat: 3G kullanımında kotayı aşıp kabarık faturalarla karşılaşmamak için, izlenen video miktarı, indirilen dosya ve müzik parçası sayısına dikkat etmek, bilgisayardan virüsleri uzak tutmak gibi önlemler almak gerekiyor. 30 Temmuzdan itibaren cep telefonu (GSM) operatörleri tarafından kullanıma sunulan 3G teknolojisinin sağladığı imkanları ve bu yeni teknolojiyi kullanmaya başlarken yüksek faturalarla karşılaşmamak için bazı noktalara dikkat etmek gerekiyor. 3G'nin sunduğu en önemli imkanlardan geniş bant internet erişimi, ADSL'deki örneklerinde olduğu gibi, fiyatları 29 ile 69 TL ve kotaları da 1 ile 8 gigabyte (GB) arasında değişen paketlerle sunuluyor. Alınan paketteki kotanın aşılması durumunda gigabyte başına 50 ile 110 TL arasında değişen ekstra ücretlerle karşılaşılabiliyor. İnternetten büyük miktarda veri indirilmesine ve kotanın harcanmasına neden olan en önemli faaliyetler, film indirmek ve video izlemek. İndirilen bir film, görüntü kalitesine göre 300 megabyte (MB) ile 1,4 GB arasında değişiyor. Video paylaşım sitelerinde izlenen görüntüler ise saatte 150-200 MB kota harcatıyor. r>İnternetten müzik parçaları indirmek de önemli miktarda veri transferine neden oluyor. Ortalama bir müzik parçasının 4 MB boyunda olduğu düşünülürse 12 şarkılık bir albüm için yaklaşık 50 MB kota harcanıyor. İnternetten çeşitli dosyaların indirilmesi de dosyanın boyu oranında kota dolduruyor. İnternet sitelerinde gezinti ve elektronik postaların kontrol edilmesi gibi faaliyetler kotayı fazla harcatmıyor. Sadece sitelerde dolaşmak ve elektronik posta kontrolü, günde ancak 50-100 MB kota harcatabiliyor. VİRÜSLERE DİKKAT Kotanın görünmeyen düşmanı ise bilgisayar virüsleri. Bazı virüs türleri, kullanıcının haberi olmadan bilgisayarınızdan binlerce reklam içerikli elektronik posta gönderiyor. Bazıları da reklam amaçlı programlar veya başka virüsler indiriyor. Büyük miktarda veri transferi yaratan bu durum sonucunda kotanız hiç farkında olmadan aşılabiliyor. En iyi çözüm ise iyi bir antivirüs programı kullanmak. Kotayı aşmamak için yapılması gereken en garantili yol, kullanım miktarınızı ara sıra kontrol etmek. GSM operatörleri bunun için imkanlar sunuyor. TÜKETİCİLER YETERİNCE BİLGİLENDİRİLMİYOR Tüketiciler Birliği Genel Başkanı Nazım Kaya, her teknolojik yeniliğin tüketici için daha pahalı hale geldiğini belirterek, ''Tüketiciler 3G gibi yenilikler yaygınlaşmadan ve tam olarak oturmadan yeni teknolojiyi hızlı şekilde tüketmesin. Aksi halde sıkıntılar yaşanabilir'' dedi. Piyasaya yeni çıkan bir otomobil alınırken bile ''Önce başkası kullansın, motoru, konforu nasıl, verimli mi göreyim ben de öyle alayım'' denilebildiğini belirten Nazım Kaya, ''Bu yaklaşımı yeni teknolojiler için de uygulamalıyız. Ülkemizde 3G'ye hızlı giriş yapıldı ancak operatörlerin verdiği hizmetlerde sıkıntılar ve 3G'nin bazı bölgelerde sağlıklı çalışmaması gibi sorunlar var'' diye konuştu. Operatörlerin tüketicileri, aldıkları paketteki kotayı nelerin doldurabileceği konusunda yeterince bilgilendirmediğini kaydeden Kaya, şunları söyledi: ''Kota dolarsa ne kadar ekstra ücret ödeyeceğini de çoğu kişi bilmiyor. Ben bile 3G ile ne kadar faturalama yapılacak, insanlar ne kadar zarar görecek henüz bilmiyorum. Operatörler, 'Sözleşmeye yazmıştık' diyerek bu işin vebalinden kurtulamaz. Tüketicilere sözlü olarak anlatmaları lazım. Örneğin, nelerin kotayı doldurabileceği, kotanın nasıl sorgulanacağı konusunda broşürler verilebilir.''